Αύριο στο ΣΕΦ η πρώτη Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του Κινήματος – Οι θεματικές ενότητες

Η 1η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Δημοκρατών Σοσιαλιστών, θα πραγματοποιηθεί, το Σάββατο 7 Φεβρουαρίου, στην Αθήνα – Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (ΣΕΦ), στις 11:00 πμ. Η έναρξη των εργασιών της Συνδιάσκεψης θα γίνει με Ομιλία του Πρόεδρου του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ, Γιώργου Α. Παπανδρέου. Με τη Συνδιάσκεψη ανοίγει ο προσυνεδριακός διάλογος ενόψει του Συνεδρίου. To Συνέδριο θα καθορίσει τις ιδεολογικές και πολιτικές θέσεις, ονομασία και σύμβολα, όπως και τις μορφές αυτο-οργάνωσης και δικτύωσης του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Δημοκρατών Σοσιαλιστών. Στη Συνδιάσκεψη συμμετέχουν όσοι υπέγραψαν την Ιδρυτική Διακήρυξη του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ, οι υποψήφιοι Βουλευτές, όσοι συμμετείχαν στις Ομάδες Πρωτοβουλίας και τα Δίκτυα Αυτο-οργάνωσης σε όλη τη χώρα, οι εθελοντές, καθώς και όλοι όσοι κινητοποιήθηκαν και συμμετείχαν, από όποια θέση ή χώρο, στην πρωτόγνωρη συμμετοχική διαδικασία που άρχισε με την Ίδρυση του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Δημοκρατών Σοσιαλιστών. Μπορούν επίσης να συμμετάσχουν, ακόμη και όσοι εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους να γίνουν μέλη ή φίλοι του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ με την παρουσία τους κατά την έναρξη της Συνδιάσκεψης στο ΣΕΦ αλλά και όσοι εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους για εθελοντική προσφορά στα δίκτυα και στη λειτουργία του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ. Η 1η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη, αποτελεί την αφετηρία του διαλόγου για την οικοδόμηση του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ. Την αφετηρία ενός διαλόγου με συμμετοχικά και κινηματικά χαρακτηριστικά, που σκοπό έχει να προσδιορίσει και να αναδείξει το σύγχρονο στίγμα αλλά και την καινοτόμο δράση των προοδευτικών δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού και της αριστεράς, με νέες μορφές οργάνωσης και δράσης, με διακριτό στίγμα έναντι της συντήρησης και με ολοκληρωμένες θέσεις και προτάσεις για την έξοδο από την κρίση και την μετάβαση στη Μεταπελατειακή Ελλάδα. ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗΣ: 1. Σύγχρονες μορφές οργάνωσης και πολιτικής δράσης 2. Δημοκρατία και Σοσιαλισμός στον αιώνα μας 3. Έξοδος από την κρίση – Το Ελληνικό Σχέδιο – Οι Μεταρρυθμίσεις – Η μετάβαση στην «επόμενη μέρα» Προκειμένου να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή στον διάλογο που θα αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της Συνδιάσκεψης, οι συμμετέχοντες, μετά τη εναρκτήρια συνεδρίαση και την Ομιλία του Πρόεδρου του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ στην Ολομέλεια της Συνδιάσκεψης, θα χωριστούν σε ομάδες διαλόγου και θα έχουν στη διάθεσή τους τρεις ώρες – μία για κάθε θέμα, προκειμένου να εκφράσουν τις απόψεις τους και τις θέσεις τους. Μετά την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας, οι συντονιστές της κάθε ομάδας διαλόγου, θα καταγράψουν τα συμπεράσματα από τη συζήτηση, τα οποία και θα παρουσιάσουν αμέσως μετά στην Ολομέλεια της Συνδιάσκεψης. Είναι αυτονόητο ότι, όλο αυτό το υλικό θα τύχει περαιτέρω επεξεργασίας κατά τη διάρκεια του προσυνεδριακού διαλόγου. Επίσης, μέχρι και τη Συνδιάσκεψη, όλες οι Ομάδες Πρωτοβουλίας και τα Δίκτυα Αυτο-οργάνωσης σε ολόκληρη τη χώρα, μπορούν να συζητήσουν με βάση τη θεματολογία της Συνδιάσκεψης και να διαμορφώσουν μια πρώτη χρήσιμη εικόνα για τα ζητήματα που θα τεθούν προς συζήτηση στη Συνδιάσκεψη. Για την καλύτερη δυνατή προετοιμασία όλων των συμμετεχόντων και την ουσιαστική συμμετοχή τους στις διαδικασίες, ακολουθούν τα εισηγητικά κείμενα για την κάθε θεματική ενότητα: ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ 1. Η επίδραση των συνθηκών της κρίσης στην πολιτική δραστηριοποίηση Η οικονομική κρίση και οι συνέπειές της έχουν αλλάξει βαθιά την Ελληνική κοινωνία. Παράλληλα, οι κοινωνικές αλλαγές που επέφερε η παγκοσμιοποιημένη οικονομία, όπως και οι τεχνολογικές εξελίξεις στη δομή της παραγωγής αλλά και στα μίντια, απαιτούν νέες μορφές οργάνωσης των πολιτών. Ο παραδοσιακός τρόπος λειτουργίας των κομμάτων του δημοκρατικού σοσιαλισμού, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, εξελίχθηκε σε δομές γραφειοκρατικές και τα τελευταία χρόνια, απλής διαχείρισης της κρίσης. Με ένα αδύναμο κράτος, που έχει απέναντί του ένα παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο το οποίο δρα πέραν των συνόρων και κανόνων του κράτους/έθνους. Στην Ελλάδα, η προοδευτική και αριστερή δυναμική για αλλαγές, για εμπέδωση δικαιωμάτων και ενίσχυση των δυνατοτήτων των πολιτών, αφομοιώθηκε από ένα παραδοσιακό σύστημα πελατειακής εξυπηρέτησης μεμονωμένων αναγκών και ισχυρών συμφερόντων. Παρά τα μεγάλα επιτεύγματα των σοσιαλιστών στην χώρα μας, προοδευτικά κόμματα ταυτίστηκαν ή τείνουν να ταυτιστούν με τη διαχείριση και διαιώνιση του πελατειακού κράτους. Ενός κράτους που δεν εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, που εμποδίζει τη δημιουργική πρωτοβουλία και επιχειρηματικότητα, και υπονομεύει τη συλλογική συνείδηση των πολιτών για δράση και επίλυση κοινωνικών προβλημάτων. Δυστυχώς, ορισμένα προοδευτικά κόμματα δεν κατάφεραν να απεξαρτηθούν από τις αντιλήψεις, τις νοοτροπίες και τις συμπεριφορές ενός συντηρητικού συστήματος διακυβέρνησης της χώρας – που εμποδίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη και την οικοδόμηση κράτους δικαίου. Είναι ανάγκη να εκφραστούν γνήσια οι προοδευτικές δυνάμεις του τόπου. Είναι ανάγκη οι πολίτες να λυτρωθούν από δομές και αντιλήψεις που επιδιώκουν τον έλεγχο, όπως και από αντιλήψεις που καλλιεργούν στον λαό την ανάγκη να αναζητά τον «προστάτη του» ή το «μέσον», για να μπορεί να επιβιώσει και να πραγματοποιήσει τα όνειρά του. Είναι ανάγκη, οι μορφές οργάνωσης και συμμετοχής να αντανακλούν μια διαφορετική οργάνωση της πολιτείας μας. Μια ρήξη με το παρελθόν, που όμως, θα εμπεδώσει αρχές και αξίες, όπως αυτές της ισονομίας, της συμμετοχής, της διαφάνειας, της αξιοκρατίας, της συλλογικής δυνατότητας να λύνουμε προβλήματα. Είναι ανάγκη το Κίνημά μας να εργάζεται ώστε να διαμορφωθούν δυνατότητες, που θα στηρίζουν τον πολίτη, θα τον εκπαιδεύουν, θα του δίνουν ευκαιρίες, θα τον θέτουν στο επίκεντρο των αποφάσεων, της επεξεργασίας λύσεων, αλλά και της θέσμισης μιας πολιτείας δικαίου και δημοκρατίας. Μέσα από νέες μορφές οργάνωσης, τα ζητήματα που ο κάθε πολίτης θέτει, να μπορούν να απαντώνται αποτελεσματικά. Να αξιολογηθούν, με αλήθειες, οι αιτίες της κρίσης. Να αναζητηθούν λύσεις που να απαντούν τόσο στα μείζονα διακυβεύματα της χώρας όσο και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες στην πολύ δύσκολη καθημερινότητά τους. Να προσεγγίσουμε με ανθρωπιά, κατανόηση αλλά και επιστημονικό τρόπο ζητήματα, όπως αυτά της ανεργίας, της σωστής και διαφανούς αξιοποίησης των πόρων που διαθέτουμε, της βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος, των κοινωνικών προβλημάτων που εντάθηκαν με την κρίση, όπως της φτώχειας, των βαρών της οικογένειας, της ανασφάλειας για το μέλλον. Μέσα από πρωτόγνωρες συλλογικές διαδικασίες πολιτικής συμμετοχής, να δώσουμε ελπίδα αλλά και δύναμη στον πολίτη. Δύναμη για να αντιμετωπίσει προσωπικά αλλά και συλλογικά τις προκλήσεις. Με αυτενέργεια, με τους τοπικούς θεσμούς, αλλά και με γενικότερες πολιτικές προτάσεις και δράσεις. Η πολιτική έκφραση που σήμερα ταυτίζεται συχνά με τη διαμαρτυρία, τον θυμό, τη συνωμοσιολογία και την ισοπεδωτική κριτική, να μετατραπεί σε δημιουργική σκέψη, μάθηση και συμμετοχή για την Αλλαγή. Παράλληλα, να σπάσουν τα τείχη του μίσους και της πόλωσης που χτίστηκαν στην κοινωνία μας. Να δώσουμε χώρο να ακουστούν οι φωνές του καθενός μέσα από διαδικασίες συντροφικότητας και αλληλεγγύης. Ερωτήματα: [Σημείωση – Ως έναυσμα για την διευκόλυνση του διαλόγου στις Ομάδες Εργασίας] – Τι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια στον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι πολίτες τους πολιτικούς σχηματισμούς; – Κατά πόσον η πολιτική μέσω των ΜΜΕ έχει υποκαταστήσει την πολιτική δράση και τι συνέπειες έχει αυτό; – Τι μπορεί να προσφέρει η πολιτική/κομματική δραστηριοποίηση στη συγκυρία της κρίσης; – Πόσο έχουν αλλάξει οι παραδοσιακές κοινωνικές ομάδες και πώς μπορούμε να τις προσεγγίσουμε; 2. Μορφές αυτο-οργάνωσης για ένα κόμμα σε ώσμωση με την κοινωνία Μερικά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παραδοσιακά κόμματα είναι η έλλειψη επαφής με την κοινωνία, η αναπαραγωγή κλειστών ιεραρχικών δομών, η ελλιπής δημοκρατική λειτουργία, η μη ανανέωση του ανθρώπινου δυναμικού, οι διακρίσεις απέναντι στις γυναίκες, τους νέους, τους συνανθρώπους μας με αναπηρία, όπως και σε άλλες κοινωνικές ομάδες, μεταξύ των οποίων και οι μετανάστες. Η γραφειοκρατικοποίηση των κομμάτων στον τρόπο λειτουργίας τους, οδηγεί συχνά σε απώλεια της ιδεολογικής ταυτότητας. Εμποδίζει την παραγωγή ουσιαστικού πολιτικού λόγου και έργου. Αποκόπτει τα κόμματα από τις εξελίξεις στην κοινωνία. Καλλιεργεί την εσωστρέφεια, καθώς το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο κυνήγι της εξουσίας. Το φαινόμενο αυτό που παρατηρείται όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, έχει ως επίπτωση, την απομάκρυνση των πολιτών από την πολιτική και τα κόμματα, καθώς θεωρούν ότι δεν έχουν λόγο, ρόλο ή φωνή προκειμένου να συνδιαμορφώσουν πολιτικές ή να επηρεάσουν τις εξελίξεις στην κοινωνία τους. Αυτή η αποξένωση και η αίσθηση της απώλειας του λόγου αλλά και της ουσιαστικής συμμετοχής, έχει ως αποτέλεσμα σε πολλές κοινωνίες οι πολίτες να αναζητούν τη «δύναμή τους» μέσα από τις υποσχέσεις αυταρχικών προσωπικοτήτων ή την υιοθέτηση ακραίων συμπεριφορών και μορφών βίας. Ερωτήματα: – Ποιες