Ρεπορτάζ : Ελευθερία Αρλαπάνου
Σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα επιβραδύνεται η πιστωτική επέκταση, εντείνοντας την πιστωτική ασφυξία στην αγορά και αποδυναμώνοντας τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας, που ίσως πέρασε σε αρνητικό έδαφος στο δεύτερο τρίμηνο του 2009. Νέα επιβράδυνση παρουσίασε τον Ιούνιο ο ετήσιος ρυθμός πιστωτικής επέκτασης που... «προσγειώθηκε» στο 7,6%, από 9,4% τον Μάιο. Ενδεικτικό είναι και το ότι σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2008 τα υπόλοιπα των δανείων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά αυξήθηκαν τον Ιούνιο μόλις 0,13%.
Η κάμψη της ζήτησης και το «φρένο» στις αθρόες δανειοδοτήσεις από τις τράπεζες οδηγούν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα τον ρυθμό της πιστωτικής επέκτασης, αποδυναμώνοντας τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, που οδεύει σε ύφεση. Οπως εκτιμά πλέον η Τράπεζα της Ελλάδος θα είναι θετική εξέλιξη αν ο ετήσιος ρυθμός πιστωτικής επέκτασης κινηθεί φέτος στην περιοχή του 5%.
Πηγές της ΤτΕ δεν αποκλείουν ανεπισήμως ο ρυθμός συρρίκνωσης του ελληνικού ΑΕΠ να ανέλθει έως και το -1%, αν και η επίσημη πρόβλεψη της Τράπεζας είναι για μηδενικό, ίσως και οριακά αρνητικό ρυθμό μεταβολής του ελληνικού ΑΕΠ.
Ο αρχικός στόχος
Υπενθυμίζεται ότι ο αρχικός στόχος που είχε θέσει η κυβέρνηση, μετά την ενεργοποίηση του σχεδίου των ενισχύσεων των 28 δισ. ευρώ προς τις τράπεζες, ήταν να διατηρήσει τον ετήσιο ρυθμό πιστωτικής επέκτασης κοντά στο 10%, στόχος που όμως αναθεωρήθηκε πτωτικά στη ζώνη του 5% με 6%. Πάντως από την ΤτΕ επισημαίνουν πως στο δεύτερο τρίμηνο καταγράφηκε κάποια βελτίωση σε σχέση με το πρώτο, αφού σύμφωνα με τους ετησιοποιημένους ρυθμούς αύξησης στο πρώτο τρίμηνο η άνοδος ήταν 2,9% και στο δεύτερο τρίμηνο 4,9%.
Σε κάθε περίπτωση οι υψηλοί ρυθμοί πιστωτικής επέκτασης των προηγούμενων ετών που συνέδραμαν τα μέγιστα στη διατήρηση των υψηλών αναπτυξιακών επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας αλλά και των τραπεζικών κερδών αποτελούν πλέον παρελθόν. Η νέα πραγματικότητα έχει αφήσει εδώ και μήνες έντονα σημάδια στην αγορά, καθώς η μεγάλη επιβράδυνση στις χορηγήσεις δανείων προκαλεί ήδη πιστωτική ασφυξία στην αγορά, κυρίως στις μικρές και μικρομεσαίες λιανεμπορικές επιχειρήσεις.
Η έλλειψη της ρευστότητας αποτυπώνεται και στην εκρηκτική άνοδο που παρουσιάζουν τα «φέσια» στην αγορά, τα οποία κινούνται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα προσεγγίζοντας ήδη τα 1,8 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του έτους καταγράφοντας αύξηση 200%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η ΤτΕ:
Νοικοκυριά
Στο τέλος Ιουνίου, τα υπόλοιπα των δανείων νοικοκυριών και επιχειρήσεων ανήλθαν σε 249,9 δισ. ευρώ, από 250,8 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Μαΐου. Ο ετήσιος ρυθμός πιστωτικής επέκτασης επιβραδύνθηκε στο 7,6%, από 9,4% τον Μάιο και 15,9% το Δεκέμβριο του 2008. Επιβράδυνση παρατηρήθηκε τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στα νοικοκυριά.
Η ΤτΕ επισημαίνει, πάντως, ότι η βραχυχρόνια δυναμική, όπως αυτή αποτυπώνεται στους ετησιοποιημένους ρυθμούς ανόδου του πρώτου και του δευτέρου τριμήνου (2,9% και 4,9% αντίστοιχα) δείχνει τάσεις βελτίωσης. Τα αντίστοιχα ποσοστά στις επιχειρήσεις είναι 4% και 6,4% και στα νοικοκυριά 1,6% και 3,1%. Η καθαρή μηνιαία ροή διαμορφώθηκε σε 1,38 δισ. ευρώ, από 1,1 δισ. ευρώ.
Επιχειρήσεις
Τα υπόλοιπα των επιχειρηματικών δανείων ανήλθαν τον Ιούνιο σε 132,014 δισ. ευρώ με τον ετήσιο ρυθμό πιστωτικής επέκτασης να επιβραδύνεται στο 8,8%, από 11,4% τον Μάιο και 18,7% τον περσινό Δεκέμβριο. Η καθαρή μηνιαία ροή χρηματοδοτήσεων ανήλθε σε 923 εκατ. ευρώ, από 765 εκατ. ευρώ που ήταν τον Μάιο.
Ο ετήσιος ρυθμός πιστωτικής επέκτασης επιβραδύνθηκε προς όλους σχεδόν τους επιχειρηματικούς κλάδους, πλην της Ναυτιλίας (+13,9% από +13,7% τον Μάιο) και των Μεταφορών - Επικοινωνιών (+12,8% από +10,8% το Μάιο). Μεγάλη επιβράδυνση καταγράφηκε στον κλάδο του Εμπορίου (+10,9% από +14% τον Μάιο), στη Βιομηχανία (+2,5% από +5,9%), τις Κατασκευές (+10,8%, από +15,8%) και τη Γεωργία (+6,9% από +8,4%).
Δάνεια
Αξιοσημείωτη είναι η επιβράδυνση που καταγράφεται στις εκταμιεύσεις στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων. Στο σύνολο των δανείων προς τα νοικοκυριά ο ετήσιος ρυθμός πιστωτικής επέκτασης επιβραδύνθηκε στο 6,2% από 7,3% τον Μάιο με τα υπόλοιπα να ανέρχονται σε 117,9 δισ. ευρώ, από 117,6 δισ. τον Μάιο. Η μηνιαία καθαρή ροή χρηματοδοτήσεων προς τα νοικοκυριά διαμορφώθηκε στα 463 εκατ. ευρώ από 338 εκατ. ευρώ τον Μάιο και αντί των 674 εκατ. ευρώ τον περσινό Δεκέμβριο.
Στα στεγαστικά δάνεια το υπόλοιπο των χρηματοδοτήσεων διαμορφώθηκε σε 78,7 δισ. ευρώ με τον ετήσιο ρυθμό πιστωτικής επέκτασης να επιβραδύνεται στο 6%, από 6,9% τον Μάιο και από 11,5% τον περσινό Δεκέμβριο. Η μηνιαία καθαρή ροή διαμορφώθηκε σε 399 εκατ. ευρώ, από 186 εκατ. τον Μάιο και αντί των 498 εκατ. ευρώ τον περσινό Δεκέμβριο.
Στα καταναλωτικά δάνεια τα υπόλοιπα ανήλθαν σε 36,2 δισ. ευρώ από 36,3 δισ. ευρώ τον Μάιο με τον ετήσιο ρυθμό πιστωτικής επέκτασης να επιβραδύνεται αισθητά στο 7,1%, από 8,4% το Μάιο και αντί του 16% που ήταν τον περσινό Δεκέμβριο. Η μηνιαία καθαρή ροή χρηματοδοτήσεων στην κατηγορία αυτή περιορίστηκε μόλις στα 63 εκατ. ευρώ από 109 εκατ. ευρώ που ήταν τον Μάιο.
Η αγοράΗ μεγάλη επιβράδυνση στις χορηγήσεις δανείων προκαλεί ήδη πιστωτική ασφυξία στην αγορά, κυρίως στις μικρές και μικρομεσαίες λιανεμπορικές επιχειρήσεις.
«Φέσια»
Η έλλειψη της ρευστότητας αποτυπώνεται και στην εκρη-κτική άνοδο που παρουσιάζουν τα «φέσια» στην αγορά, τα οποία κινούνται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα προσε γγίζοντας ήδη τα 1,8 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του έτους καταγράφοντας αύξηση 200%.
Οι κλάδοι
Μεγάλη επιβράδυνση καταγράφηκε στον κλάδο του Εμπορίου (+10,9% από +14% τον Μάιο), στη Βιομηχανία (+2,5% από +5,9%), τις Κατασκευές (+10,8%, από +15,8%) και τη Γεωργία (+6,9% από +8,4%).
Η Υπουργός Υγείας της Ισπανίας ανακοίνωσε την διαδικασία που θα ακολουθηθεί όταν φθάσουν στην χωρα τα εμβόλια για τη "νέα γρίπη". Σύμφωνα με την κ. Τρινιδάδ Χιμένεθ, οι πρώτοι που θα εμβολιαστούν με το εμβόλιο για τη νέα γρίπη ειναι:
