Αθήνα
Έκτακτες χρηματαποστολές στις τράπεζες με φορτηγά προκειμένου το πρωί τα ATM να έχουν λεφτά και να αποφευχθεί ο πανικός των πολιτών που θα οδηγούσε σε χρεοκοπία του συστήματος, υπέρογκα ποσά καταθέσεων που σε μία ημέρα κάνουν φτερά, C-130 που φέρνουν μετρητά από Ιταλία και Αυστρία, είναι μερικές από τις σκηνές θρίλερ που περιγράφονται στη σημαντική έκδοση της ΤτΕ για το Χρονικό της Μεγάλης κρίσης.
Η κρίσιμη και οριακή περίοδος 2008-2013 αποτελεί αναμφίβολα τομή στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, τόνισε ο διοικητής της ΤτΕ Γιώργος Προβόπουλος παρουσιάζοντας τη σημαντική έκδοση της ΤτΕ «Το Χρονικό της Μεγάλης Κρίσης- Η Τράπεζα της Ελλάδος 2008-2013».
«Σε κρίσιμες και οριακές περιόδους όπως αυτή, οι αποφάσεις που λαμβάνονται και η πολιτική που εφαρμόζεται είναι επίσης κρίσιμες και οριακές. Στις αποφάσεις αυτές η Τράπεζα της Ελλάδος συμμετείχε, άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα, διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο πλαίσιο του Ευρωσυστήματος» πρόσθεσε.
«Η Τράπεζα της Ελλάδος χρειάστηκε τα τελευταία χρόνια να αντιμετωπίσει ιστορικά πρωτόγνωρες συνθήκες, που απαιτούσαν ταχύτατες αποφάσεις, δύσκολους και λεπτούς χειρισμούς. Σ’ αυτό το βαρύ καθήκον η Τράπεζα ανταποκρίθηκε 'ξεπερνώντας και τον εαυτό της'» τόνισε ο κ. Προβόπουλος ευχαριστώντας το προσωπικό για την εργατικότητα και την αφοσίωσή του.
Παίζοντας στα όρια, καταστάσεις για γερά νεύραΤις εφιαλτικές στιγμές και νύχτες που κρύβονταν πίσω από τις καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις των αρμόδιων αξιωματούχων ότι οι ελληνικές τράπεζες και οι καταθέσεις είναι απολύτως ασφαλείς περιγράφει σε ένα βαθμό το κεφάλαιο 8 του βιβλίου.
Από το Φεβρουάριο του 2010 και μετά η ζήτηση για μετρητά αυξήθηκεκατακόρυφα, αναφέρεται. Εάν η ΤτΕ δεν φρόντιζε να καλύψει τη ζήτηση αυτή οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές: η εμπιστοσύνη του κοινού στο τραπεζικό σύστημα θα κλονιζόταν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη σταθερότητά τους, η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα για την οικονομία θα χτυπούσε κόκκινο.
«Είναι χαρακτηριστικό ότι από την ημερομηνία ανακοίνωσης της πρώτης δέσμης μέτρων για το δημόσιο τομέα (9 Φεβρουαρίου 2010) μέχρι και τις βουλευτικές εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012, η αξία των τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία υπερδιπλασιάστηκε και ανήλθε σε 47,7 δισ. ευρώ, έναν 20 δισ. ευρώ (+138%), ξεπερνώντας κατά πολύ το μέσο όρο αύξησης των προηγούμενων ετών (περί το 7,5% ετησίως), καθώς και τον αντίστοιχο μέσο όρο του Ευρωσυστήματος» αναφέρεται στο βιβλίο της ΤτΕ.
Επιπροσθέτως, ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης δεν ήταν ομαλός. «Αντίθετα, στο προαναφερθέν χρονικό διάστημα (Φεβρουάριος 2010-Ιούνιος 2012)η ΤτΕ κλήθηκε να αντιμετωπίσει αλλεπάλληλα 'επεισόδια' αυξημένων εκροώνχρηματικού, τα οποία προκαλούσαν η αρνητική ειδησεογραφία και οι εξάρσεις ανησυχίας του κοινού».
Ανάλυση της ζήτησης σε εβδομαδιαία βάση δείχνει ότι καταγράφηκαν 11 εβδομάδες με εκροές χρηματικού αξίας άνω του 1 δισ. ευρώ - με κορυφαίες την εβδομάδα πριν από τις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012 (εκροές 3 δισ. ευρώ), την εβδομάδα 22-26 Μαρτίου 2010, οπότε υπήρξαν φήμες για την κήρυξη πτώχευσης στις 25 Μαρτίου (εκροές 2 δισ. ευρώ) και την εβδομάδα ανακοίνωσης της εισόδου της Ελλάδας στο Μνημόνιο, τον Απρίλιο του 2010 (εκροές 1,5 δισ. ευρώ).
Για την κατανόηση των μεγεθών σημειώνεται ότι πριν από την έναρξη της κρίσης οι καθαρές εκροές ανά μήνα ανέρχονταν κατά μέσο όρο σε 112 εκατ. ευρώ, ενώ ακόμη και τους μήνες αιχμής (πχ τον Δεκέμβριο, λόγω των Χριστουγέννων) δεν υπερέβαιναν τα 2,5 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό, πλέον η ΤτΕ έπαιρνε σε ημερήσια βάση από τις τράπεζες στοιχεία για τη ρευστότητά τους, και σε μηνιαία βάση στοιχεία για την ποιότητα του χαρτοφυλακίου τους και της κεφαλαιακής επάρκειάς τους.
Όπως αναφέρεται στο βιβλίο «λόγω της έντασης της διάρκειας και της πολυπλοκότητας της κρίσης, η ΤτΕ εντατικοποίησε την ασκούμενη εποπτεία, αυξάνοντας το εύρος των στοιχείων που ζητούσε από τα ιστωτικά ιδρύματα και τη συχνότητα υποβολής τους και διενεργώντας πιο στοχευμένους επιτόπιους ελέγχους».
Φορτηγά με λεφτά πηγαινοέρχονταιΥπό τις συνθήκες αυτές η ΤτΕ αναγκάστηκε να αυξήσει τα χρηματοδέματα που διοχέτευσε στις τράπεζες κατά 120-158% έναντι του 2009. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στο Κέντρο Επεξεργασίας και Διακίνησης Χρηματικού Χαλανδρίου, μόνο στις 14 και 15 Ιουνίου 2012 εξυπηρετήθηκαν αντίστοιχα, 76 και 71 οχήματα χρηματαποστολών, σχεδόν αποκλειστικά για χρηματοπαραδόσεις σε πιστωτικά ιδρύματα, έναντι μέσου όρου 20 οχημάτων για παραδόσεις και παραλαβές την ημέρα.
Όπως εξηγεί η ΤτΕ «η διόγκωση της ζήτησης για μετρητά επηρέασε τον όγκο των εργασιών της Διεύθυνσης Ταμείων της ΤτΕ. Κατά την εξεταζόμενη περίοδο (Φεβρουαρίου 2010 - Ιουνίου 2012) επί δέκα μήνες οι ποσότητες των τραπεζογραμματίων ευρώ που διοχετεύθηκαν στην αγορά ήταν της τάξεως των 101.000-134.000 χρηματοδεμάτων [το χρηματόδεμα (bundle) αποτελείται από 1000 τραπεζογραμμάτια ίδιας ονομαστικής αξίας, χωρισμένα σε 10 δεσμίδες των 100 τραπεζογραμματίων εκάστη], αυξημένες σε ποσοστό 120%-158% έναντι του μέσου όρου εκροών του 2009 (84.555 χρηματοδέματα).
Ο τρόπος με τον οποίο τα χρήματα θα μεταφέρονταν είχε επίσης μεγαλη σημασία προκειμένου να διατηρηθεί η ομαλότητα και να μην δημιουργηθεί κλίμα πανικού. Απαιτήθηκε, τονίζει η ΤτΕ, «ειδικός και άμεσος χερισμός και επίταση των προσπαθειών των αρμόδιων Υπηρεσιών για τη διαχείριση του χρηματικού, έτσι ώστε αφενός μεν να καλυφθεί εξ ολοκλήρου η ζήτηση, αφετέρου δε η διανομή να του χρηματικού στις τράπεζες να γίνει ομαλά, ώστε να διατηρηθεί η εικόνα της κανονικότητας».
Κατά την περίοδο Ιανουαρίου 2011-Ιουνίου 2012 τα αποθέματα τραπεζογραμματίων ευρώ της ΤτΕ όλων των αξιών αντιστοιχούσαν κατά μέσο όρο στο 13,8% των καταθέσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό κάλυψης στην ευρωζώνη ήταν μόνο 6,8%.
C-130 έφεραν 5,26 δισ. ευρώΜε τη συνεργασία της ΕΚΤ και προκειμένου να καλύψει την έκτακτη ζήτηση, η ΤτΕ ζήτησε και διενήργησε, έγκαιρα, τρεις έκτακτες χρηματοπαραλαβές από άλλες εθνικές κεντρικές τράπεζες (μία από εκείνη της Ιταλίας και δύο από εκείνη της Αυστρίας) στο υπο υπό εξέταση χρονικό διάστημα (Φεβρ. 2010- Ιούνιος 2012), συνολικής αξίας 5,26 δισ. ευρώ.
Αποτέλεσμα αυτών των ενεργειών της ΤτΕ ήταν η πλήρης κάλυψη της ζήτησης τραπεζογραμματίων ευρώ σε καθεμία από τις ονομαστικές αξίες, χωρίς να προκληθεί συμφόρηση στις αρμόδιες Υπηρεσίες, κάτι που θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στις εμπορικές τράπεζες, αναφέρεται στο βιβλίο.
«Μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012, ο ρυθμός ζήτησης τραπεζογραμματίων ευρώ παρουσίασε ανάσχεση και πλεόν επιστρέφονταν στην ΤτΕ περισσότερα τραπεζογραμμάτια, κυρίως μεγάλων και μεσαίων ονομαστικών αξιών. Μετά τις 17 Ιουνίου 2012 και μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2012, επιστράφηκαν συνολικά 9,7 δισ. ευρώ, ενώ οι εισροές συνεχίστηκαν στη διάρκεια του 2013, οταν επιστράφηκαν ακόμη 2,2 δισ. ευρώ».
«Η προσπάθεια δεν έχει ολοκληρωθεί»
Προλογίζοντας την έκδοση ο κ. Προβόπουλος εξηγεί τι κατά την άποψή του προκάλεσε την κρίση, αποδίδει ευθύνες στους πολιτικούς που δεν αντέδρασαν έγκαιρα παρά τις προειδοποιήσεις και τις συστάσεις της ΤτΕ ήδη από το 2008, παραθέτει τα γεγονότα και τις εξελίξεις από το 2010 και μετά, και δίνει τις κατευθυντήριες γραμμές για την υπέρβαση της κρίσης.
Όπως ξεκαθαρίζει η προσπάθεια δεν έχει ολοκληρωθεί και τα προβλήματα που παραμένουν, κυρίως στο διαρθρωτικό πεδίο, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, ώστε εξασφαλιστεί ότι οι μεγάλες θυσίες των τελευταίων ετών δεν θα πάνε χαμένες.
«Σήμερα, περίπου τέσσερα χρόνια μετά το πρώτο Μνημόνιο και μετά από πέντε χρόνια μεγάλης ύφεσης, βρισκόμαστε σε μια νέα φάση του κύκλου και η οικονομία δείχνει ότι μπορεί να ανακάμψει, καθώς έχει καλύψει μεγάλη απόσταση από άποψη προσαρμογής. Η προσπάθεια που προηγήθηκε απέτρεψε εξελίξεις που θα ήταν καταστροφικές και απομάκρυνε ορατούς κινδύνους. Όμως, η προσπάθεια δεν έχει ολοκληρωθεί και τα προβλήματα που παραμένουν, κυρίως στο διαρθρωτικό πεδίο,
θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.»
» Μπροστά μας λοιπόν βρίσκεται τώρα η μεγάλη πρόκληση: να μετατρέψουμε την υπό εξέλιξη σταθεροποίηση σε δυναμική ανάπτυξη πάνω σε στέρεες βάσεις. Αυτή είναι σήμερα η κύρια εθνική επιδίωξη, ο μόνος τρόπος που θα εξασφαλίσει ότι οι θυσίες των τελευταίων ετών δεν θα πάνε χαμένες» καταλήγει στον πρόλογό του ο κ. Προβόπουλος.
Το περιεχόμενο και ο σκοπός της έκδοσης
Μιλώντας για την έκδοση ο διοικητής της ΤτΕ, Γιώργος Προβόπουλος, είπε ότι «το βιβλίο αυτό καταγράφει λεπτομερώς τις δημόσιες παρεμβάσεις και τις θεσμικές ενέργειες της Τράπεζας της Ελλάδος στα χρόνια 2008-2013, μέσα σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο και ρευστό περιβάλλον, λόγω της διάρκειας και της έντασης της κρίσης.»
» Μ’ αυτές τις δράσεις επιδιώξαμε γενικότερα μεν την ταχύτερη δυνατή υπέρβαση της κρίσης, ειδικότερα δε την προστασία της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την αναδιάταξη του τραπεζικού συστήματος.»
Σε έμμεσο σχόλιο για τα δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου, με τελευταίο αυτό των FT για το δραματικό παρασκήνιο καθοριστικών για την Ελλάδα αποφάσεων ο Γ.Προβόπουλος ανέφερε «το βιβλίο αυτό δεν φιλοδοξεί να 'ανταγωνιστεί' τις πρόσφατες εξιστορήσεις του ελληνικού και του ξένου τύπου για τα παρασκήνια κρίσιμων αποφάσεων για την Ελλάδα. Επιδίωξή του είναι να παράσχει μία συνεκτική παρουσίαση της πολυκύμαντης πρόσφατης οικονομικής πορείας, χρησιμεύοντας ως βιβλίο αναφοράς για τους ερευνητές.»
Επίσης, προσθέτοντας ότι το Χρονικό δεν φιλοδοξεί να συναγωνιστεί ούτε τα βιβλία οικονομικής ιστορίας που θα γραφτούν στο μέλλον για να εξιστορήσουν και να ερμηνεύσουν τη μεγάλη κρίση της ελληνικής οικονομίας, τόνισε με έμφαση ότι άλλωστε «η απόσταση από τα γεγονότα είναι μικρή και δεν επιτρέπει τη διεξαγωγή αντικειμενικής ιστορικής έρευνας».
Γι’ αυτό, εξήγησε ο ίδιος «η δική μας εξιστόρηση περιορίζεται κυρίως στις αποφάσεις, πράξεις και δημόσιες παρεμβάσεις της Τράπεζας που αποδίδουν τη δική μας, θεσμική ερμηνεία για το τι οδήγησε στην κρίση, ποιες κρίσιμες αποφάσεις χρειάστηκε να ληφθούν για την αντιμετώπισή της και ποια ήταν η συνεισφορά της Τράπεζας της Ελλάδος στην έξοδο από αυτή».
»Στην έκδοση συγκεντρώσαμε, μεταξύ άλλων, λεπτομερή στατιστικά στοιχεία, π.χ. για την προσφυγή των ελληνικών τραπεζών σε πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος και στον μηχανισμό έκτακτης χρηματοδότησης της Τράπεζας της Ελλάδος, για την πορεία των καταθέσεων, για την κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων ευρώ και τις έκτακτες χρηματαποστολές, για τις διακυμάνσεις των αγοραπωλησιών χρυσών λιρών κ.α., ενώ περιλάβαμε και χρήσιμα χρονολόγια των οικονομικών εξελίξεων στην Ελλάδα και την Ευρώπη, καθώς και των αποφάσεων των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων για τη χώρα μας».
Α.Τ
Η κρίσιμη και οριακή περίοδος 2008-2013 αποτελεί αναμφίβολα τομή στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, τόνισε ο διοικητής της ΤτΕ Γιώργος Προβόπουλος παρουσιάζοντας τη σημαντική έκδοση της ΤτΕ «Το Χρονικό της Μεγάλης Κρίσης- Η Τράπεζα της Ελλάδος 2008-2013».
«Σε κρίσιμες και οριακές περιόδους όπως αυτή, οι αποφάσεις που λαμβάνονται και η πολιτική που εφαρμόζεται είναι επίσης κρίσιμες και οριακές. Στις αποφάσεις αυτές η Τράπεζα της Ελλάδος συμμετείχε, άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα, διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο πλαίσιο του Ευρωσυστήματος» πρόσθεσε.
«Η Τράπεζα της Ελλάδος χρειάστηκε τα τελευταία χρόνια να αντιμετωπίσει ιστορικά πρωτόγνωρες συνθήκες, που απαιτούσαν ταχύτατες αποφάσεις, δύσκολους και λεπτούς χειρισμούς. Σ’ αυτό το βαρύ καθήκον η Τράπεζα ανταποκρίθηκε 'ξεπερνώντας και τον εαυτό της'» τόνισε ο κ. Προβόπουλος ευχαριστώντας το προσωπικό για την εργατικότητα και την αφοσίωσή του.
Παίζοντας στα όρια, καταστάσεις για γερά νεύραΤις εφιαλτικές στιγμές και νύχτες που κρύβονταν πίσω από τις καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις των αρμόδιων αξιωματούχων ότι οι ελληνικές τράπεζες και οι καταθέσεις είναι απολύτως ασφαλείς περιγράφει σε ένα βαθμό το κεφάλαιο 8 του βιβλίου.
Από το Φεβρουάριο του 2010 και μετά η ζήτηση για μετρητά αυξήθηκεκατακόρυφα, αναφέρεται. Εάν η ΤτΕ δεν φρόντιζε να καλύψει τη ζήτηση αυτή οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές: η εμπιστοσύνη του κοινού στο τραπεζικό σύστημα θα κλονιζόταν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη σταθερότητά τους, η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα για την οικονομία θα χτυπούσε κόκκινο.
«Είναι χαρακτηριστικό ότι από την ημερομηνία ανακοίνωσης της πρώτης δέσμης μέτρων για το δημόσιο τομέα (9 Φεβρουαρίου 2010) μέχρι και τις βουλευτικές εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012, η αξία των τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία υπερδιπλασιάστηκε και ανήλθε σε 47,7 δισ. ευρώ, έναν 20 δισ. ευρώ (+138%), ξεπερνώντας κατά πολύ το μέσο όρο αύξησης των προηγούμενων ετών (περί το 7,5% ετησίως), καθώς και τον αντίστοιχο μέσο όρο του Ευρωσυστήματος» αναφέρεται στο βιβλίο της ΤτΕ.
Επιπροσθέτως, ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης δεν ήταν ομαλός. «Αντίθετα, στο προαναφερθέν χρονικό διάστημα (Φεβρουάριος 2010-Ιούνιος 2012)η ΤτΕ κλήθηκε να αντιμετωπίσει αλλεπάλληλα 'επεισόδια' αυξημένων εκροώνχρηματικού, τα οποία προκαλούσαν η αρνητική ειδησεογραφία και οι εξάρσεις ανησυχίας του κοινού».
Ανάλυση της ζήτησης σε εβδομαδιαία βάση δείχνει ότι καταγράφηκαν 11 εβδομάδες με εκροές χρηματικού αξίας άνω του 1 δισ. ευρώ - με κορυφαίες την εβδομάδα πριν από τις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012 (εκροές 3 δισ. ευρώ), την εβδομάδα 22-26 Μαρτίου 2010, οπότε υπήρξαν φήμες για την κήρυξη πτώχευσης στις 25 Μαρτίου (εκροές 2 δισ. ευρώ) και την εβδομάδα ανακοίνωσης της εισόδου της Ελλάδας στο Μνημόνιο, τον Απρίλιο του 2010 (εκροές 1,5 δισ. ευρώ).
Για την κατανόηση των μεγεθών σημειώνεται ότι πριν από την έναρξη της κρίσης οι καθαρές εκροές ανά μήνα ανέρχονταν κατά μέσο όρο σε 112 εκατ. ευρώ, ενώ ακόμη και τους μήνες αιχμής (πχ τον Δεκέμβριο, λόγω των Χριστουγέννων) δεν υπερέβαιναν τα 2,5 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό, πλέον η ΤτΕ έπαιρνε σε ημερήσια βάση από τις τράπεζες στοιχεία για τη ρευστότητά τους, και σε μηνιαία βάση στοιχεία για την ποιότητα του χαρτοφυλακίου τους και της κεφαλαιακής επάρκειάς τους.
Όπως αναφέρεται στο βιβλίο «λόγω της έντασης της διάρκειας και της πολυπλοκότητας της κρίσης, η ΤτΕ εντατικοποίησε την ασκούμενη εποπτεία, αυξάνοντας το εύρος των στοιχείων που ζητούσε από τα ιστωτικά ιδρύματα και τη συχνότητα υποβολής τους και διενεργώντας πιο στοχευμένους επιτόπιους ελέγχους».
Φορτηγά με λεφτά πηγαινοέρχονταιΥπό τις συνθήκες αυτές η ΤτΕ αναγκάστηκε να αυξήσει τα χρηματοδέματα που διοχέτευσε στις τράπεζες κατά 120-158% έναντι του 2009. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στο Κέντρο Επεξεργασίας και Διακίνησης Χρηματικού Χαλανδρίου, μόνο στις 14 και 15 Ιουνίου 2012 εξυπηρετήθηκαν αντίστοιχα, 76 και 71 οχήματα χρηματαποστολών, σχεδόν αποκλειστικά για χρηματοπαραδόσεις σε πιστωτικά ιδρύματα, έναντι μέσου όρου 20 οχημάτων για παραδόσεις και παραλαβές την ημέρα.
Όπως εξηγεί η ΤτΕ «η διόγκωση της ζήτησης για μετρητά επηρέασε τον όγκο των εργασιών της Διεύθυνσης Ταμείων της ΤτΕ. Κατά την εξεταζόμενη περίοδο (Φεβρουαρίου 2010 - Ιουνίου 2012) επί δέκα μήνες οι ποσότητες των τραπεζογραμματίων ευρώ που διοχετεύθηκαν στην αγορά ήταν της τάξεως των 101.000-134.000 χρηματοδεμάτων [το χρηματόδεμα (bundle) αποτελείται από 1000 τραπεζογραμμάτια ίδιας ονομαστικής αξίας, χωρισμένα σε 10 δεσμίδες των 100 τραπεζογραμματίων εκάστη], αυξημένες σε ποσοστό 120%-158% έναντι του μέσου όρου εκροών του 2009 (84.555 χρηματοδέματα).
Ο τρόπος με τον οποίο τα χρήματα θα μεταφέρονταν είχε επίσης μεγαλη σημασία προκειμένου να διατηρηθεί η ομαλότητα και να μην δημιουργηθεί κλίμα πανικού. Απαιτήθηκε, τονίζει η ΤτΕ, «ειδικός και άμεσος χερισμός και επίταση των προσπαθειών των αρμόδιων Υπηρεσιών για τη διαχείριση του χρηματικού, έτσι ώστε αφενός μεν να καλυφθεί εξ ολοκλήρου η ζήτηση, αφετέρου δε η διανομή να του χρηματικού στις τράπεζες να γίνει ομαλά, ώστε να διατηρηθεί η εικόνα της κανονικότητας».
Κατά την περίοδο Ιανουαρίου 2011-Ιουνίου 2012 τα αποθέματα τραπεζογραμματίων ευρώ της ΤτΕ όλων των αξιών αντιστοιχούσαν κατά μέσο όρο στο 13,8% των καταθέσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό κάλυψης στην ευρωζώνη ήταν μόνο 6,8%.
C-130 έφεραν 5,26 δισ. ευρώΜε τη συνεργασία της ΕΚΤ και προκειμένου να καλύψει την έκτακτη ζήτηση, η ΤτΕ ζήτησε και διενήργησε, έγκαιρα, τρεις έκτακτες χρηματοπαραλαβές από άλλες εθνικές κεντρικές τράπεζες (μία από εκείνη της Ιταλίας και δύο από εκείνη της Αυστρίας) στο υπο υπό εξέταση χρονικό διάστημα (Φεβρ. 2010- Ιούνιος 2012), συνολικής αξίας 5,26 δισ. ευρώ.
Αποτέλεσμα αυτών των ενεργειών της ΤτΕ ήταν η πλήρης κάλυψη της ζήτησης τραπεζογραμματίων ευρώ σε καθεμία από τις ονομαστικές αξίες, χωρίς να προκληθεί συμφόρηση στις αρμόδιες Υπηρεσίες, κάτι που θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στις εμπορικές τράπεζες, αναφέρεται στο βιβλίο.
«Μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012, ο ρυθμός ζήτησης τραπεζογραμματίων ευρώ παρουσίασε ανάσχεση και πλεόν επιστρέφονταν στην ΤτΕ περισσότερα τραπεζογραμμάτια, κυρίως μεγάλων και μεσαίων ονομαστικών αξιών. Μετά τις 17 Ιουνίου 2012 και μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2012, επιστράφηκαν συνολικά 9,7 δισ. ευρώ, ενώ οι εισροές συνεχίστηκαν στη διάρκεια του 2013, οταν επιστράφηκαν ακόμη 2,2 δισ. ευρώ».
«Η προσπάθεια δεν έχει ολοκληρωθεί»
Προλογίζοντας την έκδοση ο κ. Προβόπουλος εξηγεί τι κατά την άποψή του προκάλεσε την κρίση, αποδίδει ευθύνες στους πολιτικούς που δεν αντέδρασαν έγκαιρα παρά τις προειδοποιήσεις και τις συστάσεις της ΤτΕ ήδη από το 2008, παραθέτει τα γεγονότα και τις εξελίξεις από το 2010 και μετά, και δίνει τις κατευθυντήριες γραμμές για την υπέρβαση της κρίσης.
Όπως ξεκαθαρίζει η προσπάθεια δεν έχει ολοκληρωθεί και τα προβλήματα που παραμένουν, κυρίως στο διαρθρωτικό πεδίο, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, ώστε εξασφαλιστεί ότι οι μεγάλες θυσίες των τελευταίων ετών δεν θα πάνε χαμένες.
«Σήμερα, περίπου τέσσερα χρόνια μετά το πρώτο Μνημόνιο και μετά από πέντε χρόνια μεγάλης ύφεσης, βρισκόμαστε σε μια νέα φάση του κύκλου και η οικονομία δείχνει ότι μπορεί να ανακάμψει, καθώς έχει καλύψει μεγάλη απόσταση από άποψη προσαρμογής. Η προσπάθεια που προηγήθηκε απέτρεψε εξελίξεις που θα ήταν καταστροφικές και απομάκρυνε ορατούς κινδύνους. Όμως, η προσπάθεια δεν έχει ολοκληρωθεί και τα προβλήματα που παραμένουν, κυρίως στο διαρθρωτικό πεδίο,
θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.»
