Η ώρα του δημοψηφίσματος για την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία έφτασε και η δύναμη του κυκλώνα που έχει τυλίξει τη χερσόνησο κορυφώνεται: Η Ουκρανία καταγγέλλει πως ρωσικές δυνάμεις εφόρμησαν από την Κριμαία σε άλλη ουκρανική περιοχή, το αμερικανικό Ναυτικό κάνει πιο εμφανή την παρουσία του στη Μαύρη Θάλασσα, η Ευρώπη συνεχίζει να απειλεί με κυρώσεις τη Μόσχα και επιμένει πως η κάλπη της Κυριακής είναι παράνομη.
Απτόητη παρά τα βέλη εκ δυσμών, η Ρωσία κατέρριψε ψήφισμα στον ΟΗΕ για την Κριμαία ενώ έρχονται αναφορές για «έξωσή» της από την G8.
Η τυπικά -και, εδώ και αρκετές ημέρες, μάλλον μόνο τυπικά- ουκρανική χερσόνησος της Κριμαίας καλείται στην κάλπη για να αποφασίσει εάν θα μείνει στην Ουκρανία ή εάν θα προσαρτηθεί στη Ρωσία. Το φαινομενικά παράδοξο είναι ότι ελάχιστοι αμφιβάλλουν για την έκβαση του δημοψηφίσματος, αλλά η αβεβαιότητα για το μέλλον της ουκρανικής κρίσης και, ακόμη περισσότερο, για τις διεθνείς επιπτώσεις της σύγκρουσης Ρωσίας και Δύσης που έχει προκαλέσει, περισσεύει.
Οι ΗΠΑ και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν απορρίψει ως παράνομο το δημοψήφισμα και προειδοποιούν πως δεν πρόκειται να αναγνωρίσουν το αποτέλεσμά του. Οι αντιδράσεις δεν έχουν κάμψει την στάση της Μόσχας, η οποία επιμένει πως η Κριμαία στήνει νόμιμα τις κάλπες και έχει ήδη δρομολογήσει τα θεσμικά βήματα για να την κάνει άλλο ένας μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Μέχρι και το απόγευμα του Σαββάτου, οι εξελίξεις στη διπλωματική διαμάχη γύρω από τη νομιμότητα του δημοψηφίσματος συνεχίζονται στο ίδιο μοτίβο: Στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συζητήθηκε πρόταση ψηφίσματος που απορρίπτει ως παράνομη την κάλπη της Κυριακής.
Καθόλου απροσδόκητη η κατάληξη: Το απόγευμα του Σαββάτου, η Ρωσία άσκησε βέτο, καταψηφίζοντας. Η Κίνα απείχε της ψηφοφορίας.
Έκπληξη έχουν σταματήσει επίσης να προκαλούν και οι φωνές από την Ευρώπη: Οι μέχρι πρότινος προειδοποιήσεις για δεύτερο στάδιο κυρώσεων (με απαγορεύσεις εισόδου και πάγωμα περιουσιακών στοιχείων σε βάρος ρωσικών αξιωματούχων, που «ετοιμάζονται» για τη Δευτέρα) έχουν περάσει ήδη στο επόμενο επίπεδο: Το Σάββατο, ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ήγειρε την απειλή τρίτου σταδίου κυρώσεων, με επιπτώσεις στην αμυντική συνεργασία.
Ο γάλλος πρόεδρος έθεσε εν αμφιβόλω τη συνέχιση του εξοπλιστικού προγράμματος με τη Ρωσία για τα Mistral. «Αυτό θα είναι το τρίτο στάδιο» είπε σε συνέντευξη Τύπου το Σάββατο -επαναλαμβάνοντας για άλλη μία φορά πως το δημοψήφισμα στην Κριμαία «είναι παράνομο».
Ευρώπη και Ουάσινγκτον κατηγορούν το Κρεμλίνο πως προωθεί το δημοψήφισμα για να δημιουργήσει τετελεσμένο πριν ξεκινήσει το διάλογο με το Κίεβο και τη διεθνή κοινότητα.
Παράλληλα, στον ευρωπαϊκό Τύπο εμφανίζονται αναφορές πως η Μόσχα απειλείται με «έξωση» από την G8: Σύμφωνα με το Spiegel, που επικαλείται πηγές στη γερμανική κυβέρνηση, οι υπόλοιπες χώρες εξετάζουν το ενδεχόμενο να προχωρήσουν, αντί της Συνόδου στο Σότσι, σε συνάντηση χωρίς τη Ρωσία στο Λονδίνο. Αρκετά μέλη της ομάδας είχαν ήδη παγώσει την προετοιμασία για συμμετοχή στο Σότσι μετά το ξέσπασμα της κρίσης στην Κριμαία, ως αντίδραση στη στάση της Μόσχας.
Χακί ένταση γύρω από την Κριμαία, «εκκλήσεις για βοήθεια» ακούει η ΜόσχαΤην ίδια ώρα, το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας μιλά για απόπειρα εισβολής των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων που, σύμφωνα με το Κίεβο, εφόρμησαν από την Κριμαία προς γειτονική επαρχία.
«Μονάδες των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας απέκρουσαν σήμερα [Σάββατο] προσπάθεια στρατιωτικών των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας να εισέλθουν στην επικράτεια της επαρχίας της Χερσώνας στα Αρμπάτσκαγια Στρέλκα» ανέφερε το υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας.
Η απόπειρα «αποτράπηκε αμέσως», συνεχίζει το Κίεβο, με ανάπτυξη μαχητικών και δυνάμεων αλεξιπτωτιστών.
Την ίδια ώρα, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών επανέρχεται στις «επισημάνσεις» της για την τεταμένη κατάσταση που επικρατεί στην Ουκρανία.
Οι αναφορές της τις τελευταίες ημέρες για την «ανομία» στην ανατολική Ουκρανία έχουν εκληφθεί από τις δυτικές κυβερνήσεις ως έμμεσες απειλές για επέκταση της ρωσικής παρουσίας της και πέραν της Κριμαίας.
«Η Ρωσία λαμβάνει αρκετές εκκλήσεις με αιτήματα υποστήριξης ειρηνικών πολιτών. Αυτές οι εκκλήσεις θα εξεταστούν» ανέφερε το απόγευμα του Σαββάτου το ρωσικού υπουργείο Εξωτερικών.
Ηρεμία δεν επικρατεί ούτε και στο νοτιότερο τμήμα της Μαύρης Θάλασσας: Το αμερικανικό αντιτορπιλικό Truxtun, που έδεσε στη Βάρνα της Βουλγαρίας, ανέφερε πως θα συνεχίσει τις ασκήσεις με τις συμμαχικές δυνάμεις στην περιοχή.
«Δεν μπορώ να σχολιάσω για τις μελλοντικές μας επιχειρήσεις, αλλά θα αξιοποιήσουμε την ευκαιρία να κάνουμε "ασκήσεις ρουτίνας" με τους συμμάχους μας στην περιοχή. Η επιχείρηση είχε σχεδιαστεί πολύ πριν το ξέσπασμα της κρίσης στην Κριμαία» ανέφερε ο επικεφαλής αξιωματικός του αντιτορπιλικού, Άντριου Μπιν, σύμφωνα με το Reuters.
Νηνεμία -σχεδόν- στο μάτι του κυκλώνα: Η κατάσταση στη ΣυμφερόποληΣτην ίδια την Κριμαία, την παραμονή του δημοψηφίσματος τα πνεύματα είναι ψύχραιμα αλλά η ανησυχία δεν κρύβεται. Την εικόνα του τοπίου στη Συμφερόπολη και τη Σεβαστούπολη έχουν «εμπλουτίσει» τις τελευταίες ημέρες αφίσες για το δημοψήφισμα, οι περισσότερες από τις οποίες καλούν τους ψηφοφόρους να πουν το «ναι» στην προσάρτηση στη Ρωσία.
Στους δρόμους όμως είναι εντονότατη η παρουσία των ενόπλων δυνάμεων, οι οποίες έχουν αναλάβει τη διασφάλιση της διενέργειας του δημοψηφίσματος.
Την εικόνα της υφέρπουσας έντασης συμπληρώνουν οι ουρές στα ΑΤΜ το Σάββατο στις πόλεις της Κριμαίας.
Το ίδιο το Κίεβο συνεχίζει να απορρίπτει ως παράνομο το δημοψήφισμα και το Σάββατο η ουκρανική Βουλή προχώρησε σε διάλυση της Βουλής της Κριμαίας. Την ώρα που ουσιαστικά τον έλεγχο της Κριμαίας ασκούν εδώ και αρκετές ημέρες οι φιλορωσικές δυνάμεις, η κίνηση έχει περισσότερο χαρακτήρα καταγγελίας για τα τεκταινόμενα στο Κίεβο -ο νέος επικεφαλής της Κριμαίας, o πρωθυπουργός Σερκέι Αξιόνοφ, αναδείχθηκε με διαδικασία που δεν αναγνωρίζει η ουκρανική κυβέρνηση ενώ ο ίδιος δεν αναγνωρίζει τη νέα ηγεσία στο Κίεβο.
Το βράδυ του Σαββάτου, ένα από τα λίγα περιστατικά έντασης που αναφέρθηκαν σημειώθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Συμφερόπολης, στο οποίο μένουν και αρκετοί ανταποκριτές των ξένων ΜΜΕ που έχουν έρθει για να καλύψουν το δημοψήφισμα.
Ομάδα περίπου 30 πάνοπλων αστυνομικών, σύμφωνα με το Reuters μπήκαν στο Hotel Moscow και ανέβηκαν στον τέταρτο όροφο. Όπως ανέφεραν μετά την επιχείρηση οι τοπικές αρχές, οι αστυνομικοί είχαν έρθει για να ελέγξουν αδιευκρίνιστη αναφορά για κίνδυνο, η οποία αποδείχθηκε αβάσιμη. Αρκετοί ανταποκριτές αφήνουν να εννοηθεί πως σκοπός ήταν περισσότερο να «υπενθυμίσουν την παρουσία τους» οι φιλορωσικές δυνάμεις.
Στις κάλπες καλούνται από το πρωί της Κυριακής οι περίπου 1,5 εκατομμύριο εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι στους εκλογικούς καταλόγους. Τα πρώτα μερικά αποτελέσματα αναμένονται περίπου στις 20:00 το βράδυ της Κυριακής (τοπική και ώρα Ελλάδος).
Επιμέλεια: Β.Ψυχογιός
