Κατατέθηκε στη διαρκή επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής από τον υπουργό Οικονομικών,
Γ. Παπακωνσταντίνου, το προσχέδιο κρατικού προϋπολογισμού 2010. Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης -0,3% (-1,5% το 2009), επενδύσεις -2% (-20% το 2009), εξαγωγές +2,5% (-14% το 2009) και εισαγωγές +1,5% (-22% το 2009).
"Ο προϋπολογισμός λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές δυνατότητες της χώρας, με εξορθολογισμό δαπανών και διασφαλίζοντας σε συνεργασία με τους εταίρους μας τις προοπτικές ανάκαμψης της χώρας σε εύλογο χρόνο" σημείωσε ο
Γ. Παπανδρέου.
"Ο προϋπολογισμός του 2010 επιδιώκει τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος σε μονοψήφιο ποσοστό ως προς το ΑΕΠ και τη συγκράτηση της αύξησης του δημοσίου χρέους, την περιστολή της κρατικής σπατάλης, την ενίσχυση των εσόδων με μέτρα μόνιμου χαρακτήρα, τη στήριξη των εισοδημάτων με αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό, την αύξηση των δημοσίων δαπανών για επενδύσεις, για εκπαίδευση και υγεία και τη στήριξη της απασχόλησης με την ενθάρρυνση της ένταξης των νέων στην αγορά εργασίας", είπε ο
Γ. Παπακωνσταντίνου.
Πρόσθεσε ότι "ενισχύονται οι ασθενέστερες οικονομικά τάξεις, αυξάνονται οι πόροι για την Παιδεία κατά
1 δισ. ευρώ, προβλέπονται οι πιστώσεις για την πρόσληψη 3.000 στο ΕΣΥ, αυξάνονται τα επιδόματα ανεργίας". Αναφέρθηκε, επίσης, στον κεντρικό δημοσιονομικό στόχο, ο οποίος είναι να μειωθεί το έλλειμμα από το
12,7% το 2009, στο
9,4% το 2010.
Αναλυτικά
Σύμφωνα με το προσχέδιο, τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού 2010 προβλέπεται να διαμορφωθούν στο ύψος των
57.510 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με την πρόβλεψη αυτή τα έσοδα διαμορφώνονται στο
23,5% του ΑΕΠ από το
21,4% του έτους 2009.
Εξάλλου, οι συνολικές (πλην χρεολυσίων) δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού περιορίζονται στο
31,1% του ΑΕΠ από το
33,7% του 2009, παρά τα σημαντικά κονδύλια, ύψους 2.120 εκατ. ευρώ, που έχουν περιληφθεί στις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού για τη χρηματοδότηση των μέτρων της κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής.
Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, ο προϋπολογισμός του 2010 αποτελεί την αφετηρία για την υλοποίηση του προγράμματος στήριξης της οικονομίας, της ενίσχυσης της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αποκατάστασης της διαφάνειας και της αξιοπιστίας, των δημοσιονομικών στοιχείων και της δημοσιονομικής βιωσιμότητας.
Σε ότι αφορά τις δαπάνες, οι συνολικές πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού προβλέπεται να διαμορφωθούν στο
28,8% του ΑΕΠ το 2010 από το
29,7% του 2009 και αυτό παρά το γεγονός ότι στις πρωτογενείς δαπάνες περιλαμβάνονται και πιστώσεις, ύψους 2.120 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση των μέτρων της κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής, αλλά και τις αυξημένες δαπάνες για τόκους.
Τα 2.120 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για:- την αύξηση των δαπανών για την παιδεία
- την αύξηση των δαπανών για την υγεία και τις δαπάνες για το διορισμό νοσηλευτικού προσωπικού
- τη χορήγηση εισοδηματικής πολιτικής σε επίπεδα πάνω από τον πληθωρισμό
- την αύξηση των αγροτικών συντάξεων
- την α' φάση της σταδιακής αύξησης του επιδόματος ανεργίας και
- τη χορήγηση της β' δόσης του έκτακτου επιδόματος αλληλεγγύης
Παράλληλα, δόθηκε έμφαση στον περιορισμό των δαπανών (μετακινήσεις, προμήθειες, δημόσιες σχέσεις, λειτουργικές δαπάνες) και των λοιπών παροχών (υπερωρίες, συμμετοχή σε επιτροπές και συμβούλια). Οι δαπάνες αυτές είναι μειωμένες κατά
910 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2009.
