ΜΑΖΙΚΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΤΙΤΛΩΝ

Ρεπορτάζ : Γ. Παπαιωάννου

Αντιμέτωπη με εξελισσόμενη κερδοσκοπική επίθεση που έχει στόχο τα κρατικά ομόλογα και τις τραπεζικές μετοχές βρίσκεται η ελληνική οικονομία. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται με τις αρνητικές εκτιμήσεις για την πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών της χώρας, τάση που δεν αναμένεται να αντιστραφεί όσο η κυβέρνηση δεν ανακοινώνει βιώσιμο σχέδιο για την αντιμετώπιση του τεράστιου ελλείμματος και του υπέρογκου χρέους. Χθες ξένες τράπεζες και διεθνή επενδυτικά κεφάλαια από τα μεγάλα χρηματοοικονομικά κέντρα του εξωτερικού προχώρησαν σε μαζικές πωλήσεις ελληνικών τίτλων, διευρύνοντας περαιτέρω το spread των ελληνικών ομολόγων, και γκρεμίζοντας τον τραπεζικό και... γενικό δείκτη του χρηματιστηρίου. Η διαφορά των αποδόσεων μεταξύ των ελληνικών και γερμανικών 10ετών ομολόγων ξεπέρασε τις 160 μονάδες βάσης (1,6%) από περίπου 142 μονάδες βάσης την Παρασκευή. Ο γενικός δείκτης του Χρηματιστηρίου υποχώρησε κατά 3,26% και διαμορφώθηκε στις 2.504,43 μονάδες, ενώ οι απώλειες στον τραπεζικό δείκτη ανήλθαν σε 5,21%. Οι επενδυτές στην αγορά ομολόγων εκτιμούν ότι οι τιμές των ελληνικών τίτλων θα υποχωρήσουν, καθώς οι ελληνικές τράπεζες που στήριξαν το 2009το πρόγραμμα δανεισμού του Δημοσίου βγαίνουν σταδιακά από το παιχνίδι. Αφορμή αποτέλεσαν πληροφορίες ότι η Τράπεζα της Ελλάδος δεν επιτρέπει στις ελληνικές τράπεζες να χρησιμοποιούν ομόλογα του Δημοσίου ως ενέχυρο στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την άντληση ρευστότητας. Τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα δανείζουν το Δημόσιο αγοράζοντας κρατικούς τίτλους και στη συνέχεια δανείζονται από την ΕΚΤ με ενέχυρο τους τίτλους. Με τον τρόπο αυτό αφενός μεν εξυπηρετούν το Δημόσιο, με το αζημίωτο, καθώς κερδίζουν από τη διαφορά των επιτοκίων, και αφετέρου δε αποκτούν ρευστότητα για τη χορήγηση δανείων. Ομως, μετά την ανακοίνωση του ευρωπαίου κεντρικού τραπεζίτη κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ ότι η ΕΚΤ από τον επόμενο χρόνο σταδιακά θα αποσύρει τη διευκόλυνση αυτή, η Τράπεζα της Ελλάδος προειδοποίησε τις ελληνικές τράπεζες ότι θα πρέπει να απεμπλακούν από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ.
Μάλιστα, τραπεζικοί κύκλοι θεωρούν «άκομψο» τον τρόπο που η Τράπεζα της Ελλάδος μετέφερε το μήνυμα στην αγορά. Αντί, όπως λένε, ο διοικητής της ΤτΕ κ. Γ. Προβόπουλος να καλέσει τους επικεφαλής των μεγάλων τραπεζών και να τους ζητήσει τη σταδιακή απεμπλοκή τους από την ΕΚΤ, η κεντρική τράπεζα κάλεσε τραπεζικά στελέχη και μέσω ανωτέρων διευθυντών τούς ανακοίνωσε ότι δεν θα επιτραπεί σε καμία ελληνική τράπεζα να συμμετάσχει στην επόμενη δημοπρασία ρευστότητας της ΕΚΤ, τον Δεκέμβριο. Αυτό τουλάχιστον ήταν το μήνυμα που μεταφέρθηκε από τα τραπεζικά στελέχη στις διοικήσεις των τραπεζών και ήταν επακόλουθο να επικρατήσει σύγχυση.
Μάλιστα, κορυφαία τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι το μήνυμα του αποκλεισμού των ελληνικών τραπεζών από την επόμενη δημοπρασία προήλθε από τη Φραγκφούρτη, η οποία εμφανίζεται ανήσυχη από την έντονη δραστηριότητα των ελληνικών τραπεζών στην άντληση ρευστότητας με ενέχυρο κρατικούς τίτλους.
Η Τράπεζα της Ελλάδος από την πλευρά της σε ανακοίνωσή της αναφέρει ότι έχει υποδείξει «σε έναν αριθμό τραπεζών να επιδείξουν σύνεση ως προς τον βαθμό συμμετοχής τους στο πρόγραμμα παροχής ρευστότητας δωδεκάμηνης διάρκειας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του μηνός Δεκεμβρίου, ώστε να διευκολυνθεί η έξοδός τους από τα έκτακτα και προσωρινά μέτρα του ευρωσυστήματος όταν αυτά αποσυρθούν. Σε καμία περίπτωση η σύσταση αυτή» , τονίζεται στην ανακοίνωση, «δεν αποτελεί απαγόρευση και πολύ περισσότερο δεν συνδέεται με τα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου που έχουν στην κατοχή τους ή που επιθυμούν να αγοράσουν οι τράπεζες» .
Σε κάθε περίπτωση, με τον περιορισμό της δραστηριότητας των ελληνικών τραπεζών στην απορρόφηση χρέους του ελληνικού Δημοσίου, δημιουργούνται προβλήματα στον δανεισμό του κράτους. Επιπλέον, διεθνή χαρτοφυλάκια ανησυχούν και για την εξέλιξη των μακροοικονομικών μεγεθών και το διογκούμενο δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας μας και τηρούν στάση αναμονής προκειμένου να δουν τα μέτρα της κυβέρνησης για τον περιορισμό του ελλείμματος και του δημοσίου χρέους.
Οπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς ομολόγων, όσο το οικονομικό επιτελείο δεν προχωρεί στην ανακοίνωση του σχεδίου εξόδου της ελληνικής οικονομίας από την κρίση τόσο το κερδοσκοπικό παιχνίδι με τα ελληνικά ομόλογα θα φουντώνει.
Ολα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα ξένες τράπεζες και επενδυτικά κεφάλαια να στοιχηματίζουν ότι οι τιμές των ελληνικών τίτλων θα υποχωρήσουν περαιτέρω. Ως εκ τούτου προχωρούν ακόμα και σε ανοικτές πωλήσεις ομολόγων, δηλαδή πουλούν ομόλογα που δεν κατέχουν με στόχο να ρίξουν τις τιμές τους και να τα αγοράσουν φθηνότερα στο μέλλον για να κλείσουν τις θέσεις τους.
Αυτό πυροδοτεί μαζικές πωλήσεις, περαιτέρω υποχώρηση των τιμών και αύξηση του κόστους δανεισμού του Δημοσίου. Η άνοδος των επιτοκίων με τα οποία δανείζεται το Δημόσιο έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις στο κόστος του χρήματος, καθώς οι τράπεζες δανείζονται ακριβότερα και πουλούν ακριβότερα δάνεια σε επιχειρήσεις και ιδιώτες.

fimotro.