» Μπροστά μας λοιπόν βρίσκεται τώρα η μεγάλη πρόκληση: να μετατρέψουμε την υπό εξέλιξη σταθεροποίηση σε δυναμική ανάπτυξη πάνω σε στέρεες βάσεις. Αυτή είναι σήμερα η κύρια εθνική επιδίωξη, ο μόνος τρόπος που θα εξασφαλίσει ότι οι θυσίες των τελευταίων ετών δεν θα πάνε χαμένες» καταλήγει στον πρόλογό του ο κ. Προβόπουλος.
Το περιεχόμενο και ο σκοπός της έκδοσης
Μιλώντας για την έκδοση ο διοικητής της ΤτΕ, Γιώργος Προβόπουλος, είπε ότι «το βιβλίο αυτό καταγράφει λεπτομερώς τις δημόσιες παρεμβάσεις και τις θεσμικές ενέργειες της Τράπεζας της Ελλάδος στα χρόνια 2008-2013, μέσα σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο και ρευστό περιβάλλον, λόγω της διάρκειας και της έντασης της κρίσης.»
» Μ’ αυτές τις δράσεις επιδιώξαμε γενικότερα μεν την ταχύτερη δυνατή υπέρβαση της κρίσης, ειδικότερα δε την προστασία της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την αναδιάταξη του τραπεζικού συστήματος.»
Σε έμμεσο σχόλιο για τα δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου, με τελευταίο αυτό των FT για το δραματικό παρασκήνιο καθοριστικών για την Ελλάδα αποφάσεων ο Γ.Προβόπουλος ανέφερε «το βιβλίο αυτό δεν φιλοδοξεί να 'ανταγωνιστεί' τις πρόσφατες εξιστορήσεις του ελληνικού και του ξένου τύπου για τα παρασκήνια κρίσιμων αποφάσεων για την Ελλάδα. Επιδίωξή του είναι να παράσχει μία συνεκτική παρουσίαση της πολυκύμαντης πρόσφατης οικονομικής πορείας, χρησιμεύοντας ως βιβλίο αναφοράς για τους ερευνητές.»
Επίσης, προσθέτοντας ότι το Χρονικό δεν φιλοδοξεί να συναγωνιστεί ούτε τα βιβλία οικονομικής ιστορίας που θα γραφτούν στο μέλλον για να εξιστορήσουν και να ερμηνεύσουν τη μεγάλη κρίση της ελληνικής οικονομίας, τόνισε με έμφαση ότι άλλωστε «η απόσταση από τα γεγονότα είναι μικρή και δεν επιτρέπει τη διεξαγωγή αντικειμενικής ιστορικής έρευνας».
Γι’ αυτό, εξήγησε ο ίδιος «η δική μας εξιστόρηση περιορίζεται κυρίως στις αποφάσεις, πράξεις και δημόσιες παρεμβάσεις της Τράπεζας που αποδίδουν τη δική μας, θεσμική ερμηνεία για το τι οδήγησε στην κρίση, ποιες κρίσιμες αποφάσεις χρειάστηκε να ληφθούν για την αντιμετώπισή της και ποια ήταν η συνεισφορά της Τράπεζας της Ελλάδος στην έξοδο από αυτή».
»Στην έκδοση συγκεντρώσαμε, μεταξύ άλλων, λεπτομερή στατιστικά στοιχεία, π.χ. για την προσφυγή των ελληνικών τραπεζών σε πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος και στον μηχανισμό έκτακτης χρηματοδότησης της Τράπεζας της Ελλάδος, για την πορεία των καταθέσεων, για την κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων ευρώ και τις έκτακτες χρηματαποστολές, για τις διακυμάνσεις των αγοραπωλησιών χρυσών λιρών κ.α., ενώ περιλάβαμε και χρήσιμα χρονολόγια των οικονομικών εξελίξεων στην Ελλάδα και την Ευρώπη, καθώς και των αποφάσεων των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων για τη χώρα μας».
Α.Τ
Newsroom ΔΟΛ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου