- Δεξιά στη φωτογραφία διακρίνεται ένα από τα κοντέινερ, το οποίο έχει αλλοιωθεί (Φωτ.: Εφημερίδα «Πολίτης»)
Λευκωσία, Κύπρος
Με τη συνδρομή εμπειρογνωμόνων από το εξωτερικό συνεχίζονται οι έρευνες της κυπριακής Αστυνομίας για τον εντοπισμό στοιχείων, μετά τη φονική έκρηξη στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» της Εθνικής Φρουράς.
Μεταξύ των εμπειρογνωμόνων είναι και δέκα πυροτεχνουργοί των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Ο πυροτεχνουργός Γιώργος Μπολίκας απέκλεισε το ενδεχόμενο αυτανάφλεξης του περιεχομένου των εμπορευματοκιβωτίων. Ωστόσο, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπήρχαν εντός των κοντέινερ χημικά υλικά που επηρεάζονταν από την υγρασία και τη ζέστη.
Την ίδια ώρα, φωτογραφίες και έγγραφα που βλέπουν το φως της δημοσιότητας αποκαλύπτουν την κακή κατάσταση στην οποία βρίσκονταν τα 98 κοντέινερ με τα πυρομαχικά, ενώ από την τελευταία συνομιλία του διοικητή της βάσης Ανδρέα Ιωαννίδη με τον συνταγματάρχη Γ.Γεωργιάδη προκύπτει πως η φωτιά, που κλήθηκαν να κατασβέσουν οι άτυχοι πυροσβέστες, προκλήθηκε από τα ίδια τα κοντέινερ.
Το περιεχόμενο της συνομιλίας των δύο ανδρών αποκαλύπτει η εφημερίδα «Πολίτης». «Ο μοναδικός άνθρωπος που επικοινώνησε ο μακαρίτης ήμουν εγώ και μου είπε ότι είχε ενημερώσει και το αρχηγό. Μου είπε ότι ακούγονται μικρές εκρήξεις μέσα από το εμπορευματοκιβώτιο και άναψε και φωτιά η οποία επεκτάθηκε και σε χόρτα που είναι γύρω από το σημείο που είχαν τοποθετηθεί τα εμπορευματοκιβώτια» φέρεται να δηλώνει ο κ. Γεωργιάδης σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό 107,6.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο συνταγματάρχης Γ.Γεωργιάδης ήταν ο μοναδικός που γνώριζε πλήρως το περιεχόμενο του φορτίου των κοντέινερ, αφού το 2009 ήταν ο άνθρωπος που είχε κάνει την καταγραφή μέσα στα αμπάρια του πλοίου «Monchegorsk».
Αποκαλυπτικές είναι οι
φωτογραφίες που -σύμφωνα με τον «
Πολίτη»- προέρχονται από τη ναυτική βάση του Ζυγίου.
Όπως γράφει η εφημερίδα, στο εμπορευματοκιβώτιο με κωδικό GLHU 325565 υπήρξε αυτανάφλεξη και έκρηξη μικρής κλίμακας για πρώτη φορά τα ξημερώματα της Δευτέρας 4 Ιουλίου, με αποτέλεσμα από τα αέρια να δημιουργηθεί παραμόρφωση του εξωτερικού μεταλλικού περιβλήματος.
Ακολούθησαν κι άλλες μικρές εκρήξεις, ωστόσο δεν λήφθηκε κανένα μέτρο αποτροπής της τραγωδίας. Σύμφωνα με την εφημερίδα, οι φωτογραφίες με το παραμορφωμένο εμπορευματοκιβώτιο είχαν παρουσιαστεί τόσο στον υπουργό Άμυνας όσο και στον αρχηγό ΓΕΕΦ, αλλά και στον υπαρχηγό. Οι οδηγίες που είχαν δοθεί από τον υπαρχηγό Σάββα Αργυρού ήταν να ραντίζονται με θαλασσινό νερό τα εκρηκτικά τρεις φορές την ημέρα. Ακόμα όμως και αυτό το μέτρο, δεν εφαρμόστηκε, όπως καταγγέλλουν στην εφημερίδα αξιόπιστες πηγές.
Στο ίδιο δημοσίευμα υπογραμμίζεται πως η φονική έκρηξη της 11ης Ιουλίου προκλήθηκε από την εκ νέου αυτανάφλεξη της πυρίτιδας στο συγκεκριμένο εμπορευματοκιβώτιο.
Ωστόσο αυτή την φορά, γράφει ο «Πολίτης», η έκρηξη δεν περιορίστηκε στο εσωτερικό του εμπορευματοκιβωτίου, αλλά μεταδόθηκε και στα υπόλοιπα κοντέινερ.
Να σημειωθεί πως η δημοσιοποίηση των φωτογραφιών προκάλεσε την παρέμβαση του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς, που διέταξε έρευνα για να διαπιστωθεί πώς διέρρευσαν οι φωτογραφίες στον Τύπο.
Στη δημοσιότητα επιστολές-φωτιάΕπίσης, η εφημερίδα «Φιλελεύθερος» αποκαλύπτει την Τετάρτη την αλληλογραφία μεταξύ Εθνικής Φρουράς, υπουργείου Άμυνας και υπουργείου Εξωτερικών για το φονικό φορτίο, που φυλασσόταν στη ναυτική βάση. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα οι επιστολές του διοικητή της Διοίκησης Ναυτικού, πλοιάρχου Ανδρέα Ιωαννίδη «έκαναν φτερά» από το Γενικό Επιτελείο της Εθνικής Φρουράς.
Η ίδια εφημερίδα γράφει ότι «σε σύσκεψη που έγινε στις 7 Φεβρουαρίου 2011 τονιζόταν πως το φορτίο έχει διαβρωθεί, υπήρχε κίνδυνος έκρηξης και διαφαινόταν μια διάθεση μετακίνησης του». Ωστόσο, σημειώνεται στο δημοσίευμα, «τίποτα δεν έγινε, με αποτέλεσμα 12 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους, εξαιτίας εγκληματικών παραλείψεων».
Ο αρχηγός της Εθνικής Φρουράς Πέτρος Τσαλικίδης, ο οποίος μετά τη φονική έκρηξη υπέβαλε την παραίτηση του, στην πρώτη επιστολή του στις 28 Μαΐου 2009 προς το υπουργείο Άμυνας και τη Διεύθυνση Υλικού Πολέμου, τόνιζε τα ακόλουθα, επί λέξει:
«1. Γνωρίζεται ότι το κατασχεθέν από το Τμήμα Τελωνείων της Κυπριακής Δημοκρατίας φορτίο του 'Μonchegorsk', το οποίο αποτελείται από 98 εμπορευματοκιβώτια και 400 τόνους γενικό φορτίο, βρίσκεται για φύλαξη από τις 3 Φεβρουαρίου 2009 στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στην περιοχή Μαρί.
2. Για τη φύλαξη του φορτίου απαιτείται η διάθεση επί καθημερινής βάσης αριθμού στελεχών και οπλιτών, οι οποίοι και απαλλάσσονται από τα λοιπά καθήκοντά τους.
3. Λόγω του ότι το φορτίο εναποθηκεύθηκε σε υπαίθρια στοιβάδα, εγκυμονούνται κίνδυνοι πλήρους αλλοίωσής του και καταστροφής του σε παρατεταμένης διάρκειας εναποθήκευση, ιδιαίτερα των υλικών που βρίσκονται εκτός των εμπορευματοκιβωτίων.
4. Μεγάλο μέρος του φορτίου αποτελείται από διαφόρων ειδών πυρίτιδες των οποίων δεν γνωρίζουμε τη σύνθεση και την αντίδρασή τους σε υψηλές θερμοκρασίες ή ενδεχόμενους κινδύνους αποσταθεροποίησης - αλλοίωσης ή αυτανάφλεξης.
5. Κατόπιν των παραπάνω, παρακαλούμε όπως ενεργήσετε σε συνεργασία με τις συναρμόδιες υπηρεσίες του κράτους για τη λήψη τελικής απόφασης ως προς τον περαιτέρω χειρισμό του θέματος.
6. Υπόψη ότι, σε περίπτωση που το φορτίο και ειδικά οι πυρίτιδες παραμείνουν στην κατοχή της Δημοκρατίας, τότε θα πρέπει να ληφθούν μέτρα προστασίας από τις υψηλές θερμοκρασίες (π.χ. κατασκευής στεγάστρου και άλλου).
7. Συνημμένα και για υποβοήθηση του έργου σας, σας αποστέλλουμε τα έγγραφα κατάσχεσης του φορτίου.
8. Παρακαλούμε για τις ενέργειές σας¬.
Έξι μήνες μετά, επανήλθε επί του θέματος και ζητούσε την επανεξέτασή του για λήψη τελικής απόφασης, αφού στο μεταξύ, όπως προκύπτει μέσα από δεύτερη επιστολή του (με ημερομηνία 4 Νοεμβρίου 2009) πραγματοποιήθηκε σχετική σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών, στις 6 Αυγούστου 2009, χωρίς να υπάρξει κατάληξη.
Στην εν λόγω επιστολή του, που επίσης αποκαλύπτει ο «Φιλελεύθερος» και απευθύνετε και πάλι προς το υπουργείο Άμυνας και τη Διεύθυνση Υλικού Πολέμου, ο κ. Τσαλικίδης αναφέρει:
«Σας γνωρίζουμε ότι, με το (α) σχετικό, το ΓΕΕΦ επεσήμανε τους κινδύνους από την υπαίθρια εναποθήκευση του κατασχεθέντος από το Τμήμα Τελωνείων φορτίου 'Μonchegorsk' και ζήτησε τη λήψη τελικής απόφασης για τη παραπέρα τύχη του.
Ύστερα από το (β) σχετικό, πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών σύσκεψη των αρμόδιων υπηρεσιών και αποφασίστηκε όπως, λόγω πολιτικών θεμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη, το θέμα να επανεξεταστεί το Νοέμβριο του 2009. Επειδή το ΓΕΕΦ κρίνει το θέμα πολύ σοβαρό, παρακαλούμε για τις εκ νέου ενέργειές σας για τη λήψη τελικής απόφασης».
Σχεδόν τρεις εβδομάδες μετά την αποστολή της δεύτερης επιστολής Τσαλικίδη, το υπουργείο Άμυνας απάντησε. Με επιστολή του στις 23 Νοεμβρίου 2009 προς τον γενικό διευθυντή του υπουργείου Εξωτερικών, το υπουργείο Άμυνας ζητά την επανεξέταση του θέματος. Την επιστολή υπογράφει εκ μέρους του γενικού διευθυντή του υπουργείου Άμυνας ο λειτουργός Π. Στυλιανίδης.
«Έχω οδηγίες να αναφερθώ στο πιο πάνω θέμα και σε συνέχεια της σύσκεψης που έγινε στο γραφείο σας στις 6/8/2009 και της απόφασης που είχε παρθεί, τότε, με εισήγηση του γενικού εισαγγελέα για αναμονή και επανεξέταση του θέματος μετά τον Οκτώβριο, να σας πληροφορήσω ότι το ΓΕΕΦ επισημαίνει τους κινδύνους από την υπαίθρια εναποθήκευση του κατασχεθέντος από το Τμήμα Τελωνείου φορτίου του «Μonchegorsk» και ζητά λήψη τελικής απόφασης για την παραπέρα τύχη του» αναφέρεται στην επιστολή. Τονίζεται, επίσης, ότι:
«Το ΓΕΕΦ κρίνει το θέμα πολύ σοβαρό και ανησυχεί ιδιαίτερα από την παρατεταμένη υπαίθρια αποθήκευση του φορτίου, από τη συνεχιζόμενη απασχόληση προσωπικού της Ε.Φ. για τη φύλαξή του αλλά και από τη συνεχή χρήση του χώρου της ναυτικής βάσης στον οποίον προβλέπονται μελλοντικές νέες εγκαταστάσεις για κάλυψη των αναγκών της Ε.Φ. Παρακαλούμε για την επανεξέταση του θέματος λήψης τελικής απόφασης».
Μια εβδομάδα μετά, και συγκεκριμένα στις 31 Δεκεμβρίου 2009, ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Εξωτερικών απάντησε στο υπουργείο Άμυνας αναφορικά με την τύχη του φορτίου του «Μonchegorsk»:
«Σας πληροφορώ ότι κατά την άποψη του υπουργείου Εξωτερικών, οι πολιτικοί λόγοι, για τους οποίους είχαμε καταλήξει στα συγκεκριμένα συμπεράσματα για αντιμετώπιση του ζητήματος κατά τη σύσκεψη του περασμένου Αυγούστου, δεν έχουν αλλάξει και επομένως δεν δικαιολογείται, προς το παρόν, οποιαδήποτε αλλαγή στον τρόπο χειρισμού του θέματος».
Οι δυο επιστολές Τσαλικίδη προς το υπουργείο Άμυνας, γράφει η εφημερίδα, «έρχονται να επιβεβαιώσουν τις απέλπιδες προσπάθειες που κατέβαλαν ο διοικητής Ναυτικού, πλοίαρχος Ανδρέας Ιωαννίδης και ο διοικητής της ναυτικής βάσης, αντιπλοίαρχος Λάμπρος Λάμπρου, για να ξεφορτωθούν το επικίνδυνο αυτό στρατιωτικό υλικό, που μετατράπηκε, εντέλει, σε μια φονική ωρολογιακή βόμβα μεγατόνων».
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