H κρισιμότερη εβδομάδα για το ευρώ ξεκινάει από τη Δευτέρα με το ταξίδι της Άνγκελα Μέρκελ στο Παρίσι για τον τελικό συντονισμό του γαλλογερμανικού άξονα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης και της Παρασκευής.
Στο επίκεντρο της συνάντησης της Γερμανίδας καγκελαρίου με τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί θα βρεθεί η θεσμική κατοχύρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, μέσω του ελέγχου των εθνικών προϋπολογισμών και των αυτόματων κυρώσεων στους παραβάτες.
Ενδεικτικές των γερμανικών θέσεων ήταν οι δηλώσεις που έκανε την Δευτέρα ο υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε, ο οποίος είπε ότι όσοι προϋπολογισμοί δεν ανταπκρίνονται στις απαιτήσεις της Ευρωζώνης, θα πρέπει να απορρίπτονται.
Όπως επισημαίνει η Deutsche Welle, ίσως αυτή η εβδομάδα που ξεκινά είναι η πιο δύσκολη εβδομάδα στη θητεία της Α. Μέρκελ. Απαιτούνται ιδιαίτερα λεπτοί χειρισμοί καθώς η Γερμανίδα καγκελάριος καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στις εσωτερικές πιέσεις που δέχεται, κυρίως από τα δυο μικρότερα κόμματα του κυβερνητικού της συνασπισμού να μην υπαναχωρήσει από τις θέσεις της αλλά και τις εντεινόμενες πιέσεις πολλών Ευρωπαίων εταίρων να εγκαταλείψει τη σκληρή της γραμμή.
Ενδεικτικές του κλίματος είναι οι δηλώσεις του αρχηγού των Χριστιανοκοινωνικών Χορστ Ζέεχοφερ, ο οποίος προφανώς σε μια προσπάθεια να προκαταλάβει τυχόν υπαναχώρηση της Μέρκελ, τονίζει προς την σημερινή Süddeutsche Zeitung:
«Η Άνγκελα Μέρκελ πηγαίνει στη Σύνοδο Κορυφής με τις σωστές θέσεις: όχι σε ευρωομόλογο, όχι σε μια ένωση μεταφοράς κεφαλαίων, διαφύλαξη της ανεξαρτησίας της ΕΚΤ. Αυτός είναι ο γερμανικός δρόμος προς τη σταθερότητα που μπορεί να προφυλάξει την Ευρώπη (…) από μια ένωση χρέους».
Κεντρικός στόχος της Μέρκελ είναι μια δημοσιονομική ένωση ή ένωση σταθερότητας και αυτό σημαίνει:
1) Αδιαμφισβήτητα κριτήρια σταθερότητας και ένα νέο ευρωπαϊκό «φρένο» στο χρέος,
2) αυστηρός έλεγχος της δημοσιονομικής πειθαρχίας μέσω της Κομισιόν,
3) αυτόματες κυρώσεις και δυνατότητες παρέμβασης της Κομισιόν σε εθνικούς προϋπολογισμούς σε περιπτώσεις παραβίασης των κριτηρίων, και
4) δυνατότητα προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εναντίον των δημοσιονομικών παραβατών.
Βερολίνο και Παρίσι συμφωνούν στις προτεινόμενες αλλαγές των Συνθηκών που έχουν στόχο τη μεγαλύτερη δημοσιονομική πειθαρχία, τον εντατικότερο έλεγχο των εθνικών προϋπολογισμών και την επιβολή πιο αυστηρών κυρώσεων στους παραβάτες.
Υπάρχουν όμως σημαντικές διαφορές: ποιος θα εποπτεύει, για παράδειγμα, την τήρηση των κανόνων και θα έχει δυνατότητα παρέμβασης στους εθνικούς προϋπολογισμούς;
Ο Σαρκοζί θέλει τον τελευταίο λόγο να τον έχουν οι ευρωπαίοι ηγέτες, η Μέρκελ προκρίνει την κοινοτική μέθοδο, δηλαδή ενίσχυση των ευρωπαϊκών θεσμών, με την Κομισιόν να έχει κεντρικό ρόλο. Επίσης, η καγκελάριος τάσσεται υπέρ της επιβολής αυτόματων κυρώσεων στους δημοσιονομικούς παραβάτες, κάτι που δεν φαίνεται να αποδέχεται ο Ν. Σαρκοζί.
Όσον αφορά το ευρωομόλογο αλλά και τον ενεργότερο ρόλο της ΕΚΤ που ζητά το Παρίσι, το Βερολίνο εμφανίζεται στο μεταξύ πιο διαλλακτικό και το «nein» δεν είναι πλέον τόσο κατηγορηματικό όσο παλαιότερα.
Αναλυτές αποκωδικοποιούν τις πρόσφατες δηλώσεις Μέρκελ και Σόιμπλε ως εξής:
«Ευρωομόλογο ίσως αλλά σε κάθε περίπτωση στο τέλος μιας μακράς διαδικασίας που μόλις ξεκινά με την αλλαγή των συνθηκών», ενώ όσον αφορά τον ενεργότερο ρόλο της κεντρικής τράπεζας, «η Μέρκελ φαίνεται να εγκαταλείπει τη σκληρή της στάση όσο η αγορά κρατικών ομολόγων είναι ξεκάθαρα επιλογή της ίδιας της τράπεζας και όχι απόρροια πολιτικών πιέσεων και αποφάσεων», σημειώνουν οι ίδιοι.
Σημερινό δημοσίευμα της εφημερίδας Die Welt υποστηρίζει ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εξετάζουν το ενδεχόμενο γενναίας ενίσχυσης του ΔΝΤ για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η κρίση χρέους.
Επικαλούμενη κύκλους κοντά στις διαπραγματεύσεις, η εφημερίδα αποκαλύπτει ότι οι 17 κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης προτίθενται να καταθέσουν κάποιες εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε ένα ειδικό ταμείο του ΔΝΤ, από το οποίο θα χρηματοδοτούνται στη συνέχεια προγράμματα για τις υπερχρεωμένες χώρες.
Και άλλες κεντρικές τράπεζες φαίνονται διατεθειμένες να συνεισφέρουν, μεταξύ αυτών η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα Fed.
Πρότυπο του νέου ειδικού ταμείου είναι τα δύο πετρελαϊκά ταμεία που δημιούργησε το ΔΝΤ στη δεκαετία του 1970 για τις χώρες που επλήγησαν από το ρεκόρ των τιμών του πετρελαίου.
Πάντως, μπορεί η γερμανική κυβέρνηση να διαμηνύει ότι δεν μπαίνει στη λογική μιας ανταλλαγής, δηλαδή ευρωομόλογα έναντι μεγαλύτερης δημοσιονομικής πειθαρχίας, ωστόσο ακόμη και κορυφαία στελέχη του κόμματός της εκτιμούν ότι η Μέρκελ δεν μπορεί να πάει στο Παρίσι αλλά και στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής «χωρίς να δώσει τίποτα».
