Πέμπτη 14 Απριλίου 2011

Ασφυκτικές πιέσεις από τις αγορές Σε επίπεδα-ρεκόρ το επιτόκια των ομολόγων εν μέσω σεναρίων για αναδιάρθρωση

Οι δηλώσεις του κ. Σόιμπλε στην γερμανική εφημερίδα Die Zeit έβαλαν «φωτιά» στα ελληνικά ομόλογα
Οι δηλώσεις του κ. Σόιμπλε στην γερμανική εφημερίδα Die Zeit έβαλαν «φωτιά» στα ελληνικά ομόλογα
Αθήνα
Σε επίπεδο-ρεκόρ, πάνω από το 13%, εκτοξεύθηκε την Πέμπτη η αποδοση του 10ετούς ομολόγου αναφοράς, ενώ το spread με τους γερμανικούς τίτλους διευρύνθηκε πάνω από τις 980 μονάδες βάσης, καθώς εντείνεται η φημολογία περί αναδιάρθρωσης χρέους.Συγκεκριμένα, το το spread με τα γερμανικά ομόλογα έκανε άλμα 32 μονάδων στις 982 μονάδες βάσης, επίπεδο το οποίο αποτελεί ρεκόρ, καθώς η προηγούμενη υψηλότερη τιμή ήταν οι 973 μονάδες, σύμφωνα με το Bloomberg.

Υψηλότερη τιμή ενδοσυνεδριακά παραμένουν οι 992 μονάδες.

Το επιτόκιο ξεπέρασε το 13% (ανήλθε στο 13,22% με άνοδο 0,32%) για πρώτη φορά από τουλάχιστον το 1998.

Νέο ευρωπαϊκό ιστορικό υψηλό σημειώνει και το επιτόκιο του 5ετούς ομολόγου (15,177%), όπως άλλωστε και το 3ετές ομόλογο το οποίο ανήλθε πάνω από το 18,5%.

Στο 2ετές ομόλογο το επιτόκιο ενισχύθηκε έως 1,03% στο 17,96%.

Τα ασφάλιστρα κινδύνου και συγκεκριμένα τα πενταετή CDS εκτινάχθηκαν στο ιστορικό υψηλό των 1.130 μονάδων βάσης.

Την Τετάρτη, έκλεισαν στις 1.054 μονάδες, σύμφωνα με την CMA, επίπεδο το οποίο δείχνει ότι το Ελληνικό Δημόσιο έχει 60% πιθανότητες να χρεωκοπήσει μέσα στην επόμενη πενταετία.

Σημειώνεται ότι οι θέσεις στα ελληνικά CDS υπολογίζεται ότι πλησιάζουν τα 6,5 δισ. δολάρια.

Σε επίπεδα-ρεκόρ ανήλθε το spread στα πορτογαλικά ομόλογα (549 μονάδες βάσης - στο 8,89% το επιτόκιο), ενώ ανοδικά κινούνται τα επιτόκια στα ομόλογα της Ιρλανδίας (9,20%), της Ισπανίας (5,31%) και της Ιταλίας (4,72%).

Σόιμπλε: Τον Ιούνιο οι αποφάσεις

Η γερμανική κυβέρνηση αναμένει ως τον Ιούνιο έκθεση ειδικών που θα δείξει εάν το ελληνικό χρέος είναι διαχειρίσιμο, Από τα αποτελέσματα της έκθεσης θα εξαρτηθεί το τι θα πρέπει να γίνει.

«Περιμένω μία λεπτομερή ανάλυση για τη βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας», είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Die Welt.

«Εάν η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα του χρέους, θα πρέπει να γίνει κάτι» συμπλήρωσε.

Ερωτηθείς τι είναι αυτό, που πρέπει να γίνει, σημείωσε: «Τότε θα πρέπει να ληφθούν και άλλα μέτρα».

Κληθείς να σχολιάσει τα σενάρια, που έχουν δει το φως της δημοσιότητας για τους ασθενείς κρίκους της ευρω-περιφέρειας, είπε ότι η όποια αναδιάρθρωση του χρέους πριν από το 2013 θα μπορούσε να γίνει μόνο σε εθελοντική βάση.

Σύμφωνα με ξεχωριστό δημοσίευμα της εφημερίδας, ομάδα ειδικών της ΕΕ εκτιμά ότι η Ελλάδα θα πρέπει να απαλλαγεί από το 40% έως 50% του χρέους της.

Η Standard & Poor's εκτιμά ότι οι πιθανότητες αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους είναι περίπου 1 στις 3, ενώ τονίζει ότι για να είναι αποτελεσματικήθα πρέπει να διαγραφεί η αξία των ελληνικών ομολόγων σε ποσοστό 50% έως 70%.

Σε δημοσίευμα της Die Zeit την Πέμπτη, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι «είναι "εξαιρετικά απίθανο" να έχει η χώρα το 2012 πρόσβαση στις αγορές, λένε ευρωπαϊκοί κυβερνητικοί κύκλοι. Αν οι Eλληνες δεν λάβουν μέχρι τότε νέα δανειακή βοήθεια, θα πρέπει να κηρύξουν πτώχευση».

«[...] Το ενδεχόμενο πτώχευσης της Ελλάδας θεωρείται στο μεταξύ αντιμετωπίσιμο. Η ΟΝΕ είναι πλέον καλύτερα εξοπλισμένη απ’ ό,τι πριν από ένα χρόνο. Υπάρχει ένας μηχανισμός διάσωσης, που μπορεί να λειτουργήσει, αν κινδυνεύσουν να "κολλήσουν" και άλλες χώρες. Πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα -πρόσφατα η Commerzbank στη Γερμανία- μπόρεσαν να αυξήσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια. "Μια στάση πληρωμών στην Ελλάδα δεν θα αναποδογυρίσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα", δηλώνει ο διευθύνων σύμβουλος μιας μεγάλης τράπεζας».

«Αν και για την ΕΕ η αναδιάρθρωση χρέους δεν τίθεται επισήμως ως ζήτημα, ήδη κυκλοφορούν τα πρώτα σενάρια. Γίνεται λόγος για επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής ή για εθελοντική παραίτηση από τις απαιτήσεις. Εσωτερικές εκτιμήσεις θεωρούν πιθανά και άλλα βήματα, όπως τη διαγραφή 40 με 50% των απαιτήσεων των πιστωτών, προκειμένου η χώρα να πατήσει και πάλι στα πόδια της».

Σφοδρές αντιδράσεις υπάρχουν κυρίως από την πλευρά της ΕΚΤ. Το ζήτημα αυτό φέρεται να είχαν συζητήσει, σε τηλεδιάσκεψη, ο Β. Σόιμπλε, η Κρ. Λαγκάρντ, ο Όλι Ρεν και κ. Τρισέ.

Κάποιοι υπουργοί φέρονται να έθεσαν το ερώτημα εάν θα ήταν σκόπιμο να δρομολογηθεί η αναδιάρθρωση, καθώς αρκετές κυβερνήσεις δεν αποκλείουν πλέον αυτό το ενδεχόμενο.

Ο κ. Τρισέ φέρεται να διαφώνησε κάθετα με τους συνομιλητές του και αρνήθηκε να συζητήσει το θέμα, ανησυχώντας για τις επιπτώσεις που θα έχει αυτή η συζήτηση στο σύνολο της Ευρωζώνης και στις τράπεζες που κατέχουν ελληνικά ομόλογα.

Ο κ. Τρισέ αρνείται κατηγορηματικά αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, διότι αυτό θα μειώσει και τα κέρδη της ΕΚΤ λόγων των ελληνικών ομολόγων που κατέχει, και αυτό δεν το θέλει στην τελευταία χρονιά της θητείας του, ερχόμενος σε ανοικτή σύγκρουση με τον κ. Σόιμπλε.

Σήμερα, Πέμπτη, δηλώσεις κατά της αναδιάρθρωσης έκαναν τα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, ο Ιταλός Λορέντσο Μίνι Σμάγκι και ο Ισπανός Μανουέλ-Γκονζάλες Παράμο.

Τα σενάρια για την αναδιάρθρωση

Το κυριότερο σενάριο για την ενδεχόμενη αναδιάρθρωση αφορά την επιμήκυνση του χρέους των 340 δισ. ευρώ, χωρίς, όμως, να διαγραφεί τμήμα της αξίας των ομολόγων. Ωστόσο, αυτό που φοβούνται στις αγορές είναι ότι η αναδιάρθρωση δεν θα περιορισθεί στην επιμήκυνση αλλά σε δεύτερη φάση θα γίνει και διαγραφή τμήματος της αξίας των ομολόγων («haircut»).

Ισχυρό σενάριο, εφόσον βρεθούν τα κεφάλαια, και το πλέον επιθυμητό για την κυβέρνηση είναι η επαναγορά ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά, καθώς οι τίτλοι διαπραγματεύονται στο 65% με 70% της ονομαστικής τους αξίας.

Έτσι, αν το Δημόσιο μπορούσε να δώσει για παράδειγμα 100 εκατ. ευρώ και να αγοράσει το 5ετές ομόλογο λήξεως 20/08/2015, η τιμή του οποίου είναι 68 μονάδες περίπου, θα γλίτωνε τα 32 εκατ. ευρώ.

Η επαναγορά όπως και η επιμήκυνση θεωρούνται «ήπιες« μορφές αναδιάρθρωσης.

Σύμφωνα με τον νομικό εμπειρογνώμονα που συμβούλευε την κυβέρνηση της Ουρουγουάης όταν αναδιάρθρωσε επιτυχώς το χρέος της το 2003, Λι Μπουχάιτ, μία «αναδιάρθρωση με τα όλα της» χωρίς τη συναίνεση των ομολογιούχων, θα προκαλούσε «Εγκέλαδο... που θα πλήξει τη Λισαβόνα, την Μαδρίτη και τις άλλες χώρες της ευρωπεριφέρειας».

Το 90% περίπου των ελληνικών ομολόγων διέπονται από την ελληνική νομοθεσία. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να τροποποιήσει τις σχετικές συμβάσεις μεταβάλλοντας το χρωστούμενο κεφάλαιο, τη διάρκεια των ομολόγων και το επιτόκιό τους.

Μια τέτοια κίνηση, ωστόσο, αντίκειται στην πολιτική του Μνημονίου και θα αποθάρρυνε τους επενδυτές να τοποθετήσουν στο μέλλον τα κεφάλαιά τους σε ελληνικά ομόλογα. Για να ξαναγίνει η χώρα σύντομα αξιόπιστος δανειολήπτης, εκτιμά ότι καλύτερη θα ήταν μία ηπιότερη «εθελοντική» αναδιάρθρωση μετά από συνεννόηση με τους ομολογιούχους.

«Εάν οι ομολογιούχοι επιλέξουν εθελοντικά να συμμετάσχουν σε διαδικασία βελτίωσης του αξιόχρεου του οφειλέτη, ποιος θα μπορούσε να αντιταχθεί στην απόφασή τους;», αναρωτιέται.

Μία τέτοια κίνηση θα αποτελούσε ουσιαστικά επανάληψη όσων έγιναν στην Ουρουγουάη το 2003. Όλοι οι δανειστές της νοτιοαμερικανικής χώρας πείστηκαν τότε να δεχθούν επιμήκυνση της αποπληρωμής των ομολόγων τους, διατηρώντας αμετάβλητη την ονομαστική αξία και τα κουπόνια τους (τόκοι).

Για να μπορούν οι δανειστές να ψηφίσουν επί παρόμοιων προτάσεων και να μην επιτρέπεται σε μειοψηφία τους να τις μπλοκάρουν, η Ελλάδα θα πρέπει να υιοθετήσει «συλλογικές ρήτρες δράσης («collective action clauses» - CACs)», σημειώνει.

Ωστόσο, προβλέπει ότι χωρίς να προσφέρει ορισμένες «πιστωτικές ενισχύσεις», η Ελλάδα θα δυσκολευτεί να πείσει τους δανειστές της να αποδεχτούν μια τέτοια λύση, που παρόλη την ηπιότητά της θα ελαττώσει την καθαρή παρούσα αξία (net present value - NPV) των ομολόγων.

Ομόλογα «Brady»

Τέτοιου είδους «ενισχύσεις» ίσως λάβουν τη μορφή ευρωπαϊκών ομολόγων «Brady». Το εργαλείο αυτό, αμερικανικής επινόησης, χρησιμοποιήθηκε τη δεκαετία του 1990. Είχαν εκδοθεί τότε στο πλαίσιο συμφωνιών ανταλλαγής χρέους και προσφέρθηκαν σε κατόχους ομολόγων χρεωκοπημένων κρατών.

Τα ομόλογα Brady ονομάστηκαν έτσι προς τιμήν του τότε υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, Νίκολας Μπρέιντι, που έδωσε την δυνατότητα το 1989 σε 17 χώρες της Λατινικής Αμερικής. της Αφρικής, της Ασίας και της Ανατολικής Ευρώπης, να ανταλλάξουν τα επισφαλή δάνεια τους με νέα χρέη, ορισμένα των οποίων υποστηρίζονταν με ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου χωρίς κουπόνι.

Η Ελλάδα θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί την υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση των Ευρωπαίων εταίρων της για να κάνει ελκυστικότερη την ανταλλαγή παλιού χρέους της με τέτοιου είδους «ενισχυμένα» ομόλογα.

Αλλά η λύση αυτή δεν θα είναι από μόνη της παρά μία ασπιρίνη εάν δεν συνοδευτεί και από ένα δραστικό «ψαλίδισμα» το κεφάλαιο των ομολόγων. «Μήπως αποτελέσει απλώς την πρώτη από τις δύο φάσεις αναδιάρθρωσης, με την πραγματική αιματοχυσία να αναβάλλεται για τη δεύτερη φάση;», αναρωτιέται.

Η Ελλάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει τα 110 δισ. ευρώ που δανείστηκε από την ΕΕ και το ΔΝΤ για να καλύψει τις τρέχουσες υποχρεώσεις της, πριν αρχίσει να τα αποπληρώνει τον Ιούνιο του 2013. Ωστόσο, όταν τεθεί μετά από την ημερομηνία αυτή σε ισχύ ο Μηχανισμός Ευρωπαϊκής Σταθερότητας (ESM), τα περιθώριά της θα στενέψουν.

«Περισσότερο από το 50% του χρέους θα βρίσκεται στα χέρια των θεσμικών δανειστών (ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝΤ), ο ένας τουλάχιστον εκ των οποίων θα αξιώνει καθεστώς προτιμώμενου δανειστή. Θα είναι διατεθειμένες οι αγορές να ξαναρχίσουν να χρηματοδοτούν μια χώρα σε τόσο επισφαλή θέση;», σημειώνει.

Το ΔΝΤ δεν έχει συναινέσει ποτέ σε αναδιάρθρωση οφειλέτη του και η ΕΕ δύσκολα θα αποδεχθεί να αναδιαρθρωθούν μόνο τα δικά της δάνεια.

Έως τότε, τα παλαιά ελληνικά κρατικά ομόλογα θα αξιολογούνται χαμηλότερα από το χρέος που διακρατούν οι κρατικοί πιστωτές. Η Ελλάδα θα μπορούσε βέβαια απλά να τα διαγράψει, αλλά κάτι τέτοιο θα απέτρεπε τους δανειστές από το να αγοράσουν στο μέλλον ελληνικό χρέος.

«Τι αντίκτυπο θα είχε αυτό στον μελλοντικό δανεισμό της Ελλάδας, ή μάλιστα άλλων χωρών της Ευρωζώνης;», λέει, εκτιμώντας ότι ίσως επιτευχθεί συμβιβασμός να σηκώσουν από κοινού όλοι οι πιστωτές τα βάρη μίας αναδιάρθρωσης, εάν αυτή επιχειρηθεί μετά τον Ιούνιο του 2013.

Ένας τρόπος για να αποδεχθεί η αγορά και πάλι τα ελληνικά ομόλογα θα ήταν να ενισχυθούν με τη στήριξη του ESM.

Σύμφωνα με το προηγούμενο των ομολόγων Brady, η Ελλάδα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει κάποια από τα κεφάλαια του πακέτου διάσωσης για να αγοράσει από το ESM ομόλογα μηδενικού τοκομεριδίου (zero-coupon bonds) ως εγγύηση για τα νέα ομόλογα που θα εκδώσει.

Ο μόνος κίνδυνος που θα αναλάμβαναν επομένως οι επενδυτές θα είναι να μην καταβάλλει η Αθήνα τα κουπόνια των νέων ομολόγων, και όχι το αρχικό τους κεφάλαιο.

Newsroom ΔΟΛ

Δεν υπάρχουν σχόλια: