ΛΕΠΤΕΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΦΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΕΣ

Ρεπορτάζ : Ζήσης Τσώλης

Φορολογικά βάρη για όλους επιφυλάσσει ο προϋπολογισμός του 2010, με τον οποίο ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου «ακροβατεί» ανάμεσα στην ύφεση και στην προσπάθεια αναστήλωσης των εσόδων του κράτους, προκειμένου να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 9,1% του ΑΕΠ και να μεταδώσει μήνυμα «νοικοκυρέματος» του κράτους. Σε μια χρονιά όπου η οικονομία προβλέπεται ότι θα συρρικνωθεί (έστω κατά 0,5%) και το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν θα ανέλθει σε 244 δισ. ευρώ, όταν το 2008 προ της κρίσης... ήταν 260 δισ. ευρώ, ο υπουργός επί των Οικονομικών θα επιζητήσει το επόμενο έτος πρόσθετα έσοδα άνω των 4 δισ. ευρώ μέσω της γενικής αύξησης της φορολογίας των εισοδημάτων, της περιουσίας, των έμμεσων φόρων και με το «κυνήγι» της φοροδιαφυγής. Στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού που κατατέθηκε χθες στη Βουλή σε ηλεκτρονική μορφή (ο κ. Παπακωνσταντίνου παρέδωσε στον Πρόεδρο της Βουλής κ. Φ. Πετσάλνικο ένα «φλασάκι» USΒ αντί των πολυσέλιδων τόμων) αυτό που κυριαρχεί είναι η προσπάθεια αύξησης των φόρων. Για το 2010 τίθεται στόχος το σύνολο των φορολογικών εσόδων να ανέλθει στο ποσό των 54,1 δισ. ευρώ (από 50,5 δισ. ευρώ εφέτος) και το σύνολο των εσόδων του κράτους στα 58,3 δισ. ευρώ (από 54,2 δισ. ευρώ εφέτος). Ωστόσο πολλά θα κριθούν από την πορεία των δαπανών, καθώς τα μέτρα «λιτότητας» που αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο δύσκολα θα περάσουν από τις «συμπληγάδες» των συνδικαλιστών που ελέγχονται από το ίδιο το ΠαΣοΚ. Ετσι, μετά την υπαναχώρηση του κ. Παπακωνσταντίνου από την απόφαση να «παγώσουν» όλοι οι μισθοί άνω των 2.000 ευρώ τον μήνα στο Δημόσιο (το μέτρο περιορίστηκε σε 40.000 υψηλόβαθμα στελέχη του Δημοσίου μετά τις αντιδράσεις που υπήρξαν από βουλευτές και στελέχη του ΠαΣοΚ), τίθενται ερωτήματα πώς θα επιτευχθεί ο περιορισμός των επιδομάτων, της συμμετοχής σε επιτροπές, του περιορισμού των υπερωριών, αφού επί της ουσίας οδηγούν σε περικοπές μισθών.
Μάλιστα χθες ο υπουργός δήλωσε ότι «το θέμα θα επανεξεταστεί συνολικά» . Πάντως μετά τις γκρίνιες η εισοδηματική πολιτική πλέον προβλέπει ότι θα δοθούν ονομαστικές αυξήσεις 1,5% σε μισθούς και συντάξεις ως τις 2.000 ευρώ. Το όριο των 2.000 ευρώ ισχύει για τον βασικό μισθό, στοιχείο που αυτόματα περιορίζει σε περίπου 40.000 δημοσίους υπαλλήλους την απόφαση για «πάγωμα». Οι χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι και οι άνεργοι θα ενισχυθούν και με το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης που θα καταβληθεί σε δύο δόσεις (η πρώτη πριν από τα Χριστούγεννα και η δεύτερη πριν από το Πάσχα). Το σχετικό νομοσχέδιο κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
Ο στόχος του προϋπολογισμού είναι να συγκρατηθούν οι δαπάνες, χωρίς τους τόκους εξυπηρέτησης του χρέους, στα 56,8 δισ. ευρώ (από 59 δισ. ευρώ εφέτος). Το πιο σοβαρό στοιχείο που οδήγησε στον δημοσιονομικό εκτροχιασμό είναι το πρόβλημα μεγέθυνσης του δημόσιου τομέα. Οπως προκύπτει από τα επίσημα πλέον στοιχεία, στο τέλος Σεπτεμβρίου στο Δημόσιο και στα σώματα ασφαλείας υπηρετούσαν 511.913 άτομα, ενώ οι συνταξιούχοι του Δημοσίου αυξήθηκαν εν όψει των αλλαγών στο Ασφαλιστικό και ανήλθαν σε 403.033 άτομα.
Συνολικά δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών πληρώνει μισθούς και συντάξεις σε 914.946 άτομα, χωρίς να υπολογίζονται οι επιχορηγήσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία για να καταβληθούν συντάξεις ασφαλισμένων στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας.
Για το 2010 το έλλειμμα του ασφαλιστικού συστήματος αναμένεται να ανέλθει στα 13 δισ. ευρώ και το υπουργείο Οικονομικών, πέραν των προβλεπομένων επιχορηγήσεων (1% του ΑΕΠ), θα πρέπει να προσφύγει σε πρόσθετο δανεισμό για να καλύψει τα ελλείμματα.
Ζημιογόνες θα είναι και οι δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμοί με «πρωταθλητές» ελλειμμάτων τον ΟΣΕ, τις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας και τον ΟΔΙΕ (Οργανισμός Διεξαγωγής Ιπποδρομιών) που φαίνεται ότι έχουν καταρρεύσει οικονομικά.
Μετά και την κατάθεση του προϋπολογισμού αναμένεται να ενταθεί η πίεση στην κυβέρνηση από τις αγορές, δεδομένου ότι το 2010 το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να δανειστεί 44 δισ. ευρώ για να καλύψει τα ελλείμματα και να πληρώσει χρεολύσια. Ετσι το δημόσιο χρέος προβλέπεται να εκτοξευθεί στα 325 δισ. ευρώ από 300 δισ. ευρώ που θα κλείσει εφέτος, ενώ για το επόμενο έτος οι τόκοι εξυπηρέτησης του τεράστιου αυτού χρέους θα ανέλθουν σε 12,9 δισ. ευρώ.
Πέραν της γενικής αύξησης της φορολογίας με την εφαρμογή ενιαίας τιμαριθμοποιημένης προοδευτικής κλίμακας φορολογίας στην οποία θα περιληφθεί η φορολόγηση των διανεμόμενων κερδών (μερισμάτων), η κατάργηση των χαριστικών φοροαπαλλαγών και η κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης των οποιωνδήποτε αμοιβών, επανέρχονται:
* Ο λογιστικός προσδιορισμός του εισοδήματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
* Η φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών και ο ΦΜΑΠ.
Ο κ. Παπακωνσταντίνου αναφερόμενος στις επικείμενες αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα είπε ότι «στόχος είναι μέσα από συνεχή και ουσιαστικό διάλογο να διασφαλιστούν:
* Η συγχώνευση των υπαρχόντων ασφαλιστικών ταμείων σε μεγάλους αυτόνομους βιώσιμους ασφαλιστικούς φορείς, με επαρκή χρηματοδότηση. * Η θεσμοθέτηση της βασικής σύνταξης ως κοινής αφετηρίας και η σταδιακή διαμόρφωση για τους αγρότες και τους ανασφάλιστους του κατώτατου ορίου των 950 ευρώ για το ζευγάρι και των 550 ευρώ για τον μεμονωμένο συνταξιούχο.
* Η αναδόμηση των μονάδων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας,στο πλαίσιο ενός σωστά οργανωμένου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας.
* Η μείωση του χρόνου αναμονής για πληρωμή των συντάξεων σε τρεις μήνες ως το τέλος του 2010.
* Ο επαναπροσδιορισμός του θεσμού του ΕΚΑΣ.
* Η αναθεώρηση του καθεστώτος των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων».

fimotro