Αποδοχές - ΣυντάξειςΟι δαπάνες αποδοχών και συντάξεων το 2010 θα αυξηθούν κατά
3,5%. Υπενθυμίζεται ότι αποτελούν περίπου το 45,9% των πρωτογενών δαπανών. Η κατά 3,5% αύξηση των δαπανών και των συντάξεων οφείλεται:
- στην εισοδηματική πολιτική του έτους 2010, η οποία προβλέπει αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό
- στη μισθολογική εξέλιξη του προσωπικού
- στις δαπάνες που θα προκύψουν από τις νέες προσλήψεις ιατρικού, νοσηλευτικού, εκπαιδευτικού προσωπικού και αστυνομικών
- στην αύξηση των συντάξεων, λόγω εισοδηματικής πολιτικής των νέων συνταξιοδοτικών ρυθμίσεων και των νέων συνταξιούχων
Εξάλλου, οι δαπάνες ασφάλισης, περίθαλψης και κοινωνικής προστασίας αντιπροσωπεύουν το
28,7% του συνόλου των πρωτογενών δαπανών, βάση του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού οι δαπάνες ασφάλισης, περίθαλψης και κοινωνικής προστασίας θα καλύψουν την αύξηση των αγροτικών συντάξεων, τη χρηματοδότηση του ΙΚΑ κατά
1% του ΑΕΠ, το ΕΚΑΣ, τη χορήγηση πολυτεκνικού επιδόματος και του επιδόματος σε τρίτεκνες οικογένειες, την κρατική συμμετοχή στη χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης, τη χρηματοδότηση του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών, και την καταβολή της β' δόσης του επιδόματος αλληλεγγύης.
Σε ότι αφορά τις λειτουργικές και λοιπές δαπάνες το προσχέδιο αναφέρει ότι οι πιστώσεις της κατηγορίας αυτής είναι κατά
8,5% χαμηλότερες απ' ότι το 2009. Το συνολικό ύψος των δαπανών αυτών ανέρχεται σε
9.765 εκατ. ευρώ.
Επενδύσεις Το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων 2010 καλείται να οδηγήσει τη χώρα, σύμφωνα με το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού 2010 στην έξοδο από την κρίση, στο πλαίσιο μιας νέας αναπτυξιακής στρατηγικής.
Οι δαπάνες του προγράμματος προβλέπεται να φτάσουν τα 10.300 εκατ. ευρώ (αύξηση κατά 8,4% σε σχέση με το 2009). Οι δαπάνες αυτές αντιπροσωπεύουν το 4,2% του ΑΕΠ και κατανέμονται σε 6.950 εκατ. ευρώ για την προώθηση των έργων που συγχρηματοδοτούνται από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε 3.350 εκατ. ευρώ για έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους. Μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων θα ενισχυθούν οι τομείς της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, της υγείας και της πρόνοιας, της βιομηχανίας και της βιοτεχνίας, των μεγάλων έργων υποδομών και τα έργα υποδομών των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α' βαθμού όλης της χώρας.
ΧρέοςΤο χρέος της κεντρικής κυβέρνησης στο τέλος του 2009 εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα
300.800 εκατ. ευρώ ή
125,3% του ΑΕΠ έναντι των
262.071 εκατ. ευρώ ή 109,6% του ΑΕΠ το 2008.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού 2010 το ύψος του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης για το 2010 προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 326.305 εκατ. ευρώ ή 133,6% του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έναντι του 2009.
Σε ό,τι αφορά το χρέος της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να διαμορφωθεί στα 294.950 εκατ. ευρώ (120,8% του ΑΕΠ) έναντι των 272.300 εκατ. ευρώ (113,4% του ΑΕΠ). Οι δαπάνες για τόκους του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ προβλέπεται να φτάσουν στο 5,3% έναντι του 5,1% που ήταν το 2009 και του 4,7% που ήταν το 2008.
Έσοδα
Αύξηση των τακτικών εσόδων του δημοσίου το 2010 κατά
3,82 δισ. ευρώ προβλέπει το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού. Τα τακτικά έσοδα του προϋπολογισμού θα ανέλθουν σε
56,9 δισ. ευρώ έναντι
53,08 δισ. ευρώ το 2009 και θα παρουσιάσουν αύξηση
7,2%.
Ειδικότερα τα φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν κατά
3,65 δισ. ευρώ (αύξηση 7,2%) και θα ανέλθουν στα
54,225 δισ. ευρώ από
50,570 δισ. ευρώ το 2009.
Φορολογική πολιτικήΟπως διευκρινίζεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού η αύξηση αυτή των φορολογικών εσόδων θα προέλθει από τη φορολογική πολιτική που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση το 2010 βασικές συνιστώσες της οποίας είναι:
-Η εφαρμογή ενιαίας τιμαριθμοποιημένης προοδευτικής κλίμακας φυσικών προσώπων.
-Η φορολόγηση των διανεμόμενων κερδών (μερισμάτων) με βάση τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων μετά την αφαίρεση του φόρου που έχει παρακρατηθεί κατά τη διανομή του μερίσματος καθώς και του ποσού που του αναλογεί και έχει αποδοθεί από την εταιρία ως φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων.
-Η φορολόγηση με χαμηλό συντελεστή των αδιανέμητων κερδών των επιχειρήσεων για προώθηση των επενδύσεων.
-Η φορολόγηση των συναλλαγών με εξωχώριες (οφ σορ) εταιρίες φορολογικών παραδείσων.
-Η κατάργηση των χαριστικών φοροαπαλλαγών.
-Η αναμόρφωση της φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών.
-Η έκτακτη αύξηση του συντελεστή του ενιαίου τέλους Ακινήτων (ΕΤΑΚ) για το το έτος 2009 ως κοινωνική συνεισφορά της μεγάλης ακίνητης περιουσίας.
-Η αντικατάσταση του ΕΤΑΚ από το 2010 με προοδευτική φορολόγηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας χωρίς εξαιρέσεις.
-Η επιβολή έκτακτης εφάπαξ εισφοράς κοινωνικής ευθύνης στις επιχειρήσεις με μεγάλη κερδοφορία για τη χρήση του 2008.
-Η αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ στους αγρότες για πωλήσεις προϊόντων ζωικής και φυτικής παραγωγής από 7 σε 11% και
-Η επιτάχυνση της διαδικασίας είσπραξης των φόρων και ανείσπρακτων οφειλών προς το δημόσιο.
Επίσης όπως διευκρινίζεται στο προσχέδιο στην αύξηση των φορολογικών εσόδων του 2010 αναμένεται να συμβάλουν μια σειρά από φορολογικά μέτρα που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια του έτους φέτος από την προηγούμενη κυβέρνηση. Έτσι προβλέπεται αύξηση των εσόδων από την πλήρη απόδοση της αναπροσαρμογής από 26/6/2009 του ειδικού φόρου κατανάλωσης στην αμόλυβδη βενζίνη από την πλήρη απόδοση της αναπροσαρμογής του τέλους συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας και της επιβολής τέλους στα καρτοκινητά τηλέφωνα.
Σύμφωνα με την εισήγηση που παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο για το προσχέδιο του προϋπολογισμού οι
γενικές κατηγορίες εσόδων από τις οποίες θα προέλθει η αύξηση των φορολογικών εσόδων το 2010 κατά 3,7 δισ. ευρώ είναι οι ακόλουθες:
-Η ενεργοποίηση των μηχανισμών για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής από την οποία εκτιμάται ότι θα προέλθουν 1,2 δισ. ευρώ.
-Το νέο πλαίσιο φορολόγησης των εισοδημάτων και της περιουσίας αλλά και από τις αυξήσεις σε ορισμένους ειδικούς φόρους κατανάλωσης όπως σε ποτά και τσιγάρα από τα οποία θα προέλθουν συνολικά 1,5 δισ. ευρώ.
-Την έκτακτη εισφορά κοινωνικής ευθύνης από τις πολύ κερδοφόρες επιχειρήσεις για τη μεγάλη ακίνητη περιουσία από τις οποίες θα εισπραχθεί ένα (1) δισ. ευρώ προκειμένου να καταβληθεί η χορήγηση του έκτακτου επιδόματος Αλληλεγγύης.
Αναλυτικότερα
Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού τα έσοδα από τους άμεσους φόρους αναμένεται να αυξηθούν κατά 8,9% και να ανέλθουν στα 23,725 δισ. ευρώ από 21,785 δισ. ευρώ φέτος.
Τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος θα αυξηθούν κατά 3,5% και θα ανέλθουν σε 17,375 δισ. ευρώ από 16,790 δισ. ευρώ φέτος.
Στα φυσικά πρόσωπα η αύξηση θα είναι 4,4% και τα έσοδα που υπολογίζεται να εισπραχθούν θα ανέλθουν στα 11,4 δισ. ευρώ από 10,920 δισ. ευρώ φέτος.
Στα νομικά πρόσωπα προβλέπεται μείωση των εσόδων κατά 7,2% τα οποία και θα ανέλθουν στα 3,525 δισ. ευρώ από 3,8 δισ. ευρώ φέτος.
Τα έσοδα από τους φόρους στην περιουσία προβλέπεται να αυξηθούν κατά 82,1% και θα ανέλθουν στα 865 εκατ. ευρώ από 475 εκατ. ευρώ φέτος.
Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών θα αυξηθούν κατά 4,8% και θα ανέλθουν σε 2,725 δισ. ευρώ από 2,6 δισ. ευρώ φέτος.
Οπως σημειώνεται στο προσχέδιο στην αύξηση των εσόδων από τους άμεσους φόρους κατά 8,9% αναμένεται να συμβάλουν οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος μέσω της κατάργησης σημαντικών φοροαπαλλαγών και της ένταξης όλων των εισοδημάτων στην νέα ενιαία φορολογική κλίμακα.
Επίσης τα έσοδα από τους φόρους στην περιουσία λόγω της φορολόγησης της μεγάλης ακίνητης περιουσίας χωρίς εξαιρέσεις και της αναμόρφωσης της φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών.
Ακόμη συμβολή στην ενίσχυση των εσόδων αυτών θα έχει η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο καθώς και η έκτακτη εισφορά που θα κληθούν να πληρώσουν οι επιχειρήσεις και οι ιδιοκτήτες μεγάλης ακίνητης περιουσίας.
Τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους προβλέπεται να αυξηθούν κατά 6% και να ανέλθουν στα 30,5 δισ. ευρώ από 28,785 δισ. ευρώ φέτος.
Τα έσοδα από τους φόρους συναλλαγών θα αυξηθούν κατά 4,1% και θα ανέλθουν σε 18,472 δισ. ευρώ από 17,741 δισ. ευρώ φέτος.
Ειδικότερα τα έσοδα από ΦΠΑ θα αυξηθούν κατά 5% και θα ανέλθουν στα 17,315 δισ. ευρώ από 16,446 δισ. ευρώ φέτος.
Αξιοσημείωτο είναι ότι αύξηση 10,2% προβλέπεται στα έσοδα από το ΦΠΑ στον καπνό που θα προέλθει κυρίως από την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα.
Ετσι τα έσοδα αυτά προβλέπεται να ανέλθουν στα 755 εκατ. ευρώ από 685 εκατ. ευρώ φέτος. Αντίστοιχα αυξημένα κατά 11,5% θα είναι τα έσοδα από τους λοιπούς ειδικούς φόρους κατανάλωσης καπνού όπου προβλέπεται να ανέλθουν στα 3,270 δισ. ευρώ από 2,934δισ. ευρώ φέτος.
Τα συνολικά έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης προβλέπεται να αυξηθούν κατά 8% και να ανέλθουν στα 11,066 δισ. ευρώ από 10,174 δισ. ευρώ φέτος.
Σε αυτούς περιλαμβάνονται και τα έσοδα από τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων που προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4% και να ανέλθουν στα 1,6 δισ. ευρώ από 5,33 δισ. ευρώ φέτος.
