Την ώρα που η
Ελλάδα και ο
ευρωπαϊκός Νότος νιώθουν στο πετσί τους τις
απάνθρωπεςπολιτικές περικοπών και
υφεσιακών μέτρων της
τρόικας και πιο συγκεκριμένα του
ΔΝΤ, ένα υψηλότατο στέλεχος του
Ταμείου, ο επικεφαλής του ερευνητικού τμήματος,
Ολιβιέ Μπλανσάρ, παραδέχεται μία ασύλληπτη γκάφα, που έχει να κάνει με λάθος στον υπολογισμό του πολλαπλασιαστή
λιτότητας!
Κι ενώ ο εκπρόσωπος του
Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ελλάδα,
Πολ Τόμσεν έχει επίσης παραδεχτεί λάθη στην ελληνική συνταγή, έρχεται ένα δημοσίευμα-σοκ του γαλλικού περιοδικού
Marianne, που κυκλοφορεί, το οποίο κάνει λόγο για «απίστευτο λάθος των ειδικών του
ΔΝΤ» σχολιάζοντας την έκθεση του
Ολιβιέ Μπλανσάρ που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 3 Ιανουαρίου. Στο πολυσέλιδο αφιέρωμα, με τίτλο «
Λιτότητα: Έχουμε κάνει λάθος εφ' όλης της ύλης» γίνεται αναφορά στις συνέπειες που έχει υποστεί η Ελλάδα από την επιβολή της
λιτότητας που επέβαλαν οι «ειδικοί» του ΔΝΤ και αυτό, όπως λέει, εξ αιτίας ενός λάθος στους υπολογισμούς.
«Πρόκειται για την
απίστευτη ομολογία!», γράφουν οι συντάκτες του άρθρου. «Τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη της μεγάλης κρίσης που κλυδωνίζει τις δυτικές οικονομίες, ένας από τους σημαντικότερους ειδικούς οικονομολόγους του πλανήτη, ο
Ολιβιέ Μπλανσάρ, διευθυντής του ερευνητικού τμήματος του ΔΝΤ, έδωσε στη δημοσιότητα μια μελέτη στην οποία ομολογεί ότι το ΔΝΤ και μαζί του το σύνολο των Ευρωπαίων ηγετών, των υπουργών οικονομίας, της Κομισιόν και της ΕΚΤ, έκαναν σοβαρό λάθος στους υπολογισμούς τους. Υποτίμησαν τις καταστροφικές συνέπειες των πολιτικών λιτότητας που επέβαλαν στα υπερχρεωμένα κράτη».
Το απίστευτο αυτό κείμενο της 43σέλιδης έκθεσης του Μπλανσάρ έχει τίτλο: «Τα λάθη των προγνωστικών ανάπτυξης και οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές». Το λάθος αφορά σε έναν συντελεστή, γνωστό στην οικονομία με την ονομασία «
πολλαπλασιαστής» (multiplicateur). Μεταξύ του 1970 και του 2007, οι ασχολούμενοι με τις προβλέψεις είχαν διαπιστώσει ότι η μείωση κατά 1% στις δημόσιες δαπάνες, ή κατά 1% επιπλέον έσοδα από τη φορολογία, οδηγούσαν, κατά μέσον όρο, σε 0,5% μείωση της ανάπτυξης στις προηγμένες χώρες. Εξ αυτού διαμόρφωσαν τον πολλαπλασιαστή 0,5 τον οποίο και χρησιμοποίησαν στις προκαταρτικές εργασίες τους για τα προγράμματα που επιβλήθηκαν σε Ελλάδα και Πορτογαλία.
