Σπύρος Κουβέλης
Συνέντευξη στον Νίκο Παπαδημητρίου
Το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ για την πράσινη ανάπτυξη αναλύει με την παρούσα συνέντευξη ο Σπύρος Κουβέλης, βουλευτής Επικρατείας και πολιτικός εκπρόσωπος Περιβάλλοντος και Χωροταξίας του ΠΑΣΟΚ. Εξηγεί τους τρόπους με τους οποίους θα εξοικονομούνται πόροι χωρίς να υπάρξουν φορολογικές επιβαρύνσεις για τον πολίτη, απαντώντας έτσι στις σχετικές υπόνοιες που αφήνει η ΝΔ. Δεδομένης της δημοσκοπικής ανόδου των Οικολόγων, ο κ. Κουβέλης χαρακτηρίζει «καλοδεχούμενο» το ενδεχόμενο εισόδου τους στη Βουλή, αλλά και αυτό της μετεκλογικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, στο βαθμό που οι προτάσεις των Οικολόγων είναι ρεαλιστικές.
Ήταν έκπληξη για σας όταν ακούσατε το διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος να αναφέρεται, στην τελευταία του έκθεση, στην αναγκαιότητα προώθησης του μοντέλου των πράσινων επενδύσεων;
Θα ήταν έκπληξη αν άκουγα το διοικητή μιας κεντρικής τράπεζας ευρωπαϊκής χώρας να μην αναφέρεται σε αυτές τις προοπτικές. Με αυτό εννοώ ότι όλος ο κόσμος πηγαίνει προς αυτή την κατεύθυνση, όλοι βλέπουν ότι εκεί είναι το μέλλον. Μετά τη ζημιά που έπαθε η παγκόσμια οικονομία, ο κόσμος συνειδητοποίησε ότι οι παραγωγικές επενδύσεις που χρειάζονται είναι οι πράσινες επενδύσεις. Είναι πολύ ενδεικτικό ότι η κυβέρνηση Ομπάμα από το πακέτο αναθέρμανσης της οικονομίας έχει προβλέψει 20 δισ. δολάρια για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μόνο για δύο χρόνια.
Τι πραγματικά νέο, λοιπόν, μπορεί να φέρει αυτή η πράσινη… επανάσταση, σε συνθήκες μάλιστα οικονομικής κρίσης;
Κατ’ αρχάς δεν θα την έλεγα «επανάσταση». Την αποκαλούμε «αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου», που έτσι κι αλλιώς είναι ώριμο να συμβεί. Μια τέτοια αλλαγή θα αξιοποιήσει τα πραγματικά συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε τόπου. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, συγκριτικά πλεονεκτήματα είναι το φυσικό τοπίο και ο πολιτισμός, στοιχεία που ενισχύουν το τουριστικό κύμα. Ένα άλλο συγκριτικό πλεονέκτημα είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Και στο σημείο αυτό να επισημάνω ότι η Ελλάδα μαζί με τη Χαβάη είναι τα δύο πιο πλούσια μέρη στον κόσμο σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Καμία άλλη χώρα δεν έχει τέτοιο φυσικό πλούτο. Αν δεν επενδύσουμε εμείς σε αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα ή κανείς δεν θα επενδύσει ή θα επενδύσουν κάποιοι άλλοι, εταιρείες δηλαδή από το εξωτερικό.
Σε ποιο βαθμό είναι εφαρμόσιμη η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για την «πράσινη ανάπτυξη». Θέλει δουλειά ακόμη;
Νομίζω ότι για να εφαρμοστεί η πρόταση αυτή υπάρχουν δύο βασικές προϋποθέσεις, οι οποίες είναι στο μυαλό μας: Νομοθετικές τροποποιήσεις και βασικές πολιτικές επιλογές για την πράσινη ανάπτυξη. Χρειάζεται πάντως κάποια δουλειά για να γίνουν κείμενα εργασίας.
Να δούμε όμως και τι λένε οι πολιτικοί σας αντίπαλοι για το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ. Σε ένα μήνα έχουμε ευρωεκλογές και σύμφωνα με πληροφορίες η ΝΔ ετοιμάζει διαφημιστικά μηνύματα με τα οποία θα επικρίνεται η προτεινόμενη από το ΠΑΣΟΚ πράσινη ανάπτυξη. Συγκεκριμένα, θα υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης επιφυλάσσει κρυφούς φόρους για τη μεσαία τάξη, αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ και της ΕΥΔΑΠ. Υπάρχει κρυφό πρόγραμμα;
Σαφέστατα όχι. Δεν υπάρχει κρυφό πρόγραμμα ούτε για φόρους ούτε για κρυφές επιβαρύνσεις. Πάντως, το να πηγαίνει κανείς κόντρα σε ένα ρεύμα που δεν είναι του Παπανδρέου μόνο, αλλά η κατεύθυνση που ακολουθεί σήμερα η κυβέρνηση Ομπάμα, ο γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, αλλά και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος δεν προσφέρει τίποτε και δείχνει αδυναμία αυτού που ασκεί τη στείρα αυτή κριτική. Με στενοχωρεί η αντίληψη αυτή, ότι θα προσπαθήσουμε να αποδομήσουμε χάριν εκλογικής διαμάχης μια πολιτική που είναι το μόνο μέλλον που έχει η Ελλάδα. Θα προτιμούσα, χίλιες φορές, να γίνει μια αντιπρόταση από τη ΝΔ με πιο γενναίες προτάσεις από την πράσινη ανάπτυξη – και αυτό θα ήταν το χρήσιμο για την Ελλάδα. Για το θέμα της επιβολής νέων φορών ειδικότερα, αυτό που πετυχαίνει η πράσινη ανάπτυξη ειδικότερα είναι πολύ σημαντική εξοικονόμηση πόρων. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα μπορούμε να εξοικονομήσουμε 4-5 δισ. ευρώ σε συνάλλαγμα το χρόνο από την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αντί των καυσίμων που εισάγουμε. Και άρα δεν υπάρχει καμία ανάγκη επιβολής νέων φόρων. Μια κυβέρνηση, εντέλει, που έχει… τρελάνει τον κόσμο στη φορολογία, δεν δικαιούται να κάνει τέτοια κριτική.
Κάποιος πληρώνει πάντως το κόστος της πράσινης ανάπτυξης…
Μπορείς να δώσεις κίνητρα σε αυτούς που έχουν πιο ενεργειακά φιλική επιχείρηση ή κατοικία και να τους επιβραβεύσεις για την εξοικονόμηση που κάνουν. Αντιθέτως, αυτοί που επιμένουν σε παλιότερο μοντέλο θα είναι αυτοί που θα πληρώσουν τους άλλους. Είναι κατ’ ουσίαν μεταφορά πόρων από όσους ρυπαίνουν σε εκείνους που είναι λιγότερο σπάταλοι. Και, επιπλέον, δεν επιβάλλεις φόρους, για να τους βάλεις στο σεντούκι του κράτους. Ένα παράδειγμα για το ποιος πληρώνει είναι η περίπτωση του Ασωπού. Υπάρχουν κάποιες επιχειρήσεις που συνεχίζουν να ρυπαίνουν τον υδροφόρο ορίζοντα. Αυτές οι εταιρείες σήμερα, εκτός από κάποια προσχηματικά πρόστιμα που τους έχουν επιβληθεί, ρυπαίνουν χωρίς κανένα κόστος, το οποίο δεν το πληρώνει ούτε η κυβέρνηση. Το πληρώνει η υγεία των παιδιών στην περιοχή, οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι που δεν μπορούν να διαθέσουν τα προϊόντα τους και οι κάτοικοι που βλέπουν την αξία της γης τους να πέφτει.
Παρατηρούμε στις τελευταίες δημοσκοπήσεις ότι το κόμμα των Οικολόγων όχι μόνο αντέχει, αλλά και αυξάνει τα ποσοστά του. Αυτό συνιστά πρόβλημα για το ΠΑΣΟΚ; Οι δημοσκόποι επισημαίνουν ότι με εξακομματική Βουλή η προοπτική αυτοδυναμίας απομακρύνεται ακόμη περισσότερο…
Και προσωπική μου άποψη και νομίζω συνολικά στο ΠΑΣΟΚ είναι ότι το να υπάρχουν φωνές μέσα στο Κοινοβούλιο που να προωθούν την πράσινη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος μόνο ως θετικό μπορεί να χαρακτηριστεί. Όχι μόνο πρόβλημα δεν είναι για το ΠΑΣΟΚ, αλλά είναι και καλοδεχούμενο. Από εκεί και πέρα όμως, στο θέμα της αυτοδυναμίας ο δικός μας στόχος είναι ξεκάθαρος: μια αυτοδύναμη και ισχυρή κυβέρνηση. Παρ’ όλα αυτά έχουμε πει ότι εμείς τείνουμε χείρα συνεργασίας, μετεκλογικά, σε οποιονδήποτε μπορεί να βοηθήσει να κάνουμε αυτή την πολύ μεγάλη αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου στη χώρα. Έχει όμως σημασία να δει κανείς και την ουσία των πραγμάτων, γιατί υπάρχει μια ευκαιριακή προσέγγιση στο πώς ο κόσμος αντιμετωπίζει κάποια κόμματα. Στο πλαίσιο, έτσι, της υπερευαισθησίας των Ελλήνων για το περιβάλλον, τα ποσοστά στις δημοσκοπήσεις αντικατοπτρίζουν αυτή την υπερευαισθησία, μαζί και ψήφο διαμαρτυρίας. Αν πάρει κανείς το προγραμματικό πλαίσιο του ΠΑΣΟΚ για την πράσινη ανάπτυξη, καθώς και άλλων κομμάτων που έχουν ασχοληθεί με τα θέματα του περιβάλλοντος (και δεν αναφέρομαι μόνο στους Πράσινους), θα δει, χωρίς παρωπίδες όμως, ότι η πιο ουσιαστική επεξεργασία έχει γίνει από το ΠΑΣΟΚ. Παρ’ όλα αυτά, ξαναλέω ότι το θεωρώ θετικό να υπάρχουν φωνές αριστερής νοοτροπίας που προωθούν θέματα περιβάλλοντος.
Εσείς που προέρχεστε από την Οικολογία, θα αντιμετωπίζατε θετικά το ενδεχόμενο συνεργασίας του ΠΑΣΟΚ με τον συγκεκριμένο πολιτικό σχηματισμό;
Εφόσον, και μιλάμε πάντα μετεκλογικά, οι θέσεις που υποστηρίζουν έχουν και την κατεύθυνση του εφικτού, την οποία θεωρούμε αναγκαία εμείς, ως αυριανή υπεύθυνη κυβέρνηση, δεν θα έβλεπα κανένα λόγο να μη συνεργαστούμε, όπως και με οποιοδήποτε άλλο κόμμα που δεν μας χωρίζει ιδεολογικό χάος.
Read more...
