Ισχυρή Συμμαχία για τη Μείωση των Τιμών

Της Λούκας Τ. Κατσέλη*

Η ελληνική οικονομία δίνει, σε δύσκολες διεθνείς συνθήκες, μια μάχη ανασύνταξης, από την οποία θα κριθεί η ευημερία των επόμενων γενεών. Η προστασία της χώρας από την «ομπρέλα» ενός διεθνούς μηχανισμού χρηματοδότησης παρέχει μια πολύτιμη χρονική ανάσα από τις ανεξέλεγκτες πιέσεις των αγορών.

Θα ήταν αποτυχία εθνικών διαστάσεων, αν σε δύο – τρία χρόνια, αντί να μιλούν όλοι για ένα ελληνικό θαύμα, συζητούμε και πάλι για μια μεγάλη χαμένη ευκαιρία.
Η πρόκληση της συνολικής ανάταξης της οικονομίας υπερβαίνει κατά πολύ τα όρια μιας απόλυτα αναγκαίας δημοσιονομικής προσαρμογής. Είναι επιτακτική ανάγκη να συγκροτηθεί μια ισχυρή συμμαχία πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, που θα φέρει σε πέρας μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα ένα πόλεμο για το γκρέμισμα οικονομικών δομών του χθες, για τη ριζική αναδιάρθρωση της παραγωγικής βάσης και την προώθηση ενός βιώσιμου οικονομικού προτύπου για το σήμερα, αλλά και για τις επόμενες γενιές. Σε αυτό τον πόλεμο, μια από τις κρισιμότερες μάχες θα δοθεί στο πεδίο της αγοράς, στο μέτωπο των τιμών. Το φαινόμενο που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε «ακρίβεια», δηλαδή η άνοδος των τιμών βασικών αγαθών και υπηρεσιών με ρυθμό πολύ ταχύτερο από την αύξηση των λαϊκών εισοδημάτων, αντανακλά σοβαρές και παγιωμένες στρεβλώσεις στη λειτουργία της αγοράς, που απαιτούν συλλογική προσπάθεια για να ξεπερασθούν.
Επί σειρά ετών στην Ελλάδα παρακολουθούμε μια ατέρμονη δημόσια συζήτηση για την ακρίβεια. Κατά καιρούς έχουν ληφθεί πολλά μέτρα, με κοινό παρονομαστή τους τη χαμηλή αποτελεσματικότητα, ενώ η ακρίβεια διαβρώνει συνεχώς το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων, αλλά και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Σήμερα, όμως, καθώς η ύφεση και τα αναγκαία μέτρα σταθεροποίησης της οικονομίας συμπιέζουν ακόμη περισσότερο τα εισοδήματα των ασθενέστερων, αποκτά κατεπείγοντα χαρακτήρα το αίτημα για μια νικηφόρα –επιτέλους!- μάχη της Πολιτείας και της κοινωνίας, με αντίπαλο τις στρεβλώσεις των αγορών, που απειλούν πλέον να προκαλέσουν βίαιη και αποσταθεροποιητική, κοινωνικά και οικονομικά, αναδιανομή εισοδήματος εις βάρος της πλειονότητας των πολιτών.
Η μάχη για τη μείωση του επιπέδου των τιμών δεν είναι πολιτικά «άχρωμη»: προϋποθέτει σύγκρουση με τα συμφέροντα που εξυπηρετούνται από την αναδιανομή των εισοδημάτων εις βάρος των λαϊκών στρωμάτων, μέσα από τις στρεβλώσεις στις αγορές, και επιδιώκουν με κάθε τρόπο τη συνέχισή τους. Η κυβέρνηση έχει καταστήσει εξαρχής σαφές, ότι αντιλαμβάνεται τη λαϊκή εντολή ως εντολή σύγκρουσης με αυτές τις κατεστημένες δυνάμεις. Σε αυτή τη σύγκρουση η κυβέρνηση μπαίνει με όλα τα όπλα της, χωρίς παραλυτικούς υπολογισμούς για το πολιτικό κόστος.
Όμως, η βούληση και η αποφασιστικότητα για δράση δεν αρκούν για να γκρεμισθούν σε λίγα χρόνια οι δομές του παρελθόντος. Σήμερα είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαίο να συγκροτηθεί μια ισχυρή συμμαχία πολιτικών, κοινωνικών και επιχειρηματικών δυνάμεων, που θα αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα αντιληφθούν, ότι η διαφανής λειτουργία των αγορών, ο υγιής ανταγωνισμός σε τιμές και ποιότητα, η μέριμνα για την προστασία του καταναλωτή αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιτυχία της εθνικής προσπάθειας για την αναγέννηση της οικονομίας.
Η κυβέρνηση αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες που έχει για μια εξυγιαντική παρέμβαση στις αγορές. Η παρακολούθηση της αγοράς με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα, η επισήμανση και άρση στρεβλώσεων στη λειτουργία της αγοράς, η αναβάθμιση των θεσμών εποπτείας αγοράς και προστασίας των καταναλωτών, η αναβάθμιση της λειτουργίας και η ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού αποτελούν τους βασικούς άξονες των παρεμβάσεών μας.
Οι παρεμβάσεις μας δεν έχουν στενά τεχνικό χαρακτήρα. Τα μέτρα δεν ανακοινώνονται προς χάριν της δημιουργίας πρόσκαιρων εντυπώσεων. Όταν, για παράδειγμα, μιλάμε για «καθαρές» τιμές χονδρικής, για «καθαρές» τιμές στα ράφια, όταν λαμβάνουμε μέτρα για πραγματικές μειώσεις, πέρα από τα τεχνάσματα των προωθητικών ενεργειών, είναι σαφές ότι διαμορφώνουμε το πλαίσιο για μια ουσιαστική μάχη κατά της ακρίβειας. Σε αυτή τη μάχη, οι υγιείς δυνάμεις της αγοράς, επιχειρήσεις και καταναλωτές, είναι οι φυσικοί μας σύμμαχοι. Όσοι επιμείνουν στη διατήρηση καταχρηστικών προνομίων του χθες, σε βάρος του κοινού συμφέροντος, δεν έχουν θέση στην κοινή προσπάθεια.
Ως τώρα είχαμε συνηθίσει να μετατρέπουμε κάθε συζήτηση για την ακρίβεια σε ένα «ντόμινο γκρίνιας»: οι καταναλωτές γκρινιάζουν στην κυβέρνηση, η κυβέρνηση στους εκπροσώπους του λιανικού εμπορίου, το λιανεμπόριο στον χονδρέμπορο και όλες οι επιχειρήσεις στην κυβέρνηση.
Αυτό το ντόμινο κάποτε πρέπει να σταματήσει: η κυβέρνηση κάνει το πρώτο βήμα, λαμβάνοντας από την πλευρά της όλα τα αναγκαία μέτρα για τον εκσυγχρονισμό και τον περιορισμό του κόστους της δημόσιας διοίκησης, με παράλληλη προσπάθεια ποιοτικής αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ κινείται προς την κατεύθυνση της άρσης των διοικητικών στρεβλώσεων που παραλύουν τη λειτουργία των αγορών και επιστρατεύει όλα τα διαθέσιμα μέσα για τη βελτίωση της εποπτείας τους, προς όφελος των υγιών επιχειρηματικών δυνάμεων και των καταναλωτών.
Είναι ώρα να αρθούν και οι επιχειρήσεις, με πρώτους τους ισχυρούς ομίλους της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου, στο ύψος των περιστάσεων. Στο κάλεσμα της κυβέρνησης και της κοινωνίας για μείωση των τιμών μέσα από τον υγιή ανταγωνισμό, οφείλουν να ανταποκριθούν άμεσα και δραστήρια, χωρίς καθυστερήσεις και υπεκφυγές. Περιθώρια για ανταγωνιστικότερη τιμολόγηση, για ποιοτικότερα προϊόντα και υπηρεσίες, για ενίσχυση της διαφάνειας στη λειτουργία της αγοράς υπάρχουν. Οι επιχειρηματικές δυνάμεις της χώρας οφείλουν να τα εξαντλήσουν. Γιατί μόνο έτσι θα πάψουν κάποτε στη διεθνή κοινότητα να μιλούν για το ελληνικό πρόβλημα και να συζητούν για το ελληνικό θαύμα!

*Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας
ΙΣΟΤΙΜΙΑ

i-reportergr