Το πρόβλημα είναι ότι τα δεδομένα αυτά ίσχυαν
πριν από την κρίση, η οποία με την ανασφάλεια που έφερε στις χώρες, επηρέασε τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Στο «Πανόραμα της Παγκόσμιας Οικονομίας» που δημοσίευσε το ΔΝΤ τον περασμένο Οκτώβριο, αναγνωρίζει ότι με τις σημερινές συνθήκες, οι πολλαπλασιαστές κινούνται ανάμεσα στο 0,9 έως και το 1,7 (!) ήτοι δύο με τρεις φορές μεγαλύτεροι από το 0,5. Την πληροφορία αυτή το ΔΝΤ την έχει γράψει στα ψιλά του «Πανοράματος» και μόνο οι ιδιαίτερα έμπειροι αναλυτές μπορούσαν να αντιληφθούν το μέγεθος της σημασίας της.
Υποχρεώνοντας τις κυβερνήσεις της νότιας Ευρώπης σε δραστική μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και των συντάξεων, αναγνωρίζει η έκθεση, προκλήθηκε μια πτώση της εσωτερικής ζήτησης δύο με τρεις φορές ταχύτερη απ' ό,τι αναμενόταν. Οι συνέπειες ήταν αβυσσαλέες: σειρά πτωχεύσεων, εκτίναξη της ανεργίας, τεράστιες διαδηλώσεις στους δρόμους της Αθήνας και της Λισαβόνας, τονίζει το δημοσίευμα.
«Ο πολλαπλασιαστής δεν είναι κάτι που πέφτει εξ ουρανού», εξηγεί ο Ερίκ Εγέρ, οικονομολόγος στο
Γαλλικό Παρατηρητήριο Οικονομικών Συγκυριών (OFCE). «Μεταβάλλεται ανάλογα με τις συγκυρίες: εξαρτάται από το σημείο του οικονομικού κύκλου στο οποίο βρισκόμαστε πάνω ή κάτω, από την πολιτική των γειτονικών χωρών, από το εάν μπορούμε να κάνουμε υποτίμηση στο νόμισμά μας. Μόνο συνυπολογίζοντας όλα αυτά τα στοιχεία μπορούμε να εκτιμήσουμε τις συνέπειες μιας θεραπείας λιτότητας –και όχι εφαρμόζοντας έναν πολλαπλασιαστή επειδή λειτούργησε προηγούμενα, όταν η ανάπτυξη ήταν στο ραντεβού», υποστηρίζει ο Εγέρ. Κι όμως, αυτά έκαναν τα λαμπρά μυαλά του ΔΝΤ. Τώρα που η ομολογία είναι και γραπτή, απομένει να πεισθούν Κομισιόν και ΕΚΤ, χωρίς αυτό να θεωρείται άμεσα εφικτό, σημειώνουν οι συντάκτες του δημοσιεύματος. Παρατηρούν ότι τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στο Βερολίνο συνεχίζουν να πιστεύουν ότι η θεραπεία θα έλθει μέσα από τη θεραπεία λιτότητας και συνεχίζουν να υποτιμούν τις αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη.
Το άρθρο καταλήγει λέγοντας ότι «τέλος πάντων δεν υπάρχει έρευνα χωρίς να γίνονται λάθη, το νοητικά σοβαρό όμως, είναι η επανάληψη του λάθους. Το δε
ασυγχώρητα σοβαρό, είναι η
διαιώνιση του
λάθους».
Οι αριθμοί πάνω από τους ανθρώπουςΗ ασύλληπτη αυτή αποκάλυψη δείχνει το πώς αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους τα
οικονομικά«
γεράκια» του ΔΝΤ. Μπροστά στους συντελεστές και τις μεταβλητές δεν μετράνε
ούτε ανθρώπινες ζωές, ούτε κοινωνίες.
Κράτη ολόκληρα είναι όμηροι
νεοφιλελεύθερων συνταγών που ομολογούν κυνικά ότι δεν λαμβάνονται για την εξυγίανση οικονομιών. Ε και άμα γίνει και κανένα λάθος, «σβήνουμε και ξαναγράφουμε». Το πολύ πολύ να έχουν αυτοκτονήσει μερικές εκατοντάδες άτομα, να έχουν κλείσει σπίτια και να έχουν καταστραφεί όνειρα....
