Ρεπορτάζ: Χάρης Καρανίκας
(απο ΤΑ ΝΕΑ)
Ξενοδοχεία, γήπεδα, περίπτερα, σχολεία, σπίτια- μέχρι και πισίνες έχουν εντοπίσει οι αρμόδιοι στα... χωράφια του ΟΣΕ, από τα οποία εκατοντάδες στρέμματα φαίνεται να έχουν καταπατηθεί σύμφωνα με εκτιμήσεις...
Ολα αυτά, την ώρα που οι υπεύθυνοι καλούνται να χρησιμοποιήσουν την ακίνητη περιουσία του- εκτιμάται σε 4,6 δισ.- για να εξασφαλίσουν έσοδα ώστε να ισοσταθμιστούν χρέη που ξεπερνούν τα 10 δισ. ευρώ. Μάλιστα κατά τις προηγούμενες συναντήσεις τους με τους εκπροσώπους της τρόικας, τα στελέχη του ομίλου άκουσαν ότι με τέτοια ακίνητη περιουσία θα έπρεπε να εξασφαλίζουν περίπου 500 εκατ. ευρώ ετησίως από την αξιοποίησή της...
«Υπάρχουν μέχρι και περιπτώσεις συνταξιούχων σιδηροδρομικών που έδιναν περιουσία του ΟΣΕ σε συγγενείς τους. Ακόμα έχουν περιέλθει στην κατοχή μου αποδείξεις κυλικείου το οποίο, αντί να πληρώνει ενοίκιο, έκανε δωρεές σε συλλόγους φίλων του σιδηροδρόμου. Εως και ολόκληρο γήπεδο αθλητικού σωματείου στη Θεσσαλονίκη έχουμε εντοπίσει σε εκτάσεις μας χωρίς να ξέρουμε πώς ακριβώς βρέθηκε εκεί, ούτε τι δράσεις έχει αυτό το σωματείο» λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Νικόλαος Ιωαννίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΓΑΙΑΟΣΕ, της θυγατρικής του ΟΣΕ που ασχολείται με την ακίνητη περιουσία του Οργανισμού.
«Ξέφραγο αμπέλι» Παρατημένα επί δεκαετίες τα «χωράφια» του ΟΣΕ, η συνολική έκταση των οποίων είναι 90.000 στρέμματα, φαίνεται πως σήμερα έχουν συρρικνωθεί κατά αρκετές εκατοντάδες- αν όχι χιλιάδες- όπως προκύπτει από τις εκτιμήσεις των αρμοδίων. Από το 1970, όταν η χούντα με νόμο μεταβίβασε εκτάσεις του Δημοσίου στον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδας για την εξυπηρέτηση της σιδηροδρομικής υποδομής, έως το 2006, οπότε και ολοκληρώθηκε η καταγραφή της σε γεωπληροφοριακό σύστημα με δορυφορικές απεικονίσεις των ορίων, η ακίνητη περιουσία ήταν επί της ουσίας «ξέφραγο αμπέλι».
Από την εξέταση των δεδομένων, τα οποία ανανεώνονται συνεχώς, προκύπτουν διάφορα «είδη» καταπάτησης- διεκδίκησης των... χώρων του ΟΣΕ, σύμφωνα με στελέχη της θυγατρικής. Πρώτη κατηγορία, αυτή των ιδιωτών: χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις στα Κιούρκα όπου εντοπίζεται πισίνα μέσα έκταση του ΟΣΕ καθώς και σταδιακές μετατοπίσεις περιφράξεων που «καταβροχθίζουν» τη γη του Οργανισμού. Συγκεκριμένα, στον σταθμό των Αφιδνών οι αρμόδιοι έχουν παρατηρήσει τον τελευταίο καιρό σταδιακή μετατόπιση συρμάτων περίφραξης, με αποτέλεσμα να «τρώγονται» με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς οι χώροι του σταθμού. Τοπογράφοι του ΟΣΕ χαρακτηρίζουν τη συγκεκριμένη μέθοδο καταπάτησης «επιστημονική», καθώς γίνεται σιγά σιγά και με τρόπο ώστε να είναι ιδιαίτερα δύσκολος ο εντοπισμός της. «Να το αγοράσουν» Ακόμα ένα παράδειγμα είναι αυτό της Αρνισσας στην Πέλλα. Εκεί, σύμφωνα με την ΓΑΙΑΟΣΕ, κάποια σπίτια του οικισμού εμφανίζονται μέσα στην ακίνητη περιουσία του Οργανισμού.
«Σε επιστολές του Δήμου Βεγορίτιδας προς τον ΟΣΕ γίνεται έκκληση να σεβαστεί ο Οργανισμός το κοι 500 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ Η τρόικα πιστεύει πως με τέτοια ακίνητη περιουσία ο ΟΣΕ έπρεπε να εξασφαλίζει 500 εκατ. ετησίως νωνικό πρόβλημα και να βρεθεί μία λύση γι΄ αυτό που έχει συμβεί» λένε οι αρμόδιοι και επισημαίνουν ότι η λογική τους, αφού καταγράψουν όλες τις επίμαχες περιπτώσεις, είναι να αρχίουν μία σειρά συζητήσεων με τους ιδιώτες. «Οποιος ενδιαφέρεται θα μπορεί να τακτοποιήσει το θέμα είτε αγοράζοντας το ακίνητο είτε μισθώνοντάς το για κάποιο χρονικό διάστημα. Εάν όμως πρόκειται για κάποιο ακίνητο- φιλέτο θα επιχειρήσουμε με συνοπτικές διαδικασίες να αποβάλλουμε τον καταπατητή.
Σε περίπτωση δε που εμπλέκεται δήμος θα προσπαθήσουμε να λάβουμε την αξία που αντιστοιχεί στο ακίνητο αυτό με κάποιον άλλον τρόπο», αναφέρουν. Για να γίνουν βέβαια όλα αυτά θα πρέπει να ψηφιστεί πρώτα ο νόμος που θα δίνει το πράσινο φως στην ΓΑΙΑΟΣΕ να αναλάβει δράση: «Στον νέο νόμο για την αναδιοργάνωση του ομίλου δίνονται τα εργαλεία ώστε να επιλύονται γρήγορα οι υποθέσεις των διεκδικήσεων και των καταπατήσεων. Μόλις ψηφιστεί θα γίνει λεπτομερής καταγραφή των περιπτώσεων», τονίζει ο κ. Ιωαννίδης. Χαρακτηρίστηκε πράσινο Μεγαλύτερο πρόβλημα απ΄ ό,τι με τους ιδιώτες, σύμφωνα πάντα με τους αρμόδιους του Οργανισμού, έχει προκύψει με κάποιες δημοτικές αρχές, εκ των οποίων τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Λάρισας: «Από τη δεκαετία του 1980 ο δήμος έχει χαρακτηρίσει εκτάσεις του ΟΣΕ ως πράσινους χώρους, σχολεία και εκκλησίες, ουδέποτε όμως έγινε απαλλοτρίωση της γης. Ετσι ούτε εμείς μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να αξιοποιήσουμε το ακίνητο ούτε ο δήμος να προχωρήσει στα σχέδιά του.
Η έκταση που έχει χαρακτηριστεί ως πράσινο και κοινωφελείς χώροι ανέρχεται σε περίπου 200 στρέμματα», επισημαίνει τοπογράφος της ΓΑΙΑΟΣΕ και αναφέρει ότι η νοοτροπία κάποιων δημοτικών αρχών για την περιουσία του Οργανισμού περιγράφεται πλήρως στην ακόλουθη ιστορία: «Πριν από δύο χρόνια, νοικιάσαμε σε ιδιώτη έναν χώρο του ΟΣΕ στους Αγίους Αναργύρους για να τον λειτουργήσει ως ανθοπωλείο. Ακριβώς την επόμενη ημέρα ήρθαν οι μπουλντόζες του δήμου, γκρέμισαν το ακίνητο και σήκωσαν πανό που ανέφερε ότι η περιουσία του ΟΣΕ ανήκει στον Δήμο Αγίων Αναργύρων.
Τελικά, με δικαστικές αποφάσεις που πήραν αρκετό καιρό για να εκδοθούν, το ανθοπωλείο λειτούργησε». Πάρκο χωρίς αντάλλαγμα Ακόμα ένα παράδειγμα είναι το πάρκο Καλαμάτας: όπως υποστηρίζουν οι αρμόδιοι του Οργανισμού, ο δήμος με χρησιδάνειο πήρε το συγκεκριμένο παραθαλάσσιο ακίνητο από τον ΟΣΕ, που το παραχώρησε χωρίς αντάλλαγμα για να γίνει πάρκο.
«Σήμερα έχει λήξει η σύμβαση του χρησιδανείου, πώς όμως ο ΟΣΕ να πάρει πίσω όλη αυτή την έκταση που βρίσκεται στο καλύτερο σημείο της πόλης; Και οι κάτοικοι θα εναντιωθούν και θα έχουν το δίκιο τους» παραδέχονται οι υπεύθυνοι. Ωστόσο, κάποιες δημοτικές αρχές που έχουν πάρει εκτάσεις του Οργανισμού τις διέθεσαν μετά σε ιδιώτες. «Υπάρχουν και αυτές οι περιπτώσεις αλλά είναι η μειοψηφία. Οι μεγαλύτερες καταπατήσεις έχουν γίνει από τους δημοτικούς άρχοντες για το ευρύτερο συμφέρον. Μέσα στο πάρκο βέβαια αδειοδοτούν και μία καφετέρια που τη δίνουν στον τάδε ιδιώτη. Ή και ένα ξενοδοχείο. Η πρόθεση πάντως είναι να το εκμεταλλευτεί ο δήμος με κάποιον τρόπο...» σημειώνει με νόημα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΓΑΙΑΟΣΕ κ. Ιωαννίδης.
Ανάμεσα στις πολλές περιπτώσεις, οι υπεύθυνοι αναφέρουν και αυτή που αφορά τον σταθμό του Αγρινίου, όπου «με την άδεια του δήμου εδρεύουν σύλλογοι ενώ στον χώρο λειτουργεί και καφετέρια». Εμπόδια στην αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας ύψους 4,5 δισ.ευρώ ΜΥΘΟΣ ΕΙΝΑΙ η «αμύθητης αξίας» ακίνητη περιουσία του ΟΣΕ, που εκτιμάται στα 4,6 δισ. ευρώ. Οπως επισημαίνει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΓΑΙΑΟΣΕ κ. Νικόλαος Ιωαννίδης, το συγκεκριμένο ποσό αφορά εν πολλοίς την αποτίμηση της σιδηροδρομικής υποδομής, η οποία έχει εξαιρετικά ειδικό και περιορισμένο επενδυτικό ενδιαφέρον.
«Τι να κάνει τη συγκεκριμένη υποδομή ένας επενδυτής αν δεν είναι οι σιδηρόδρομοι το αντικείμενό του...» λέει ο κ. Ιωαννίδης και εξηγεί ότι τα εμπόδια που τίθενται για την αξιοποίηση των ακινήτων του ΟΣΕ είναι πολλά. Πέρα από τις καταπατήσεις των ιδιωτών και τη νοοτροπία των δημοτικών αρχών «που αυθαίρετα θεωρούν ότι αφού έχει αποκοπεί ένας χώρος από τη σιδηροδρομική υποδομή δικαιούνται να τον πάρουν, περίπου το 80% των 4.500 κτιρίων του οργανισμού έχουν χαρακτηριστεί μνημεία πολιτισμού. Ποιος ιδιώτης μπορεί να πάρει ένα τέτοιο κτίριο όταν ξέρει ότι για να αλλάξει έστω κι ένα τούβλο θα πρέπει να εγκριθούν άδειες επί αδειών χωρίς να γνωρίζει πότε θα τελειώσουν οι περιπέτειές του;» αναρωτιέται ο πρόεδρος της ΓΑΙΑΟΣΕ. Ως παραδείγματα, ο κ. Ιωαννίδης αναφέρει τον παλαιό σταθμό της Χαλκίδας, όπου τα έργα αξιοποίησης έχουν παγώσει εδώ και πολλούς μήνες, τις αποθήκες του ΟΣΕ στην Αλεξανδρούπολη και στην Καρδίτσα στις οποίες δεν μπορούσαν να αλλάξουν χρήση οι μισθωτές για να τις μετατρέψουν σε εστιατόρια και χώρους ψυχαγωγίας και πολλά άλλα.
