Εφιαλτικά σενάρια για τη νέα γρίπη

της Παναγιώτας Καρλατήρα

Ακόμη και το εφιαλτικό σενάριο για 1.000.000 θανάτους παγκοσμίως από τη νέα γρίπη εξετάζουν οι επιστήμονες καθώς όπως σημειώνουν η νέα γρίπη ενδέχεται στη χειρότερη εκδοχή της να αφήσει πίσω της τόσους νεκρούς όσους και η γρίπη του 1957 (τότε υπολογίζεται ότι έχασαν τη ζωή τους περίιπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι).

Ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία ωστόσο προκαλεί το γεγονός ότι η νέα γρίπη παρουσιάζει κάποιες ομοιότητες με την πανδημία της ισπανικής γρίπης, το 1918, κατά την οποία είχαν χάσει τη ζωή τους περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι. Όπως τόνισαν οι ειδικοί επιστήμονες του υπουργείου Υγείας «η περίοδος ύφεσης και αναζωπύρωσης της μετάδοσης του ιού είναι κοινό χαρακτηριστικό της νέας γρίπης και εκείνης του 1918 και για το λόγο αυτό δεν επιτρέπεται εφησυχασμός».

Αναφερόμενη στις ομοιότητες των δύο μορφών γρίπης η καθηγήτρια Παθολογίας και Λοιμώξεων του Πανεπιστημίου Αθηνών κυρία Ελένη Γιαμαρέλλου λέει ότι μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί δύο συσχετισμοί ανάμεσα στην ισπανική και τη νέα γρίπη: «πρώτον, ότι και στις δύο περιπτώσεις είναι εμφανής η ηπιότητα των συμπτωμάτων, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το πρώτο κύμα της γρίπης. Δεύτερον, ότι οι θάνατοι οφείλονται στις επιπλοκές λόγω της γρίπης, με κυριότερη εκείνη της πνευμονίας. Ευτυχώς όμως οι ομοιότητες σε ό,τι αφορά τους θανάτους σταματούν εδώ. Κι αυτό διότι η πνευμονία στην ισπανική γρίπη σύμφωνα με τα όσα γνωρίζουμε από τις δημοσιεύσεις εκείνης της εποχής εμφανιζόταν μεταξύ της 9ης και της 17ης ημέρας, ενώ στη νέα γρίπη η πνευμονία όπου έχει εμφανιστεί, έχει εκδηλωθεί πολύ νωρίτερα, ακόμη και μέσα στις πέντε πρώτες ημέρες, γεγονός που επιτρέπει πολύ καλύτερα την αντιμετώπισή της» εξηγεί η κυρία Γιαμαρέλου.

«Ουσιαστικά, είμαστε σε φάση αναμονής, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό» λέει αναφερόμενος στα σενάρια της «χειμερινής» μετάλλαξης του ιού ο λοιμωξιολόγος κ. Τάκης Παναγιωτόπουλος. «Ουδείς επιστήμονας μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια προς ποια κατεύθυνση θα γίνει η τυχόν μετάλλαξη. Μπορεί να γίνει με δυσμενέστερο τρόπο όπως συνέβη το 1918 στην ισπανική γρίπη, μπορεί και όχι. Αυτό που μπορούμε να πούμε με κάποια βεβαιότητα, και με βάση όσα γνωρίζουμε μελετώντας τις προηγούμενες πανδημίες, είναι ότι μετάλλαξη δεν έχει καταγραφεί ποτέ στη διάρκεια του δεύτερου κύματος μιας πανδημίας» αναφέρει ο κ. Παναγιωτόπουλος, προσθέτοντας ότι ο ελάσσων χρόνος μετάλλαξης που έχει καταγραφεί σε ιούς γρίπης είναι περί τα τρία έτη.

Το υπουργείο Υγείας πλέον επικεντρώνεται στον μαζικό εμβολιασμό όλου του πληθυσμού της χώρας για τη νέα γρίπη. Έπειτα από την παραγγελία των οκτώ εκατομμυρίων εμβολίων προς τις τρεις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες GlaxoSmithKlein, Novartis, Sanofi-Pasteur, που καλύπτουν τέσσερα εκατομμύρια πολίτες, η ηγεσία του υπουργείου εξετάζει σοβαρά πλέον το ενδεχόμενο να επεκτείνει τον εμβολιασμό στο σύνολο του πληθυσμού τους επόμενους μήνες.

«Μελετούμε το ενδεχόμενο μιας νέας παραγγελίας εμβολίων με στόχο την κάλυψη του πληθυσμού απέναντι στη νέα γρίπη» τόνισε σήμερα ο υπουργός Υγείας κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε για το ζήτημα της πανδημίας σε ό,τι αφορά την χώρα μας, προσθέτοντας ωστόσο ότι «τα μέτρα ατομικής υγιεινής διατηρούν τον βασικό ρόλο τους στην οχύρωσή μας απέναντι στον ιό Η1Ν1, και γι’ αυτό πρέπει να παραμείνουν πολύ υψηλά στην προσπάθεια περιορισμού του ιού στην κοινότητα».

Ο υπουργός παρουσίασε επίσης τα νέα μέτρα που τίθενται σε εφαρμογή στην παρούσα φάση, ενόψει και της αναμονής του δεύτερου, νέου κύματος της γρίπης από το ερχόμενο φθινόπωρο. «Το υπουργείο Υγείας μπαίνει πλέον στην λογική νέων επιστημονικών εργαλείων, τόσο στην καταγραφή και στην αξιολόγηση των περιστατικών της νέας γρίπης, όσο και στην αντιμετώπισή της, η οποία απαιτεί συνεχή αναθεώρηση όπως προκύπτει και από τις παρατηρήσεις των επιστημονικών ομάδων που ασχολούνται στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς με το θέμα του ιού της νέας γρίπης», τόνισε ο κ. Αβραμόπουλος

Αυξημένη ετοιμότητα των δημόσιων νοσοκομείων, με έμφαση στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και τις πνευμονολογικές κλινικές όπου θα νοσηλεύονται οι ασθενείς με επιπλοκές από τη νέα γρίπη, εμβολιασμός κατά προτεραιότητα στα παιδιά εφόσον διατεθεί το εμβόλιο και προστασία των ευπαθών ομάδων είναι το τρίπτυχο των νέων μέτρων που θα εφαρμόζονται εφεξής για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Αβραμόπουλος, «το υπουργείο Υγείας περνά από τη φάση της απλής καταγραφής των κρουσμάτων, στη φάση της προστασίας. Στο εξής δεν θα δίνεται έμφαση στην προσωπική καταγραφή, καθώς αυτή είναι μία πραγματικότητα που δεν μπορεί να αλλάξει, αλλά στη βαρύτητα των περιστατικών και στις τυχόν επιπλοκές, που εμφανίζουν». Εφεξής δηλαδή στο επίκεντρο των αρμόδιων υγειονομικών αρχών αλλά και των επιστημόνων θα βρίσκονται κυρίως τα βαριά περιστατικά λόγω της νέας γρίπης και η επιδημιολογική επιτήρηση θα περιορίζεται σε αυτά.

Αυτό σημαίνει ότι σταματά η δημοσιοποίηση του αριθμού των κρουσμάτων ημερησίως από τα αρμόδια Κέντρα Αναφοράς της Γρίπης, ενώ παράλληλα αλλάζει δραστικά ο τρόπος χρήσης των αντιϊκών φαρμάκων. Παύει δηλαδή η χορήγησή τους για προληπτικούς λόγους –ανάλογη τακτική ακολουθείται ήδη από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες- ώστε να μην αχρηστευτεί η δράση τους και η αποτελεσματικότητά τους. Τα αντιικά φάρμακα θα δίδονται πλέον μόνο σε όσους νοσούν βαριά από τη νέα γρίπη και ενδεχομένως θα χρειάζεται να νοσηλεύονται. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις οι ασθενείς θα ακολουθούν τις… συνήθεις ιατρικές συστάσεις για την θεραπεία μιας γρίπης, οι οποίες περιλαμβάνουν τη χορήγηση αποσυμφορητικών, αναλγητικών, αντιπυρετικών σκευασμάτων, την ξεκούραση και ιδίως για αυτή τη γρίπη τον αυτοπεριορισμό στην οικία μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ειδικοί της Εθνικής Επιτροπής για τη Γρίπη συγκαταλέγουν στις ευπαθείς ομάδες, εκτός από τα βρέφη, τα παιδιά με χρόνια νοσήματα, τους ηλικιωμένους και τους χρονίως πάσχοντες, τους παχύσαρκους, τις εγκύους του 2ου και του 3ου τριμήνου, τους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς με χαμηλή άμυνα του οργανισμού και τους επαγγελματίες της υγείας. Όλοι όσοι εμπίπτουν σε αυτές τις κατηγορίες θα εμβολιαστούν άμεσα, όταν υπάρξει διαθέσιμο το εμβόλιο στην Ελλάδα, με προτεραιότητα στα παιδιά.

protothema