Ρεπορτάζ : Γιώργος Χρ. Παπαχρήστος
Σε διαζύγιο κατέληξε η πολυαναμενόμενη επικοινωνία του Γιώργου Παπανδρέου με τον Κώστα Σημίτη και το αποτέλεσμα είναι ο μεν πρώην πρωθυπουργός να μην είναι υποψήφιος στις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου, το δε ΠΑΣΟΚ να προσπαθεί να ανιχνεύσει, και ενδεχομένως να περιορίσει, τις επιπτώσεις από την απουσία αυτή. Το διαζύγιο που... επισημοποίησαν οι δύο πλευρές με παράλληλες ανακοινώσεις, έρχεται σε μια κρίσιμη για το ΠΑΣΟΚ περίοδο, την ώρα δηλαδή που οι δημοσκοπήσεις το φέρουν να βρίσκεται μια ανάσα από την αυτοδυναμία στις εκλογές, και η παρουσία του κ. Σημίτη στα ψηφοδέλτια είναι προφανές ότι θα προσείλκυε ψηφοφόρους διαφορετικής από το ΠΑΣΟΚ πολιτικής προέλευσης. Υπό την έννοια αυτή το γεγονός υπερβαίνει τα στενά κομματικά πλαίσια του ΠΑΣΟΚ και αποκτά εξαιρετικό ενδιαφέρον, για το σύνολο του πολιτικού κόσμου. Από την άλλη πλευρά, δεν διαφεύγει κανενός ότι η ρήξη στις σχέσεις των δυο ανδρών, προσθέτει πόντους στο αρχηγικό προφίλ του Γιώργου Παπανδρέου, ο οποίος εμφανίζεται να μην αποδέχεται πειστικά αιτήματα από μέρους του επί 8 χρόνια πρωθυπουργού, και δείχνει να αδιαφορεί για τις επιπτώσεις από τη μη υποψηφιότητα του κ. Σημίτη. Η χθεσινή εξέλιξη, που στην ουσία έχει επέλθει από την περασμένη Τρίτη, αλλά κρατήθηκε μυστική γιατί στο μεσοδιάστημα γίνονταν αλλεπάλληλες διαπραγματεύσεις μεταξύ εκπροσώπων των δύο πλευρών, αποτελεί το τέλος μιας δύσκολης συμπόρευσης που ουσιαστικά είχε υποστεί βαρύ πλήγμα πριν από ενάμιση χρόνο με την αποπομπή του κ. Σημίτη από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Το χρονικό της ρήξης αρχίζει από απαντήσεις που έδωσε προεκλογικά ο κ. Παπανδρέου και σύμφωνα με τις οποίες ήταν διατεθειμένος να προσδώσει χαρακτήρα εξαιρετικού γεγονός στην επιστροφή του κ. Σημίτη στην Κ.Ο. και με τρόπο που να συνάδει με την προσφορά του στον τόπο. Τη θέση αυτή του κ. Παπανδρέου η πλευρά Σημίτη την εξέλαβε ως δημόσια πρόσκληση να ενταχθεί στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας ως επικεφαλής. Ωστόσο στην πορεία, και μετά την ανακοίνωση για την προκήρυξη των εκλογών, ο πρώην πρωθυπουργός δεν είχε την παραμικρή ένδειξη για τις προθέσεις του κ. Παπανδρέου. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν την περασμένη Τρίτη, και η οποία διήρκεσε αρκετή ώρα, και αφού συζήτησαν τις πολιτικές εξελίξεις και θέματα που αφορούσαν την προεκλογική καμπάνια του ΠΑΣΟΚ, συζητήθηκε και το προσωπικό θέμα του κ. Σημίτη. Ο πρώην πρωθυπουργός εκδήλωσε ενδιαφέρον να είναι επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας, αφού αυτό είχε «αναγνώσει» στις δηλώσεις του κ. Παπανδρέου. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ανταπάντησε ότι έχει ήδη κλείσει, με την έννοια ότι έχει βολιδοσκοπήσει, και έχουν αποδεχτεί, τις 6 εκλόγιμες θέσεις του ψηφοδελτίου Επικρατείας, άρα και τη θέση του επικεφαλής, χωρίς όμως να αναφέρει ονόματα προσωπικοτήτων. Ο κ. Σημίτης φέρεται να είπε στον κ. Παπανδρέου ότι «αν δεν του βγαίνουν τα πράγματα, δεν υπάρχει πρόβλημα», και δεσμεύθηκε ότι «δεν πρόκειται να δημιουργήσει θέμα, εμφανιζόμενος ως παραπονούμενος ή διαφωνών, αλλά αντιθέτως θα στηρίξει την προσπάθεια του ίδιου και του ΠΑΣΟΚ». Ήθελε να το σκεφτεί. Ο κ. Παπανδρέου ζήτησε χρόνο «να το σκεφτεί», σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, και στη συνέχεια άρχισε μια διελκυστίνδα επαφών μεταξύ εκπροσώπων των δυο πλευρών. Ήδη όμως ο κ. Σημίτης εμφανιζόταν δυσαρεστημένος από την επιμονή του κ. Παπανδρέου στις «έξι κλεισμένες θέσεις» που είχε στο Επικρατείας. Το σκεπτικό του ήταν- σύμφωνα με συνεργάτες του- ότι «αν μεταξύ εμένα και των έξι θέσεων που έχουν ήδη δοθεί, υπερτερεί η δέσμευση του προέδρου προς τον 6ο στη σειρά εκλεγόμενο από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας, τότε δεν υπάρχει λόγος να συζητάμε». Ωστόσο η πλευρά Παπανδρέου επεζήτησε τη συνέχιση