δραστηριότητες, ποιό περιεχόμενο δράσης, θα δώσουν ξανά την αίσθηση συμμετοχής, γνώσης, αξιοπρέπειας, φωνής και ουσιαστικής δύναμης στον πολίτη; – Πώς μπορούμε μέσα από μορφές αυτο-οργάνωσης να δημιουργήσουμε ζωντανές κινηματικές αντένες σε αμφίδρομη σχέση με τους πολίτες; – Πώς επιδρούν οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες και ποια είναι η πιο αποτελεσματική μορφή αυτο-οργάνωσης και δικτύωσης στα μεγάλα αστικά κέντρα; – Πώς η αποκεντρωμένη λειτουργία μπορεί να συνδυαστεί με αποτελεσματικό συντονισμό; – Πώς μπορούμε να ενταχθούν ισότιμα οι γυναίκες, οι νέοι, αλλά και ομάδες που περιθωριοποιούνται, σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας μας; 3. Δίκτυα εθελοντισμού, τρόπος αξιοποίησης μελών και φίλων Σε μια κοινωνία με υψηλό ποσοστό ανενεργών πολιτών, ανέργων και συνταξιούχων, υπάρχει ανάγκη συνδυασμού της πολιτικής δράσης με την κοινωνική προσφορά. Στη δύσκολη εποχή που ζούμε, η δραστηριοποίηση σε αυτήν την κατεύθυνση συνδέεται με την κατεξοχήν προοδευτική αρχή της αλληλεγγύης. Τα δίκτυα εθελοντισμού, μπορούν να συμβάλουν σε μια εναλλακτική μορφή πολιτικής πρακτικής, διευρύνοντας τις δυνατότητες ολοκληρωμένης κατανόησης της κοινωνικής πραγματικότητας. Παράλληλα, βοηθούν στην αξιοποίηση φίλων αλλά και εθελοντών, που δεν επιθυμούν την πλήρη ένταξη τους σε όλες τις κομματικές διαδικασίες και δράσεις. Ερωτήματα: – Πώς μπορούν να αναπτυχθούν δίκτυα εθελοντισμού και με τι αντικείμενο; – Τα δίκτυα εθελοντισμού βοηθούν την αυτο-οργάνωση σε επίπεδο γειτονιάς; – Με τι τρόπους μπορούν να αξιοποιηθούν οι φίλοι του κόμματος, ώστε να ενισχυθεί η παρουσία μας στην κοινωνία; – Ποιος είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος λειτουργίας των δικτύων εθελοντισμού; – Πώς αξιοποιούμε τις γνώσεις και την εμπειρία των μελών, στελεχών και φίλων μας, για να γίνουν κοινό κτήμα και συλλογική γνώση για την επίλυση προβλημάτων της κοινωνίας μας; 4. Κύκλοι μόρφωσης/διαβούλευσης, εργαστήρια έρευνας/δράσης: εργαλεία για παραγωγή πολιτικής, δράσεις παρέμβασης, ενίσχυσης και αξιοποίησης στελεχικού δυναμικού Η μορφωτική διαδικασία, η συλλογική μας αυτομόρφωση, η έρευνα που οδηγεί σε δράση, η συστηματική διαβούλευση, αποτελούν την καρδιά μια σύγχρονης δημοκρατικής λειτουργίας ενός κινήματος. Οι διαδικασίες αυτές που μπορούν να πάρουν πολλές μορφές, επιτρέπουν: α. Την πληρέστερη ενημέρωση των μελών και φίλων για τις αρχές και τις πολιτικές θέσεις β. Την εκπαίδευση στελεχών που μπορούν να αξιοποιηθούν σε όλα τα επίπεδα. γ. Την αξιοποίηση της γνώσης όλων των μελών και φίλων (για παράδειγμα, οι νεότεροι να επωφεληθούν από την πολιτική εμπειρία των παλαιότερων, οι παλαιότεροι να μάθουν από τους νέους την αξιοποίηση του διαδικτύου για κοινωνικά κινήματα). Η διαβούλευση επιτρέπει τη συμβολή όλων των ενεργών μελών στη διατύπωση θέσεων και πολιτικών προτάσεων. Επιτρέπει επίσης, τη διαρκή αξιολόγηση των δράσεων και τοποθετήσεων του κόμματος. Ερωτήματα: – Ποια είναι τα θέματα πρώτης προτεραιότητας που θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο κύκλων επιμόρφωσης; – Πώς μπορούν να οργανωθούν κύκλοι επιμόρφωσης ή έρευνα δράσης σε τοπικό επίπεδο και ποιος ο ρόλος των εθελοντών; Πώς θα αξιοποιηθούν τα κοινωνικά δίκτυα (social media) και το διαδίκτυο για την καταγραφή, οργάνωση ή και παραγωγή γνωστικού υλικού για τα μέλη, τους φίλους, αλλά και ευρύτερα; – Πώς θα καταγράψουμε σε κάθε περιοχή/χώρο τις γνώσεις – θεωρητικές ή εμπειρικές, του κάθε μέλους και φίλου. Γνώσεις που μπορεί να αξιοποιηθούν στην οργάνωση κύκλων σπουδών; διαβούλευσης ή και έρευνας για τοπική δράση, καθώς και διαμόρφωση πολιτικών θέσεων; – Πώς βλέπετε σε τοπικό επίπεδο τη δράση του Κινήματος ώστε να οργανωθεί μια συνεχής και συλλογική διαδικασία αυτομόρφωσης; – Πώς η διαδικασία διαβούλευσης/αυτομόρφωσης θα συνδυαστεί με τις προσυνεδριακές διαδικασίες; 5. Ο ρόλος των νέων τεχνολογιών στην σύγχρονη πολιτική δικτύωση και επικοινωνία Όλο και περισσότερο, οι νέες τεχνολογίες αποτελούν ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για τη διάχυση των πολιτικών μηνυμάτων, την άμεση ενημέρωση, την κινητοποίηση και την ανταλλαγή απόψεων. Τα κοινωνικά δίκτυα έχουν φτάσει σήμερα να επηρεάζουν ακόμα και τα παραδοσιακά Μέσα Ενημέρωσης, ενώ παράλληλα δίνουν δυνατότητα έκφρασης και σε όσους δεν έχουν πρόσβαση σε αυτά. Η δυνατότητα ενημέρωσης και επικοινωνίας, μέσω Διαδικτύου, δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη ζωντανή και άμεση πολιτική πρακτική, συμβάλει όμως καθοριστικά στην πιο δημοκρατική λειτουργία ενός κόμματος και διασφαλίζει μεγαλύτερη διαφάνεια. Ερωτήματα: – Κατά πόσο η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη ενημέρωση των μελών και των φίλων του κόμματος; – Θα είχε χρησιμότητα η δημιουργία ομάδων εθελοντών διαδικτύου; – Κατά πόσο το διαδίκτυο μπορεί να βοηθήσει στη διάδοση των πολιτικών θέσεων και ποιους μπορεί να επηρεάσει; – Κατά πόσο μπορεί το διαδίκτυο να ενισχύσει μορφές άμεσης δημοκρατίας, εσωτερικών δημοψηφισμάτων για θέσεις και πολιτικές; 6. Μορφές οικονομικής στήριξης και αυτο-οργάνωσης Απαραίτητη προϋπόθεση για τη λειτουργία ενός σύγχρονου κινήματος, που διασφαλίζει την αυτονομία και ανεξαρτησία του, είναι η κάλυψη των οικονομικών του με πλήρη διαφάνεια. Τα μέλη και οι φίλοι εξασφαλίζουν την κάλυψη των λειτουργικών του αναγκών, των αναγκαίων πόρων. Η συγκυρία της κρίσης και οι επιπτώσεις της, δεν καθιστούν βέβαια σήμερα εύκολη την επίτευξη αυτού του στόχου, αλλά η εθελοντική προσφορά είναι ο κρίσιμος πυλώνας για την κάλυψη των αναγκών του Κινήματος κεντρικά και περιφερειακά. Ερωτήματα: – Μπορεί να λειτουργήσει σε εθελοντική βάση η μηνιαία συμβολή εισφοράς στον λογαριασμό του Κινήματος με πάγια εντολή από μέλη και φίλους; – Εκτός από την πάγια μηνιαία εισφορά, τις οικονομικές εξορμήσεις με κουπόνια κλπ, με ποιόν άλλο τρόπο θα μπορούσαν μέλη και φίλοι να βοηθήσουν τη στήριξη του Κινήματος; -Πώς μπορεί να συνδυαστεί η οικονομική αποκεντρωμένη λειτουργία με εγγυήσεις διαφάνειας; – Πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε το διαδίκτυο για την οικονομική μας αυτονομία (πχ crowdfunding); ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΜΑΣ – Συμμαχία για τον εξανθρωπισμό της παγκόσμιας οικονομίας. Από την παγκόσμια οικονομία του κεφαλαίου στην παγκόσμια κοινωνία των πολιτών. Οι σημαντικότερες μεταπολεμικές κατακτήσεις των δυνάμεων του Ευρωπαϊκού Δημοκρατικού Σοσιαλισμού ήταν η επίτευξη της συνύπαρξης της Δημοκρατίας με τον καπιταλισμό και η διασφάλιση της κοινωνικής σταθερότητας μέσω πολιτικών καταπολέμησης των κοινωνικών ανισοτήτων. Όλα αυτά έγιναν πραγματικότητα όταν οι δυνάμεις της Σοσιαλδημοκρατίας, με βάση την προπολεμική εμπειρία, κατανόησαν ότι, χωρίς έλεγχο των αγορών, παρέμβαση του κράτους για ενίσχυση της ζήτησης σε συνθήκες ύφεσης και παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, ο καπιταλισμός με τις περιοδικές κρίσεις του θέτει σε κίνδυνο τη Δημοκρατία και την κοινωνική συνοχή. Η παγκοσμιοποίηση σε συνδυασμό με την ΟΝΕ, η οποία, μέχρι την κρίση λειτουργούσε με ένα ατελές θεσμικό πλαίσιο, βρήκαν απροετοίμαστη την Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία. Η τελευταία, από τη δεκαετία του 1990, είχε κάνει σημαντικές υποχωρήσεις έναντι της πάγιας θέσης της για τον ρόλο των αγορών. Επιπρόσθετα, η δημιουργία της ΟΝΕ περιόρισε την αποτελεσματικότητα των κρατικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση βραχυχρόνιων υφέσεων, ειδικά στα κράτη με μεγάλο χρέος. Η διεθνής χρηματοοικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008 ανέτρεψε την κυρίαρχη πεποίθηση ότι ο ρυθμιστικός ρόλος του κράτους είναι επιζήμιος για την οικονομία και πρέπει να περιοριστεί. Όπως και ότι ο καπιταλισμός μπορεί να συνεχίσει να παράγει πλούτο χωρίς σκαμπανεβάσματα που απειλούν την κοινωνική συνοχή. Ανέτρεψε και τη δοξασία ότι η Δημοκρατία κυριάρχησε σε όλο τον κόσμο και κανείς δεν μπορεί να την αμφισβητήσει. Οι πολίτες σήμερα αισθάνονται, Ότι πολλές επιλογές των εθνικών κυβερνήσεων υπαγορεύονται από τις διεθνείς αγορές και υποβάλλουν σε τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό κόστος τις χώρες. Ότι ο ρόλος των εθνικών κυβερνήσεων στην Ευρωζώνη είναι περιορισμένος, καθώς τα εργαλεία πολιτικής για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι περιορισμένα. Ότι η Ευρώπη άργησε πολύ να πάρει αποφάσεις για να προστατέψει το ευρωπαϊκό όραμα ή λειτούργησε τιμωρητικά σε χώρες όπως η Ελλάδα. Έτσι, τροφοδοτούνται ακραίες, αντιευρωπαϊκές και αντισυστημικές απόψεις, αφού δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις δεν έχουν τα χρονικά περιθώρια ή τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν με κοινωνικά δίκαιο τρόπο προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες. Ερωτήματα: Πώς αξιολογείτε τους παρακάτω στόχους; 1 – Δημιουργία πλατιών συμμαχιών στις ευρωπαϊκές – και όχι μόνο, κοινωνίες. Οι δυνάμεις που θα μπορούσαν να είναι σύμμαχοι κινούνται στον χώρο του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, του Προοδευτικού Κέντρου, του Πολιτικού Φιλελευθερισμού, της Μεταρρυθμιστικής Αριστεράς και της Πολιτικής Οικολογίας. 2- Αρχές και στόχοι της συμμαχίας: Αποκατάσταση του ρόλου της πολιτικής – και της δημοκρατίας, έναντι των αγορών. Όπως για παράδειγμα, συλλογική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, χτυπώντας φορολογικούς παραδείσους και offshore εταιρίες. Ανάδειξη μιας Ευρώπης προοδευτικής, που δεν καλλιεργεί την ξενοφοβία, τα εθνικιστικά στερεότυπα, τη μισαλλοδοξία, τις διαιρέσεις, αλλά εδράζεται στην αρχή ότι η διαφορετικότητα είναι προσόν για την Ευρωπαϊκή Ένωση, προωθώντας πολιτικές προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των κοινωνικών δικαιωμάτων, της κοινωνικής συνοχής ως πυρήνα της οικονομικής ανάπτυξης. Μιας Ευρώπης που θα ηγείται της μάχης για τον εξανθρωπισμό της παγκοσμιοποίησης και τη θωράκιση της Δημοκρατίας από τους κινδύνους που την απειλούν Με αναγνώριση της ανάγκης για δημοσιονομική υπευθυνότητα, και παράλληλα του ισχυρότερου ρυθμιστικού ρόλου για το κράτος, όπως και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ώστε να προστατεύουν με πολιτικές ενίσχυσης και στήριξης όσους θίγονται από τις κρίσεις του καπιταλισμού. Εκδημοκρατισμό των θεσμών και λειτουργιών της ΕΕ (όπως εκλογή Προέδρου της Επιτροπής άμεσα από τους πολίτες της ΕΕ, θέσπιση ευρωπαϊκών δημοψηφισμάτων). Την ανάγκη – μέσω ευρωομολόγων, φόρου επί των Χρηματιστηριακών Συναλλαγών, φόρου επί των εκπομπών αερίων ρύπων, να μοχλεύσουμε μεγάλες επενδύσεις (δημόσιες και ιδιωτικές) με στόχο μια Ευρώπη πράσινη, ανταγωνιστική, με προϊόντα ποιότητας. Επενδύσεις που θα ενώσουν την Ευρώπη με μεγάλα δίκτυα υποδομών, στην ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες, τις συγκοινωνίες, αλλά και θα αναπτύξουν τις νεες τεχνολογίες στην βιώσιμη πράσινη οικονομία μέσω έρευνας, καινοτομίας και παιδείας. Τα προγράμματα αυτά θα έχουν και ως άμεσο αποτέλεσμα να μειώσουν αποτελεσματικά την ανεργία. 3 – Οι προτεραιότητες των δυνάμεων του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού σε ό,τι αφορά τις ανάγκες της χώρας πρέπει να είναι η στήριξη σε πολιτικές που διασφαλίζουν την ασφαλή και βιώσιμη έξοδο στις αγορές, την ανασυγκρότηση του παραγωγικού προτύπου – μεταρρυθμίσεων στο κράτος – και παράλληλα ότι, τα οφέλη από την ανάπτυξη θα διαχέονται σε όλα τα εισοδηματικά στρώματα, με προτεραιότητα σε όσους εθίγησαν από την κρίση. ΤΡΙΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ – ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ – ΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ – Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗΝ «ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ» Η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο της κρίσης αυτής και χτυπήθηκε όσο ποτέ άλλοτε. Πλήρωσε τίμημα ίσο με αυτό που πλήρωσαν οι ΗΠΑ στην κρίση του 1929. Η αντιμετώπιση της κρίσης από την κυβέρνηση και την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, προσέκρουσε σε τεράστια εμπόδια: – Την αντίδραση της ΕΕ που έβλεπε ως μεμονωμένο και αμιγώς ελληνικό το πρόβλημα. Καλλιεργήθηκαν έτσι ξενοφοβικά στερεότυπα για την Ελλάδα με αποτέλεσμα και τιμωρητική να είναι η αρχική στάση των εταίρων μας, αλλά και να θεωρηθεί ότι η Ελλάδα δεν χρειαζόταν βοήθεια και ότι μόνη της θα έπρεπε να αντιμετωπίσει την κρίση. – Την αντίδραση Ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και των αγορών στο έλλειμμα αξιοπιστίας που προκάλεσαν οι στατιστικές αλχημείες της Κυβέρνησης της ΝΔ, όπως και ο φόβος τους ότι, η ΕΕ δεν διέθετε τους μηχανισμούς αλλά ούτε την βούληση να αντιμετωπίσει ριζικά το πρόβλημα παρέχοντας προστασία στις χώρες – και για το διάστημα που εφάρμοζαν, πρόγραμμα προσαρμογής. – Την έλλειψη οποιασδήποτε πολιτικής συναίνεσης από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Αντιθέτως η καλλιέργεια της πόλωσης και «αντίστασης» απέναντι σε κάθε αλλαγή. – Τον ρόλο ισχυρών οικονομικά στρωμάτων που συγκροτούν – μέσω του έλεγχου σε ΜΜΕ και τράπεζες – ισχυρές ομάδες πίεσης, που επηρέασαν τον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης αλλά και την κατανομή των βαρών. – Το πελατειακό κατεστημένο που δημιούργησε ένα κράτος ανήμπορο να οδηγήσει άμεσα σε μεγάλες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. – Την εμμονή της ΕΕ να θέσει ως προτεραιότητα τη μείωση των ελλειμμάτων και όχι τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που χρειαζόταν η χώρα και που αποτελούσαν και την ουσιαστική απάντηση στις αιτίες της κρίσης. Επτά χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης, η οποία άφησε βαθιά σημάδια στην Ελληνική κοινωνία, ήρθε η ώρα να αποτολμήσουμε ένα νέο ξεκίνημα. Να εργαστούμε για τη διαμόρφωση μιας προοδευτικής πλειοψηφίας στην Ελληνική κοινωνία. Για την προώθηση ενός προγράμματος προοδευτικών μεταρρυθμίσεων που θα αλλάξει το παραγωγικό πρότυπο της χώρας, τον τρόπο λειτουργίας του κράτους. Ερωτήματα: – Μετά το Μνημόνιο τι; – Πώς αξιολογείτε τις πολιτικές που ασκήθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια, μετά την ένταξη της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης; – Πώς στηρίζουμε μια νέα συμφωνία με τους δανειστές, που να εστιάζεται στη διαφορετική εξυπηρέτηση του χρέους, να δίνει έμφαση στην ανάπτυξη και να προωθεί τολμηρές θεσμικές μεταρρυθμίσεις; Η διαπραγμάτευση και η πιθανή νέα συμφωνία με τους δανειστές προϋποθέτει τη διαμόρφωση και ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου Ελληνικού Εθνικού Σχεδίου. Ποιοι πρέπει να είναι οι βασικοί άξονες και οι προτεραιότητες του Σχεδίου; Παραδειγματικά Ερωτήματα: – Δημοσιονομική πειθαρχία και αυστηρή λιτότητα ή δημοσιονομική υπευθυνότητα, μεταρρυθμίσεις και αναπτυξιακές πολιτικές; – Έμφαση στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, στα συγκριτικά πλεονεκτήματα και την πράσινη οικονομία; – Σαρωτικές αλλαγές στο κράτος, αλλαγές που θα απελευθερώσουν παραγωγικές δυνάμεις και θα διευκολύνουν την άσκηση των αναγκαίων πολιτικών; Ποιές αλλαγές είναι προτεραιότητα; – Έμφαση στην αναδιανομή του υπάρχοντος πλούτου ή παραγωγή νέου πλούτου με ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις; Πως διαμορφώνουμε το περιβάλλον για υγιείς, βιώσιμες επενδύσεις σε όλη την Ελλάδα; – Επιμένουμε στην οικονομική διάσταση της κρίσης ή δίνουμε προτεραιότητα στις θεσμικές μεταρρυθμίσεις, όπως είναι η αλλαγή του πολιτικού συστήματος, η πάταξη της διαφθοράς, η καταπολέμηση της διαπλοκής, κλπ; – Ριζική αποκέντρωση του Ελληνικού Κράτους και μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων στην περιφέρεια; Πως διασφαλίζουμε ότι η αποκέντρωση δεν αναπαράγει τον πελατειακό καπιταλισμό σε τοπικό επίπεδο, αλλά εγγυάται μια γνήσια περιφερειακή ανάπτυξη και θεσμούς που υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον; – Μια καλύτερη συμφωνία για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους πρέπει να στηρίζεται στην αρχή της εθνικής συνεννόησης; Ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να αναλάβουμε για την οργάνωση της εθνικής συνεννόησης και συναίνεσης; – Το εθνικό μας σχέδιο και η πιθανή νέα συμφωνία με τους δανειστές τίθενται υπόψη του Ελληνικού λαού με τη μορφή δημοψηφίσματος; – Πώς, στον προσυνεδριακό μας διάλογο, το Ελληνικό Σχέδιο – για μια Ελλάδα ελεύθερη, μεταπελατειακή, βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνίας δικαίου, εξειδικεύεται σε προτάσεις αναπτυξιακές, αλλαγών λειτουργίας θεσμών αλλά και αντιλήψεων σε κάθε περιφέρεια και τοπική κοινωνία;