Ρεπορτάζ:Κ.Τσουπαρόπουλος-Σπ.Στάμου (απο ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ)
«Κενό γράμμα» ήταν οι συμβάσεις αποδοχών για το 60% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα (εκτός τραπεζών) το 2009. Ενώ για το 2010 στο σύνολο της οικονομίας, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, οι μέσες πραγματικές (αποπληθωρισμένες) αποδοχές των εργαζομένων προβλέπεται να μειωθούν κατά 3,8%...
Το βαρύ τίμημα που καταβάλλουν οι μισθωτοί εν ονόματι της δημοσιονομικής κρίσης -που έχουν προκαλέσει κυρίως η φοροδιαφυγή, η φοροκλοπή και η φοροαποφυγή, καθώς και οι σπατάλες σε κρίσιμους τομείς όπως η υγεία και οι δαπάνες για την άμυνα- και της οικονομικής ύφεσης εμφανίζεται στην Εκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος για τη νομισματική πολιτική 2009-2010 με στοιχεία και αριθμούς:
* Μόνον για το 40% των απασχολουμένων στον μη τραπεζικό ιδιωτικό τομέα η αύξηση των καταβαλλόμενων αποδοχών περιλάμβανε ολόκληρη την αύξηση των συμβατικών αποδοχών και μια πολύ μικρή θετική επίδραση της «ωρίμανσης».
* Για το 50% των απασχολουμένων στον ίδιο τομέα (ιδιωτικό, μη τραπεζικό) η αύξηση των καταβαλλόμενων αποδοχών ήταν πολύ μικρότερη από ό,τι εκείνη των συμβατικών, λόγω μείωσης των μέσων εβδομαδιαίων ωρών εργασίας κατά 4% εξαιτίας του μηδενισμού των υπερωριών. Για το 10% των απασχολουμένων υπήρξε προσωρινή περικοπή αποδοχών της τάξης του 10%.
* Οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές (ονομαστικές) το 2010 στο σύνολο της οικονομίας προβλέπεται να μειωθούν -για πρώτη φορά την τελευταία 35ετία- κατά 0,9% έναντι αύξησης το 2009 κατά 5%.
Μειώσεις 6,9% στο Δημόσιο
* Οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές των εργαζομένων στο Δημόσιο (στους οποίους επιβάλλονται και οι μεγαλύτερες μισθολογικές μειώσεις) το 2010 θα μειωθούν κατά 6,9% έναντι αύξησης 6,9% το 2009. Η αύξηση του 2009 αντανακλά το γεγονός ότι υπήρξαν ειδικές μισθολογικές ρυθμίσεις για τους δικαστικούς και τους γιατρούς του ΕΣΥ, οι οποίες εφαρμόστηκαν πριν από το πάγωμα των αυξήσεων και τη χορήγηση μόνον του εφάπαξ βοηθήματος.
* Οι προβλεπόμενες στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και στις κλαδικές συμβάσεις αυξήσεις των αποδοχών δεν οδήγησαν το 2009 σε ανάλογη αύξηση των μέσων καταβαλλόμενων αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα «λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών». Παρατηρήθηκε ότι «οι οικονομικές συνθήκες συνετέλεσαν σε περικοπή της υπερωριακής απασχόλησης και μείωση του μέσου χρόνου εργασίας (και της αντίστοιχης αμοιβής) σε αρκετές επιχειρήσεις, ενώ υπήρξαν περιπτώσεις -σε σχετικά μικρό αριθμό επιχειρήσεων- περικοπής των τακτικών αποδοχών. Ετσι, η αύξηση των μέσων καταβαλλόμενων ονομαστικών αποδοχών στον μη τραπεζικό ιδιωτικό τομέα περιορίστηκε στο 2,8% το 2009» έναντι 5,8% που προέβλεπαν οι συλλογικές συμβάσεις.
* Στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας οι μέσες ονομαστικές αποδοχές προβλέπεται να μειωθούν κατά 1,9% το 2010 έναντι αύξησης 7,7% το 2009.
* Οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές των εργαζομένων στις τράπεζες προβλέπεται να αυξηθούν το 2010 κατά 2,9% έναντι αύξησης 6,8% το 2009.
* Οι κατώτατες αποδοχές προβλέπεται να αυξηθούν φέτος κατά 2,7%.
Τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος καταδεικνύουν, τονίζουν αναλυτές, ότι αποτελούν μύθο τα υποστηριζόμενα -και μάλιστα από κυβερνητικά στελέχη- ότι η κρίση και τα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης, ιδιαίτερα οι περικοπές αποδοχών, χτύπησαν μόνο τους δημόσιους υπαλλήλους και τους εργαζομένους στις ΔΕΚΟ. Παρότι τα κυβερνητικά μέτρα αποφεύγουν να θίξουν άμεσα τις επιχειρήσεις, άρα και τους εργαζομένους σ' αυτές, η ανεργία πλήττει κατ' αποκλειστικότητα τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Ηδη η ανεργία οδεύει προς το 11,5-12%, ενώ η ανεργία των νέων «χτύπησε» το 28%.
Από τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος προκύπτει τώρα ότι περικοπές αποδοχών έγιναν και στον ιδιωτικό τομέα και μάλιστα σε μεγάλη έκταση, που ξεπερνά την πλειονότητα των εργαζομένων. Ηδη, προκύπτει από την έρευνα, 6 στους 10 εργαζομένους έλαβαν πέρυσι μισθούς κατώτερους απ' αυτούς που προβλέπουν οι συλλογικές συμβάσεις.
Γίνεται ειδική αναφορά στις «οικονομικές συνθήκες», οι οποίες συνετέλεσαν σε περικοπή των υπερωριών, σε μείωση των μέσων χρόνων εργασίας και σε περικοπή ακόμη και των τακτικών αποδοχών. Η Τράπεζα της Ελλάδος δεν αναφέρει τις άγριες μορφές ελαστικής εργασίας που εισήχθησαν στην Ελλάδα με αφορμή ή πρόσχημα την οικονομική κρίση. Η εκ περιτροπής εργασία έγινε σχεδόν κανόνας στις βιομηχανικές μονάδες της Περιφέρειας και τις μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις (π.χ. σουπερμάρκετ). Οπως κανόνας έγινε και η αναγκαστική απασχόληση επί 8ωρο πολλών μερικώς απασχολουμένων (part time), χωρίς βεβαίως να καταβάλλεται αμοιβή για την πλήρη εργασία.
Η «μισή αλήθεια»
Η καταγραφόμενη αιτία για τη μείωση των αποδοχών σε επίπεδα χαμηλότερα των συλλογικών συμβάσεων αποτελεί, όπως υποστηρίζουν οι αναλυτές, τη «μισή αλήθεια». Πολλοί εργοδότες, με την ανοχή ή τη σύμπραξη των εργαζομένων στις επιχειρήσεις τους, δηλώνουν στην Εφορία ή στα ασφαλιστικά ταμεία μεγαλύτερες αμοιβές σε σχέση με τις πραγματικά καταβαλλόμενες, οι οποίες και εκπίπτουν φορολογικά. Οπως έλεγε σε ιδιωτική συνομιλία ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γ. Κουτρουμάνης, στις συζητήσεις που έγιναν για το Ασφαλιστικό προτάθηκε στους εργοδότες -κυρίως των μεγάλων επιχειρήσεων- να γίνεται η πληρωμή των αποδοχών και των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων (μαζί και η εργοδοτική εισφορά) μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Θα αναλάμβανε δε το υπουργείο Εργασίας να διευθετήσει με τις τράπεζες το θέμα της κατανομής των αποδοχών σε κάθε εργαζόμενο και της απόδοσης των ασφαλιστικών εισφορών στο ΙΚΑ και άλλα Ταμεία. Ετσι θα αποφευχθεί, είπε ο κ. Κουτρουμάνης, και το άγος της μη πληρωμής των ασφαλιστικών εισφορών.
Στο περιθώριο των επαφών οι εργοδότες αρνήθηκαν την πληρωμή μέσω τραπεζών. Οι περισσότεροι, είπαν, «τηρούν διπλά βιβλία».
Ανάλογη απαίτηση της κυβέρνησης υπάρχει και για τις μισθολογικές καταστάσεις με τον παρακρατούμενο, από τις επιχειρήσεις, Φόρο Μισθωτών Υπηρεσιών. Υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν ότι επιχειρήσεις εκμεταλλεύονται την αδυναμία ελέγχου των καταστάσεων από τους εφοριακούς και αναγράφουν συνολικά μικρότερο παρακρατηθέντα φόρο (τον οποίο και πρέπει να καταβάλλουν) κάνοντας σκοπίμως λάθος στο άθροισμα. *
«Κενό γράμμα» ήταν οι συμβάσεις αποδοχών για το 60% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα (εκτός τραπεζών) το 2009. Ενώ για το 2010 στο σύνολο της οικονομίας, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, οι μέσες πραγματικές (αποπληθωρισμένες) αποδοχές των εργαζομένων προβλέπεται να μειωθούν κατά 3,8%...
Το βαρύ τίμημα που καταβάλλουν οι μισθωτοί εν ονόματι της δημοσιονομικής κρίσης -που έχουν προκαλέσει κυρίως η φοροδιαφυγή, η φοροκλοπή και η φοροαποφυγή, καθώς και οι σπατάλες σε κρίσιμους τομείς όπως η υγεία και οι δαπάνες για την άμυνα- και της οικονομικής ύφεσης εμφανίζεται στην Εκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος για τη νομισματική πολιτική 2009-2010 με στοιχεία και αριθμούς:
* Μόνον για το 40% των απασχολουμένων στον μη τραπεζικό ιδιωτικό τομέα η αύξηση των καταβαλλόμενων αποδοχών περιλάμβανε ολόκληρη την αύξηση των συμβατικών αποδοχών και μια πολύ μικρή θετική επίδραση της «ωρίμανσης».
* Για το 50% των απασχολουμένων στον ίδιο τομέα (ιδιωτικό, μη τραπεζικό) η αύξηση των καταβαλλόμενων αποδοχών ήταν πολύ μικρότερη από ό,τι εκείνη των συμβατικών, λόγω μείωσης των μέσων εβδομαδιαίων ωρών εργασίας κατά 4% εξαιτίας του μηδενισμού των υπερωριών. Για το 10% των απασχολουμένων υπήρξε προσωρινή περικοπή αποδοχών της τάξης του 10%.
* Οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές (ονομαστικές) το 2010 στο σύνολο της οικονομίας προβλέπεται να μειωθούν -για πρώτη φορά την τελευταία 35ετία- κατά 0,9% έναντι αύξησης το 2009 κατά 5%.
Μειώσεις 6,9% στο Δημόσιο
* Οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές των εργαζομένων στο Δημόσιο (στους οποίους επιβάλλονται και οι μεγαλύτερες μισθολογικές μειώσεις) το 2010 θα μειωθούν κατά 6,9% έναντι αύξησης 6,9% το 2009. Η αύξηση του 2009 αντανακλά το γεγονός ότι υπήρξαν ειδικές μισθολογικές ρυθμίσεις για τους δικαστικούς και τους γιατρούς του ΕΣΥ, οι οποίες εφαρμόστηκαν πριν από το πάγωμα των αυξήσεων και τη χορήγηση μόνον του εφάπαξ βοηθήματος.
* Οι προβλεπόμενες στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και στις κλαδικές συμβάσεις αυξήσεις των αποδοχών δεν οδήγησαν το 2009 σε ανάλογη αύξηση των μέσων καταβαλλόμενων αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα «λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών». Παρατηρήθηκε ότι «οι οικονομικές συνθήκες συνετέλεσαν σε περικοπή της υπερωριακής απασχόλησης και μείωση του μέσου χρόνου εργασίας (και της αντίστοιχης αμοιβής) σε αρκετές επιχειρήσεις, ενώ υπήρξαν περιπτώσεις -σε σχετικά μικρό αριθμό επιχειρήσεων- περικοπής των τακτικών αποδοχών. Ετσι, η αύξηση των μέσων καταβαλλόμενων ονομαστικών αποδοχών στον μη τραπεζικό ιδιωτικό τομέα περιορίστηκε στο 2,8% το 2009» έναντι 5,8% που προέβλεπαν οι συλλογικές συμβάσεις.
* Στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας οι μέσες ονομαστικές αποδοχές προβλέπεται να μειωθούν κατά 1,9% το 2010 έναντι αύξησης 7,7% το 2009.
* Οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές των εργαζομένων στις τράπεζες προβλέπεται να αυξηθούν το 2010 κατά 2,9% έναντι αύξησης 6,8% το 2009.
* Οι κατώτατες αποδοχές προβλέπεται να αυξηθούν φέτος κατά 2,7%.
Τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος καταδεικνύουν, τονίζουν αναλυτές, ότι αποτελούν μύθο τα υποστηριζόμενα -και μάλιστα από κυβερνητικά στελέχη- ότι η κρίση και τα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης, ιδιαίτερα οι περικοπές αποδοχών, χτύπησαν μόνο τους δημόσιους υπαλλήλους και τους εργαζομένους στις ΔΕΚΟ. Παρότι τα κυβερνητικά μέτρα αποφεύγουν να θίξουν άμεσα τις επιχειρήσεις, άρα και τους εργαζομένους σ' αυτές, η ανεργία πλήττει κατ' αποκλειστικότητα τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Ηδη η ανεργία οδεύει προς το 11,5-12%, ενώ η ανεργία των νέων «χτύπησε» το 28%.
Από τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος προκύπτει τώρα ότι περικοπές αποδοχών έγιναν και στον ιδιωτικό τομέα και μάλιστα σε μεγάλη έκταση, που ξεπερνά την πλειονότητα των εργαζομένων. Ηδη, προκύπτει από την έρευνα, 6 στους 10 εργαζομένους έλαβαν πέρυσι μισθούς κατώτερους απ' αυτούς που προβλέπουν οι συλλογικές συμβάσεις.
Γίνεται ειδική αναφορά στις «οικονομικές συνθήκες», οι οποίες συνετέλεσαν σε περικοπή των υπερωριών, σε μείωση των μέσων χρόνων εργασίας και σε περικοπή ακόμη και των τακτικών αποδοχών. Η Τράπεζα της Ελλάδος δεν αναφέρει τις άγριες μορφές ελαστικής εργασίας που εισήχθησαν στην Ελλάδα με αφορμή ή πρόσχημα την οικονομική κρίση. Η εκ περιτροπής εργασία έγινε σχεδόν κανόνας στις βιομηχανικές μονάδες της Περιφέρειας και τις μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις (π.χ. σουπερμάρκετ). Οπως κανόνας έγινε και η αναγκαστική απασχόληση επί 8ωρο πολλών μερικώς απασχολουμένων (part time), χωρίς βεβαίως να καταβάλλεται αμοιβή για την πλήρη εργασία.
Η «μισή αλήθεια»
Η καταγραφόμενη αιτία για τη μείωση των αποδοχών σε επίπεδα χαμηλότερα των συλλογικών συμβάσεων αποτελεί, όπως υποστηρίζουν οι αναλυτές, τη «μισή αλήθεια». Πολλοί εργοδότες, με την ανοχή ή τη σύμπραξη των εργαζομένων στις επιχειρήσεις τους, δηλώνουν στην Εφορία ή στα ασφαλιστικά ταμεία μεγαλύτερες αμοιβές σε σχέση με τις πραγματικά καταβαλλόμενες, οι οποίες και εκπίπτουν φορολογικά. Οπως έλεγε σε ιδιωτική συνομιλία ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γ. Κουτρουμάνης, στις συζητήσεις που έγιναν για το Ασφαλιστικό προτάθηκε στους εργοδότες -κυρίως των μεγάλων επιχειρήσεων- να γίνεται η πληρωμή των αποδοχών και των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων (μαζί και η εργοδοτική εισφορά) μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Θα αναλάμβανε δε το υπουργείο Εργασίας να διευθετήσει με τις τράπεζες το θέμα της κατανομής των αποδοχών σε κάθε εργαζόμενο και της απόδοσης των ασφαλιστικών εισφορών στο ΙΚΑ και άλλα Ταμεία. Ετσι θα αποφευχθεί, είπε ο κ. Κουτρουμάνης, και το άγος της μη πληρωμής των ασφαλιστικών εισφορών.
Στο περιθώριο των επαφών οι εργοδότες αρνήθηκαν την πληρωμή μέσω τραπεζών. Οι περισσότεροι, είπαν, «τηρούν διπλά βιβλία».
Ανάλογη απαίτηση της κυβέρνησης υπάρχει και για τις μισθολογικές καταστάσεις με τον παρακρατούμενο, από τις επιχειρήσεις, Φόρο Μισθωτών Υπηρεσιών. Υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν ότι επιχειρήσεις εκμεταλλεύονται την αδυναμία ελέγχου των καταστάσεων από τους εφοριακούς και αναγράφουν συνολικά μικρότερο παρακρατηθέντα φόρο (τον οποίο και πρέπει να καταβάλλουν) κάνοντας σκοπίμως λάθος στο άθροισμα. *
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου