Σκληρό πόκερ Παπανδρέου-τραπεζιτών

Ένα ξεχασμένο χαρτί τράβηξε χθες η κυβέρνηση, στο σκληρό πόκερ που παίζεται με τους τραπεζίτες αυτή την περίοδο, με φόντο την πλήρη καθίζηση της πιστωτικής επέκτασης, που έχει «γονατίσει» την ελληνική οικονομία. Το χαρτί αυτό δεν είναι άλλο από τη διατύπωση ενός απλού ερωτήματος στους εκπροσώπους του τραπεζικού συστήματος: «πού πήγαν τα 28 δις. ευρώ»;

Την ώρα που οι τραπεζίτες αντιδρούν σθεναρά στη ρύθμιση ενήμερων οφειλών των επιχειρήσεων και έχει αρχίσει διαδικασία «διαιτησίας» από την ΕΚΤ, το υπουργείο Οικονομικών «ανακάλυψε» τον ξεχασμένο νόμο Αλογοσκούφη για το «πακέτο» των 28 δις. ευρώ και ζήτησε από τους επιτρόπους του Δημοσίου στις τράπεζες να υποβάλουν εκθέσεις, σχετικά με την αξιοποίηση των κεφαλαίων που πρόσφερε το κράτος για την αναχαίτιση της κρίσης.

Με την κίνηση αυτή, το υπουργείο Οικονομικών αφήνει ανοικτό να αποκαλυφθεί η δυσάρεστη, για τους τραπεζίτες, αλήθεια για τα 28 δις. ευρώ, εκ των οποίων τελικά αξιοποιήθηκαν λιγότερα από 11,5 δις. ευρώ, αφού οι τραπεζίτες άφησαν «άθικτο» το σκέλος των κρατικών εγγυήσεων δανεισμού και προτίμησαν να απευθυνθούν στις αγορές χωρίς κρατική υποστήριξη.

Όμως, οι τράπεζες αξιοποίησαν περισσότερα από 7 δις. ευρώ από τα 8 δις. ευρώ που είχαν προβλεφθεί συνολικά ως ενισχύσεις ρευστότητας, με τη μορφή της παροχής κρατικών ομολόγων ειδικού τύπου. Αυτή η ρευστότητα, σύμφωνα με το νόμο Αλογοσκούφη, ήταν υποχρεωτικό για τις τράπεζες να διοχετευθεί εξ ημισείας σε δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις και σε στεγαστικά δάνεια στα νοικοκυριά.

Στην πραγματικότητα, αυτή η ρευστότητα δεν έφθασε ποτέ στους προβλεπόμενους παραλήπτες. Οι τράπεζες προτίμησαν να την ανακυκλώνουν στην ΕΚΤ και την αγορά των κρατικών ομολόγων εκ του ασφαλούς, για να εγγράφουν σημαντικά κέρδη χωρίς τους κινδύνους που συνεπάγεται η χορήγηση πιστώσεων σε ιδιώτες. Έτσι, ενώ οι αρχικές προβλέψεις της ΤτΕ έκαναν λόγο για διατήρηση της πιστωτικής επέκτασης σε ποσοστό τουλάχιστον 10% φέτος, χάρη στη ρευστότητα από το κρατικό «πακέτο», τελικά το ποσοστό έχει πέσει στο 4,2% τον Ιανουάριο και θα υποχωρήσει ακόμη περισσότερο (στο 4%) με το κλείσιμο του έτους.

Σύμφωνα με το νόμο Αλογοσκούφη, στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται από τους επιτρόπους και την Τράπεζα της Ελλάδος, ότι μια τράπεζα δεν έχει χορηγήσει δάνεια σύμφωνα με τη ρευστότητα που άντλησε, μπορούν να επιβληθούν κυρώσεις, από την υποχρεωτική επιστροφή των ενισχύσεων, ως την επιβολή προστίμου από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Το υπουργείο Οικονομικών δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα οδηγήσει την κατάσταση στα άκρα, εφαρμόζοντας με αυστηρότητα το νόμο, αλλά σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η κυβέρνηση δεν θα αφήσει αναξιοποίητο αυτό το σημαντικό μοχλό πολιτικής πίεσης στις τράπεζες, ώστε να διαμορφώσει μια νέα ισορροπία στη σχέση με τους τραπεζίτες.

Άλλωστε, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έδωσε άλλη μια φορά την Τρίτη το στίγμα της «σκληρής» γραμμής του έναντι των τραπεζιτών, τονίζοντας ότι οι τράπεζες δεν διοχέτευσαν τα χρήματα από το πακέτο στήριξης στην πραγματική οικονομία, αλλά προτίμησαν να κλείσουν «τρύπες» και να χρηματοδοτήσουν πολύ συγκεκριμένες εταιρείες…

banksnews.gr