Προειδοποιεί για τα κατεστημένα συμφέροντα Θετικά αποτιμά η τρόικα το πρόγραμμα προσαρμογής της Ελλάδος

  (Φωτογραφία:  Eurokinissi )

Αθήνα

Θετικές αναφορές για την πορεία του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής και εγκωμιαστικά σχόλια τόσο για τη δημοσιονομική προσαρμογή, όσο και για την πορεία των μεταρρυθμίσεων περιλαμβάνει η έκθεση αξιολόγησης που συνέταξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δόθηκε σήμερα Παρασκευή στη δημοσιότητα. Η ΕΕ θεωρεί πως το 2015 η Κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει πρόσθετα μέτρα για να καλύψει το δημοσιονομικό και χρηματοδοτικό κενό, ενώ προειδοποιεί πως τα κατεστημένα συμφέροντα αποτελούν την μεγαλύτερη απειλή για το πρόγραμμα.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της τρόικας, όπως αυτές αποτυπώνονται στην έκθεση της ΕΕ, η ελληνική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 0,6% του ΑΕΠ εφέτος, κατά 2,9% το 2015 και κατά 3,7% το 2016. Για το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμά πως από το 0,8% του ΑΕΠ πέρυσι, θα ανέλθει στο 1,6% του ΑΕΠ το 2014, στο 3% του ΑΕΠ το 2015 και στο 4,5% του ΑΕΠ το 2016. Πάντως, η τρόικα αναφέρει στην έκθεση της πως μεγάλο μέρος του πλεονάσματος του 20143 επιτεύχθηκε λόγω της επιλογής της κυβέρνησης να περιορίσει τις κοινωνικές μεταβιβάσεις. Για το δημοσιονομικό κενό η τρόικα εκτιμά πως θα ανέλθει στο 1,1% του ΑΕΠ το 2015, ενώ για το χρηματοδοτικό κενό θεωρεί πως μέχρι τον Μάιο του 2015 θα διαμορφωθεί σε 5,5 δισ. ευρώ.

Για το χρέος η ΕΕ θεωρεί πως ανέλθει στο 177,2% ΑΕΠ εφέτος, στο 172,5% του ΑΕΠ το 2015 και στο 162,9% του ΑΕΠ το 2016. Ο λόγος χρέος προς ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω καθώς θα ενισχυθεί η ανάπτυξη και το πρωτογενές πλεόνασμα. Έτσι, με την προϋπόθεση πλήρους εφαρμογής του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται προς το 125% του ΑΕΠ το 2020 και το 112% του ΑΕΠ το 2022. Συνδέοντας τις αποκρατικοποιήσεις με τη δυναμική του χρέους η τρόικα σημειώνει πως η πρόοδος στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων θα μπορούσε να είναι πιο σημαντική εάν το αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον οδηγήσει σε ισχυρότερη συμμετοχή και υψηλότερα έσοδα.

Αισιόδοξες προβλέψεις διατυπώνει η ΕΕ για την ανεργία την οποία τοποθετεί στο 24,5% το 2014, στο 22,5% το 2015 και στο 19,5% το 2016. Ομοίως για την απασχόληση εκτιμά πως  θα αυξηθεί κατά 0,6% φέτος, κατά 2,6% το 2015 και κατά 4% το 2016. Για το εργατικό κόστος η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει ότι φέτος και το 2015 θα εξακολουθήσει να μειώνεται κατά 1,5% και κατά 0,3% αντιστοίχως, ενώ θεωρεί πως θα αυξηθεί το 2016 κατά 1,6%.

Η Κομισιόν θεωρεί πως το 2014 θα είναι η τελευταία χρονιά αποπληθωρισμού για την Ελλάδα. Συγκεκριμένα βλέπει για φέτος αρνητικό πληθωρισμό κατά 0,8%, ενώ για το 2015 και το 2016 προβλέπει πληθωρισμό 0,3% και 1,1% αντιστοίχως. Για το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών η ΕΕ θεωρεί πως θα συρρικνώνεται διαρκώς έως το 2017. Εφέτος θα ανέλθει στο 2,3% του ΑΕΠ, το 2015 στο 2,2% και το 2016 στο 2,1% του ΑΕΠ.