των επαφών. Στις επαφές αυτές τον κ. Παπανδρέου εκπροσωπούσε ο διευθυντής του ιδιαίτερου γραφείου του Νικ. Αθανασάκης και τον κ. Σημίτη, ο επί σειρά ετών στενός συνεργάτης του Νικ. Θέμελης. Σε κάποια φάση των διερευνητικών επαφών μετείχε και ο εκπρόσωπος Τύπου Γ. Παπακωνσταντίνου. Στη διάρκεια αυτών των επαφών, αρχικά προτάθηκε στον κ. Σημίτη να είναι υποψήφιος στην Α΄ Αθήνας. Η πλευρά Σημίτη απάντησε ότι αφού δεν τίθεται θέμα επικεφαλής του Επικρατείας, επιθυμεί να είναι επικεφαλής του ψηφοδελτίου στην Α΄ Πειραιά όπου παραδοσιακά εκλεγόταν. Η πρόταση απερρίφθη με το αιτιολογικό ότι ο κ. Παπανδρέου ήθελε να ανανεωθεί με καινούργια στελέχη η Α΄ Πειραιά, που είναι μια κρίσιμη για το ΠΑΣΟΚ εκλογική περιφέρεια. Υπενθυμίζεται σχετικά ότι στις δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις το ΠΑΣΟΚ εξέλεγε μια έδρα στην Α΄ Πειραιά, την οποία καταλάμβανε ο κ. Σημίτης. Στην Α΄ Αθήνας. Μετά την απόρριψη του αιτήματος, προτάθηκε στην πλευρά Σημίτη να αποδεχτεί ο πρώην πρωθυπουργός τη θέση του επικεφαλής στο ψηφοδέλτιο της Α΄ Αθήνας. «Με ποιο αιτιολογικό;», φέρεται να ρώτησε ο κ. Θέμελης τον κ. Αθανασάκη. «Με το αιτιολογικό ότι είναι Αθηναίος», απάντησε ο κ. Αθανασάκης. Ο διάλογος αυτός που έγινε την Πέμπτη οδήγησε στην κατάρρευση του διαλόγου, και στην οριστικοποίηση της ρήξης, καθώς η πλευρά του κ. Σημίτη θεώρησε ότι επρόκειτο για εμπαιγμό. Πρέπει να σημειωθεί όμως, όπως λένε συνεργάτες του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ, ότι το σκεπτικό της πλευράς Παπανδρέου δεν είχε στόχο να μειώσει τον κ. Σημίτη, αλλά να καλύψει μια υπαρκτή ανάγκη για το κόμμα. Όπως λένε οι ίδιες πηγές ο κ. Παπανδρέου ήθελε τον κ. Σημίτη στην Α΄ Αθήνας προκειμένου να προσελκύσει τους συντηρητικής απόκλισης ψηφοφόρους της περιφέρειας, οι οποίοι μετά το «κόψιμο» από τα ψηφοδέλτια του πρώην υπουργού Γιάννου Παπαντωνίου έμεναν άστεγοι πολιτικά. Αντιπροτάσεις. Ο κ. Σημίτης όμως- όπως λέει η πλευρά του πρώην Πρωθυπουργού- αποκωδικοποίησε την πρόταση ως προσπάθεια μείωσης του και έδωσε εντολή στον κ. Θέμελη να σταματήσει κάθε επαφή, παρά το γεγονός ότι αργά το βράδυ της Πέμπτης και προ του κινδύνου να υπάρξει ναυάγιο η πλευρά Παπανδρέου επανήλθε προτείνοντας, ακριβώς την τελευταία στιγμή, να τοποθετηθεί ο κ. Σημίτης στην Α΄ Πειραιά στην οποία μάλιστα είχαν αφήσει μια θέση κενή (όπως και στην Α΄ Αθηνών γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο). Μετά την οριστικοποίηση της ρήξης, με κοινή συμφωνία των δύο πλευρών, αποφασίστηκε να υπάρξουν δυο χωριστές ανακοινώσεις οι οποίες θα δίνονταν χθες στη δημοσιότητα, όπως και έγινε προκειμένου να αποτραπούν γενικότερες επιπτώσεις στην εικόνα του ΠΑΣΟΚ, εν όψει της σημερινής και της αυριανής παρουσίας του κ. Πα πανδρέου στη Διεθνή Έκθεση θεσσαλονίκης. Οι ανακοινώσεις. Πρώτα εκδόθηκε ανακοίνωση- δήλωση του εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ Γιώργου Παπακωνσταντίνου, η οποία ανέφερε: «Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Α. Παπανδρέου, και ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, συζήτησαν για τις πολιτικές εξελίξεις, την πορεία προς τις εκλογές και τη νίκη του ΠΑΣΟΚ. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρότεινε στον πρώην πρωθυπουργό είτε να εξακολουθήσει να ηγείται του ψηφοδελτίου της Α΄ Πειραιά είτε να ηγηθεί του ψηφοδελτίου της Α΄ Αθήνας. Η πρόταση αυτή δεν έγινε αποδεκτή από τον πρώην πρωθυπουργό, ο οποίος απάντησε ότι, εάν δεν ηγηθεί του ψηφοδελτίου Επικρατείας, δεν επιθυμεί οποιαδήποτε άλλη θέση». Αμέσως μετά επιβεβαιώθηκε από την πλευρά του κ. Σημίτη το ναυάγιο, με λιτή προσωπική δήλωση του πρώην πρωθυπουργού, στην οποία ανέφερε: «Στις συνομιλίες μας με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, δεν καταφέραμε να συμφωνήσουμε για τη συμμετοχή μου στα ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ. Εύχομαι στο ΠΑΣΟΚ τη νίκη και κάθε επιτυχία».