Διευκρινίσεις για τις σημαντικές αλλαγές που επέρχονται στη συνταξιοδοτική νομοθεσία που διέπει τους δημοσίους υπαλλήλους-λειτουργούς και τους εξομοιούμενους με αυτούς, σύμφωνα με τις διατάξεις που υιοθετήθηκαν με το τρίτο μνημόνιο, παρέχει εγκύκλιος του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Γ.Χουλιαράκη.
Με την εγκύκλιο δίνονται αναλυτικά στοιχεία και παραδείγματα για τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας και τις κατηγορίες των δημοσίων υπαλλήλων που επιβαρύνονται, τον νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης, τις προϋποθέσεις για την καταβολη της κατώτατης σύνταξης και για το ψαλίδισμα της σύνταξης σε περίπτωση πρόωρης συνταξιοδότησης. Επίσης ορίζεται σαφώς ποιοι εξαιρούνται από τις διατάξεις.
Όπως ορίζεται, η σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας ξεκινά από τις 19 Αυγούστου 2015. Ο νέος τρόπος υπολογισμού της σύνταξης αφορά όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1/1/2015 και μετά, καθώς και σε όσους έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31/12/2014 και έχουν αποχωρήσει ή θα αποχωρήσουν από την Υπηρεσία από 1/9/2015 και μετά.
Η παρούσα εγκύκλιος αφορά:
- Υπαλλήλους/λειτουργούς του Δημοσίου, των ΟΤΑ ή άλλων ΝΠΔΔ οι οποίοι υπάγονται στο συνταξιοδοτικό - ασφαλιστικό καθεστώς του Δημοσίου (καταβολή σύνταξης από το Δημόσιο).
- Υπαλλήλους άλλων ΝΠΔΔ, οι οποίοι διέπονται από το ίδιο με τους δημόσιους υπαλλήλους συνταξιοδοτικό καθεστώς και οι συντάξεις τους βαρύνουν τους οικείους φορείς.
- Στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος (κατά το μέρος που η εγκύκλιος αφορά τον νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης και την καταβολή του κατωτάτου ορίου σύνταξης).
Ο νέος τρόπος υπολογισμού της σύνταξης
1. Όσοι δημόσιοι υπάλληλοι και στρατιωτικοί θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2015 και μετά, υπόκεινται σε νέο τρόπο υπολογισμού της σύνταξης, ο οποίος καθιερώθηκε με νόμο του 2010 (με τις διατάξεις των άρθρων 3 και 4 του ν. 3865/2010.
Ειδικότερα, τα πρόσωπα αυτά, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, για τα έτη υπηρεσίας τους από 1/1/2011 και μετά, δικαιούνται:
α. Βασική σύνταξη, το ποσό της οποίας αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισής τους από 1/1/2011 έως την ημερομηνία συνταξιοδότησής τους.
β. Τμήμα σύνταξης, που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισής τους μέχρι 31/12/2010, το οποίο υπολογίζεται σύμφωνα με τις οικείες προϊσχύουσες του ν. 3865/2010 συνταξιοδοτικές διατάξεις και τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισής τους από 1/1/2011 έως την ημερομηνία συνταξιοδότησής τους (αναλογικό ποσό σύνταξης).
2. Με διατάξεις νόμων του 2015 (διατάξεις των παρ. 1 και 2 του ν. 4336/2015, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 4337/2015), επεκτάθηκε ο ανωτέρω τρόπος υπολογισμού της σύνταξης και σε όσους έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31/12/2014 και αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1/9/2015 και μετά.
Παράδειγμα: Έστω ότι υπάλληλος έχει προσληφθεί στο Δημόσιο 1/8/1982 και αποχωρεί από την Υπηρεσία στις 3/8/2016. Η υπηρεσία του υπαλλήλου αυτού ανέρχεται συνολικά σε 33 έτη.
Η σύνταξη του ανωτέρω υπαλλήλου με βάση τις προαναφερόμενες διατάξεις του ν.3865/2010 θα υπολογισθεί ως εξής:
α. για την υπηρεσία του από 1/8/1982 μέχρι και 31/12/2007 (25 έτη υπηρεσίας), με βάση τις διατάξεις του π.δ. 169/2007, όπως αυτές ίσχυαν πριν την ισχύ του ν.3029/2002,
β. για την υπηρεσία του από 1/1/2008 μέχρι και 31/12/2010 (3 έτη υπηρεσίας), με βάση τις διατάξεις του ν.3029/2002 και
γ. για την υπηρεσία του από 1/1/2011 μέχρι 3/8/2016 (έτη 5, μήνες 8), με βάση τις διατάξεις του ν. 3865/2010.
Για την υπηρεσία του αυτή, δικαιούται:
- βασική σύνταξη, της οποίας το ποσό θα ανέρχεται σε 360x5/33 (συνολικός χρόνος ασφάλισης)= 54,5 ευρώ μηνιαίως και
- αναλογική σύνταξη για την υπηρεσία του από 1/1/2011 μέχρι 31/8/2016 (5 έτη υπηρεσίας).
Το άθροισμα των επιμέρους ποσών που προκύπτουν με βάση τον προαναφερόμενο υπολογισμό, αποτελεί το συνολικό ποσό της σύνταξης.
Προϋποθέσεις καταβολής κατώτατου ορίου σύνταξης
Οι υπαγόμενοι στο συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου λαμβάνουν κατώτατο όριο σύνταξης το οποίο ανέρχεται σε 364,45 ευρώ μηνιαίως (βάσει των διατάξεων της παρ. 5 του άρθρου 55 του π.δ. 169/2007).
Μετά την τροποποίηση των διατάξεων αυτών (με την παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 4337/2015), ορίζεται ότι όσοι έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1/7/2015 και εφεξής, χωρίς να έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους, θα λαμβάνουν μέχρι τη συμπλήρωση του έτους αυτού το ποσό της σύνταξης που αναλογεί στα έτη ασφάλισής τους.
Μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας η σύνταξή τους θα αναπροσαρμοσθεί στο ποσό των 364,45 ευρώ.
Εξαιρέσεις:
Η συμπλήρωση του προαναφερόμενου 67ου έτους της ηλικίας για την καταβολή του ποσού του κατωτάτου ορίου σύνταξης των 364,45 ευρώ, δεν ισχύει για όσους:
- είναι ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και λαμβάνουν το επίδομα ανικανότητας των διατάξεων του άρθρου 54 του π.δ 169/2007,
- λαμβάνουν σύνταξη ως παθόντες στην Υπηρεσία και ένεκα ταύτης,
- λαμβάνουν σύνταξη ως παθόντες λόγω βίαιου συμβάντος ή τρομοκρατικής ενέργειας,
- λαμβάνουν κατά μεταβίβαση σύνταξη λόγω θανάτου του/της συζύγου τους ή του γονέα τους.
Καταβολή μειωμένης σύνταξης
Πλέον προβλέπεται νέος τρόπος υπολογισμού της μείωσης της σύνταξης στις περιπτώσεις που ο υπάλληλος αποχωρεί από την Υπηρεσία πριν τη συμπλήρωση του νέου ορίου ηλικίας.
Ειδικότερα ορίζεται, ότι το ποσό της μειωμένης σύνταξης το οποίο προκύπτει με βάση τις προϊσχύουσες του ν. 4336/2015 διατάξεις, μειώνεται περαιτέρω κατά 10%.
Η πρόσθετη αυτή μείωση (10%) θα ισχύει μέχρι τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση νέου ορίου ηλικίας.
Παράδειγμα: Υπάλληλος που με βάση τα νέα όρια ηλικίας μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση του 63ου έτους της ηλικίας και αποχωρεί από την Υπηρεσία με τη συμπλήρωση του 59ου έτους της ηλικίας.
Εάν έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31/12/2011 το ποσοστό μείωσης της σύνταξής του ανέρχεται σε 24% (4 έτη x 6% μείωση για κάθε έτος). Έστω ότι το ακαθάριστο ποσό της βασικής σύνταξης πριν τη μείωση ανέρχεται σε 1000 ευρώ. Το ποσό αυτό λόγω της ανωτέρω μείωσης θα διαμορφωθεί σε 760 ευρώ μηνιαίως, ποσό το οποίο θα λαμβάνει ο δικαιούχος καθ’ όλη τη διάρκεια του συνταξιοδοτικού του βίου.
Με βάση την τροποποίηση που επέρχεται με τις διατάξεις του νόμου του 2015 (με τις διατάξεις της περ. β της παρ. 5 του άρθρου 1 του ν. 4337/2015), το προαναφερόμενο ποσό των 760 ευρώ θα μειωθεί περαιτέρω κατά 10% και θα διαμορφωθεί σε 684 ευρώ, ποσό το οποίο θα λαμβάνει ο δικαιούχος μέχρι τη συμπλήρωση του 63ου έτους της ηλικίας του (νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησής του).