Τα εγκωμιαστικά σχόλια

« Οικοδομώντας πάνω στην εντυπωσιακή προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει υπερβεί τους δημοσιονομικούς στόχους το 2013, καθώς έχει καταγραφεί πρωτογενές πλεόνασμα. Εκτός των διαφόρων μέτρων που έχουν ληφθεί για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2014, δημιουργήθηκε και το πεδίο για μια πρόσκαιρη στήριξη στους κοινωνικά πιο ευάλωτους», αναφέρει η ΕΕ. Όπως επισημαίνει οι μεταρρυθμίσεις συνεχίζονται στους τομείς φορολογικής διοίκησης, φορολογίας, διαχείρισης των δημοσιονομικών, ιδιωτικοποιήσεων, δημόσιας διοίκησης, υγειονομικής περίθαλψης, συντάξεων, κοινωνικής πρόνοιας, εκπαίδευσης και καταπολέμησης της διαφθοράς.

Εργασιακά – ασφαλιστικό

Σύμφωνα με την ΕΕ είναι σημαντικό να υπάρξουν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά προκειμένου να ολοκληρωθεί η στροφή προς ένα σύγχρονο ρυθμιστικό πλαίσιο που είναι απαραίτητο για να υπάρξουν σημαντικές νέες ροές άμεσων ξένων επενδύσεων. «Οι ευαισθησίες σε αυτό τον τομέα όμως, καθιστούν δύσκολη την επίτευξη προόδου», τονίζει χαρακτηριστικά η έκθεση. Ακόμη επισημαίνεται πως οι αρχές πραγματοποιούν βήματα για τη βελτίωση του συστήματος αναφορικά με τις συλλογικές απολύσεις, προσθέτοντας ωστόσο πως εάν αυτές οι βελτιώσεις δεν είναι «αποδοτικές, αξιόπιστες και βιώσιμες», τότε το σύστημα θα ευθυγραμμιστεί με τις καλύτερες πρακτικές στην ΕΕ μέσω νομοθεσίας το φθινόπωρο του 2014. Παράλληλα, η έκθεση αναφέρεται στην αλλαγή της νομοθεσίας για την ενοικίαση εργαζομένων , ενώ περιγράφει παρεμβάσεις σε μεταγενέστερο στάδιο και στη βιομηχανία, κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους.

Για το ασφαλιστικό η έκθεση αξιολόγησης σημειώνει πως του  επόμενους μήνες θα πραγματοποιηθεί μία «βαθιά αναθεώρηση» του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης η οποία θα εστιάζει στην αναθεώρηση των δαπανών κοινωνικής πρόνοιας ώστε να βελτιωθεί η βιωσιμότητα του συστήματος. «Οι αρχές έχουν δεσμευθεί να ενισχυθεί το συνταξιοδοτικό σύστημα ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά του και να ενισχύσουν την προσφορά εργασίας και για αυτό τον σκοπό θα ετοιμάσουν σχέδιο ολοκληρωμένης πρότασης σχετικά με τα κύρια σημεία στην περαιτέρω συγχώνευση των ταμείων και την εναρμόνιση των συνεισφορών με τις διαδικασίες πληρωμών μέχρι τον Ιούνιο του 2014. Το σχέδιο θα συμπληρωθεί στη συνέχεια από αναλογιστική μελέτη του συνολικού συνταξιοδοτικού συστήματος, που θα στηρίξει συγκεκριμένο σχεδιασμό και παραμετρικές βελτιώσεις. Αυτές οι αλλαγές θα νομοθετηθούν ώστε να τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2015», σημειώνει η ΕΕ.

Η τρόικα αναγνωρίζει πως από το 2010 καταγράφεται ουσιαστική πρόοδος στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, αλλά αναφέρει πως εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις. «Αν και έχουν γίνει σημαντικά βήματα σταθεροποίησης του συστήματος ώστε να καταστεί πιο βιώσιμο, υπάρχει σαφής ανάγκη για περαιτέρω εξορθολογισμό του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Το κύριο συνταξιοδοτικό σύστημα παραμένει ιδιαιτέρως κατακερματισμένο, βασίζεται στην αυξημένη χρηματοδότηση από της κρατικές μεταφορές, ενώ οι κανόνες συνταξιοδότησης διαφέρουν πολύ ανάμεσα στις διαφορετικές κατηγορίες πληθυσμού», τονίζεται στην έκθεση. Ειδική αναφορά γίνεται και στις επικουρικές συντάξεις για τις οποίες τονίζεται πως οι μεταρρυθμίσεις του 2012 δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί πλήρως, ενώ η μεταρρύθμιση για τα εφάπαξ θα πρέπει να ολοκληρωθεί.

Επιφυλάξεις για τις τράπεζες

Η τρόικα αναγνωρίζει πως ο χρηματοπιστωτικός κλάδος διανύει ένα στάδιο περαιτέρω ανακεφαλαιοποίησης, προσελκύοντας σημαντικά ιδιωτικά κεφάλαια, ωστόσο  αναφέρει πως ενδεχομένως να χρειασθούν πρόσθετα κεφάλαια λόγω των κόκκινων δανείων, τα οποία αυξήθηκαν στο 33,1% το 2013. «Τώρα οι τράπεζες και οι εποπτικές αρχές πρέπει να αντιδράσουν άμεσα και αποφασιστικά και να αντιμετωπίσουν το υψηλό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, επίσης μέσω της πλήρους εφαρμογής των νόμων και μέσω της ενίσχυσης των πρωτοβουλιών που υποστηρίζουν τη διαδικασία πληρωμής», σημειώνεται στην έκθεση.Σε αυτό το σημείο τονίζει πως το αποθεματικό του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας πρέπει να παραμείνει άθικτο. Η τρόικα αναφέρει πως η έλλειψη προόδου από τις αρχές και τις τράπεζες στην αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, στο ξεκαθάρισμα και την ενίσχυση των τραπεζικών ισολογισμών με τη βοήθεια των ιδιωτών επενδυτών και των διοικήσεων και τη βελτίωση της κουλτούρας πληρωμών, θα μπορούσαν να υπονομεύσουν σημαντικά την ικανότητα των τραπεζών να παράσχουν περισσότερη πίστωση και να ενισχύσουν ισχυρή και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και αύξηση της απασχόλησης.

Οι κίνδυνοι

Σύμφωνα με την τρόικα εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι, ειδικότερα σε ότι αφορά την αντιμετώπιση των κατεστημένων συμφερόντων. Όπως τονίζει η ΕΕ οι βιώσιμες και αποφασιστικές μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, στη δημόσια διοίκηση και για την πάταξη της διαφθοράς θα μπορούσαν να μειώσουν σημαντικά το κόστος για επιχειρήσεις και νοικοκυριά και να στηρίξουν την ανάκαμψη των επενδύσεων, ωστόσο η αναβολή αυτών των μεταρρυθμίσεων και η ατελής εφαρμογή τους θα μπορούσε να παρατείνει το μεγάλο βάρος για την οικονομία και να δυσχεράνει την σταθερή μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ.

Τα προαπαιτούμενα  για τη δόση του Μαϊου (1 δισ. ευρώ)

Ο νόμος για το υπαίθριο εμπόριο

Ανανέωση της λίστας φόρων υπέρ τρίτων

Υιοθέτηση κώδικα συμπεριφοράς για την κυβέρνηση στη μάχη κατά της διαφθοράς

Σχέδιο για την είσπραξη των οφειλών

Νόμος που να διασφαλίζει πρόσβαση ανασφάλιστων στα φάρμακα και θα μειώνει το περιθώριο κέρδους των φαρμακείων.

Νόμος για την αδειοδότηση επιχειρήσεων και τον χωροταξικό σχεδιασμό

 

Τα προαπαιτούμενα  για τη δόση του Ιουνίου (1 δισ. ευρώ)

Νόμος για ένταξη στο ΕΤΕΑ των επικουρικών ταμείων

Δασικός νόμος

Νόμος για μείωση γραφειοκρατίας

Κατάργηση από Ιανουάριο 2015 των φόρων υπέρ τρίτων που πηγαίνουν στα επικουρικά Ταμεία

Νόμος για τη «μικρή ΔΕΗ» και αποπληρωμή των οφειλών Δημοσίου στην επιχείρηση.

Νόμος για τη χρηματοδότηση κομμάτων

Στην έκθεση σημειώνεται πως πολλές από τις παρουσιαζόμενες αναφορές τελούν υπό οριστικοποίηση από την πλευρά του ΔΝΤ.

Θανάσης Κουκάκης

Newsroom ΔΟΛ