Σκηνικό «κατάρρευσης» εμφανίζουν η οικοδομή και η αγορά ακινήτων, παρά το γεγονός ότι το φθινόπωρο παραδοσιακά γίνονται οι περισσότερες αγοραπωλησίες. Ολα τα στοιχεία επιβεβαιώνουν το κραχ ή, κατ’ άλλους, το σπάσιμο της «φούσκας» στην κτηματαγορά. Περισσότερα από 150.000 σπίτια είναι απούλητα για 4 χρόνια σε όλη την Ελλάδα, η οικοδομική δραστηριότητα τον Ιούλιο υποχώρησε κατά 30,5% στην επιφάνεια με πτώση - ρεκόρ 47,6% στην Αττική, 950-1.000 οικοδομικές επιχειρήσεις έχουν...
βάλει λουκέτο από την αρχή του χρόνου, ενώ έχουν χάσει τη δουλειά τους περί τους 100.000 εργαζομένους και βρίσκονται στο «κόκκινο» άλλοι 300.000 οικοδόμοι.
Μέσα σε μία πενταετία η οικοδομική δραστηριότητα υποχώρησε κατά 80%, ενώ μόνο φέτος οι επενδύσεις σε νέες κατοικίες θα είναι μειωμένες κατά 40%. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, στο οκτάμηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου έχουν καταγραφεί μόλις 12.000 συναλλαγές μέσω των τραπεζών, όταν προ κρίσης σε έναν χρόνο καταγράφονταν πάνω από 70.000.
Ενδεικτικό της παντελούς αδιαφορίας για αγορές κατοικιών είναι το γεγονός ότι ενώ οι κατασκευαστές καλούν τον κόσμο να αγοράσει μέχρι το τέλος του έτους, διότι από το 2011 θα επιβαρυνθεί λόγω των αυξημένων αντικειμενικών αξιών, δεν υπάρχει κανένα «ρεύμα» για αγορές.
Με τα θεμέλια της κτηματαγοράς να τρίζουν, θα περίμενε κανείς να έχουν καταρρεύσει και οι τιμές των ακινήτων. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί, τουλάχιστον σε γενικευμένη μορφή. Υπάρχουν, πάντως, μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες για ακίνητα που έχουν μείνει απούλητα για περισσότερα από τέσσερα χρόνια.
Αυτό που καταγράφουν οι ειδικοί της αγοράς είναι μια μεικτή τάση. Από τη μια οι περισσότεροι κατασκευαστές δεν ρίχνουν τις τιμές σε επίπεδα που θα προσελκύσουν αγοραστές κι από την άλλη υπάρχουν ορισμένες εταιρείες με μεγάλο απόθεμα κατοικιών που κάνουν γενναίες εκπτώσεις, ακόμη και πάνω από 30%.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι όποιος έχει σήμερα ρευστό είναι «άρχοντας» στην κτηματαγορά. Μπορεί να βρει μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες ψάχνοντας, όχι μόνο στις φτηνές περιοχές, αλλά και στα... ρετιρέ της αγοράς ακινήτων.
«Η γη, ειδικά στην Αττική, είναι ακόμη ακριβή. Τα οικόπεδα πωλούνται σε υψηλές τιμές, όπως και τα προηγούμενα χρόνια», τονίζει στο «Εθνος» ο εργολάβος οικοδομών κ. Ιωάννης Τάσσης.
Ο ίδιος αναφέρει ότι στις κατοικίες που χτίστηκαν από το 2004 και μετά και ακόμη δεν έχουν πωληθεί μπορεί να βρει κανείς τιμές που δύσκολα θα συναντήσει στο μέλλον.
Φθηνά και με δώρα
«Εχουν βγει στην αγορά ακίνητα κατά 50-70.000 ευρώ φτηνότερα, ενώ προσφέρονται και επιπλέον δώρα. Μπάρμπεκιου, αποθήκες, πάρκινγκ ακόμη και έπιπλα μπάνιου ρίχνονται στη μάχη της προσέλκυσης αγοραστών», τονίζει. Πολλοί εργολάβοι, επίσης, αναλαμβάνουν τα συμβολαιογραφικά ή δικηγορικά έξοδα, αλλά και την αμοιβή που θα λάμβανε ο μεσίτης από τον αγοραστή.
«Δεν πρόκειται για τον κανόνα, αλλά υπάρχουν πάρα πολλές ευκαιρίες αγοράς σπιτιών, με τον πελάτη να είναι κερδισμένος συνολικά από 50 έως 100.000 ευρώ (έκπτωση τιμής συν δώρα) σε σύγκριση με μία πενταετία πριν», υπογραμμίζει ο κτηματομεσίτης Ευάγγελος Ξέστερνος, που δραστηριοποιείται στην Ανατολική Αθήνα.
Τι λένε εργολάβοι και κτηματομεσίτες
Η υπερπροσφορά έχει μειώσει έως 30% τις τιμές
Κραχ τιμών καταγράφεται κυρίως στην Ανατολική Αττική και ιδιαίτερα σε Γέρακα, Παλλήνη, Παιανία, Γλυκά Νερά, Μαρκόπουλο, Σπάτα, Αρτέμιδα. Η υπερπροσφορά μεζονετών και μονοκατοικιών έχει ρίξει τις τιμές σε διψήφιο ποσοστό, ειδικά σε όσα σπίτια έχουν επιφάνεια πάνω από 150 τ.μ.
Υπάρχουν, επίσης, περιπτώσεις πώλησης σπιτιών 4-10 ετών σε εξαιρετική κατάσταση που πωλούνται σε χαμηλές τιμές εξαιτίας οικονομικών δυσχερειών των ιδιοκτητών τους. Για παράδειγμα, μεζονέτα 250 τ.μ. στον Γέρακα, η οποία πωλήθηκε 450.000 ευρώ το 2006, σήμερα πωλείται 300.000 ευρώ.
Μεγάλες προσφορές γίνονται και στις λεγόμενες φτηνές και μικρομεσαίες γειτονιές, διότι η κρίση χτύπησε περισσότερο τους κατοίκους αυτών των περιοχών και οι εργολάβοι έχουν πολλά απούλητα διαμερίσματα. Στα δυτικά προάστια οι τιμές των νεόδμητων κατοικιών έχουν πέσει κάτω από το όριο των 2.000 ευρώ/τ.μ., το οποίο αποτελούσε κανόνα πριν από την κρίση.
Η τελευταία έρευνα του ΙΟΒΕ και της Propindex για το 2009 κατέγραψε τις μεγαλύτερες μειώσεις τιμών (έως 20%) σε περιοχές όπως Αγιοι Ανάργυροι, Ιλιον, Μεταμόρφωση, Ν. Φιλαδέλφεια, Ν. Χαλκηδόνα, Ανω Λιόσια, Αχαρνών, Ζεφύρι, Καματερό, Νέα Πέραμο. Αλλά και τους πρώτους μήνες του 2010, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι τιμές υποχώρησαν πάνω από 11%.
Στην υπόλοιπη Ελλάδα, οι νομοί Δράμας, Εβρου, Καβάλας, Ξάνθης, Ροδόπης και η Κρήτη είδαν τις τιμές των ακινήτων να υποχωρούν ακόμη και 20% πέρυσι, ενώ η έντονα πτωτική τάση συνεχίζεται όλο το 2010.
Τέλος, μεγάλο «ψαλίδι» έχει πέσει στις τιμές των εξοχικών σε όλους τους τουριστικούς προορισμούς, ειδικά σε Κρήτη, Ρόδο, Μύκονο, Σαντορίνη, Ιόνια νησιά, παραθαλάσσιες περιοχές κυρίως της Αττικής, αλλά και στον Κορινθιακό κόλπο, όπου υπάρχουν μικρά και μεγάλα παραθεριστικά σπίτια σε τιμές έως 30% φτηνότερες.
Παραδείγματα ευκαιριών
Εκπτώσεις απελπισίας σε όλη την Ελλάδα
* Μεζονέτα 115 τ.μ. στην Παλλήνη, με οικοδομική άδεια το 2004. Ο εργολάβος το 2006 ζητούσε 320.000 ευρώ κι ενώ ήταν ακόμη στο στάδιο της ανέγερσης. Το 2008 η τιμή έπεσε στα 300.000 ευρώ, για να πωληθεί τελικά 250.000 ευρώ και με έξτρα παροχές (αποθήκη, διπλό γκαράζ κ.λπ.). Εκπτωση 22%.
* Μονοκατοικία 300 τ.μ. με μεγάλο κήπο στο Μαρούσι, η οποία κατασκευάστηκε το 2003, πωλήθηκε τότε προς 3.000 ευρώ/τ.μ., ήτοι 900.000 ευρώ. Εξι χρόνια μετά βγήκε στο... σφυρί προς 600.000 ευρώ, έγινε δηλαδή φτηνότερη κατά 33%, αφού ληφθεί υπόψη ότι είναι μεταχειρισμένη.
* Νεόδμητη μονοκατοικία στη Βούλα, που ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2008, είχε αρχική τιμή 3,3 εκατ. ευρώ. Σήμερα ο ιδιοκτήτης ζητεί 2,5 εκατ. ευρώ. Εκπτωση 24%.
* Μύκονος, 10 λεπτά από τη χώρα. Συγκρότημα κατοικιών με 3 μικρές μεζονέτες και μία βίλα. Η καθεμία από τις μικρές πωλείται προς 450.000 και η μεγάλη 1,5 εκατ., δηλαδή συνολικά 2,5 εκατ. ευρώ. Σήμερα ο εργολάβος τα πωλεί όλα μαζί προς 2 εκατ. ευρώ. Εκπτωση 20%.
* Διαμερίσματα 70-140 τ.μ. στην Ελευσίνα, που χτίστηκαν το 2007, πωλούνταν προς της κρίσης αντί 1.700 ευρώ/τ.μ. Σήμερα ο κατασκευαστής, που αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, τα πωλεί προς 1.300 ευρώ/τ.μ. Εκπτωση 30%.
* Στην πόλη της Δράμας πολυτελές διαμέρισμα 100 τ.μ. πωλούνταν το 2007 προς 160.000 ευρώ, ενώ σήμερα έχει πέσει στα 140.000 ευρώ.
* Στη Χαλκιδική μεζονέτες 70 τ.μ. η καθεμία, κοντά στη θάλασσα και με εκτίμηση από την τράπεζα προς 226.000, πωλούνται 148.000. Εκπτωση 35%.
* Στην Πάρο, εξοχικό 50-60 τ.μ. με θέα στη θάλασσα πωλείται 70-90.000 ευρώ, όταν το 2008 ξεπερνούσε τα 100.000 ευρώ. Εκπτωση 20%.
* Στη Ραφήνα, νεόδμητη μεζονέτα 100 τ.μ. με κήπο, κοντά σε δάσος πωλείται 200.000 ευρώ, ενώ η αρχική τιμή ήταν 230.000 ευρώ. Εκπτωση 13%.
* Στον Νέο Βουτζά, οικόπεδο 1 στρέμμα με κάλυψη 20%, θέα στη θάλασσα, πωλείται 550.000 ευρώ από 650.000 ευρώ. Εκπτωση 15%.
Βασίλης Σ. Κανέλλης
ΕΘΝΟΣ.
