Ρεπορτάζ : Δημήτρης Καδδάς
Αν η κυβέρνηση καταφέρει, πρώτη φορά από το 1960, οπότε υπάρχουν στοιχεία, να μειώσει τις κρατικές δαπάνες, τότε έχει πολλές πιθανότητες να κερδίσει το στοίχημα της εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού. Αν όχι, θα βρεθεί εκ νέου στο στόχαστρο των Βρυξελλών. Αυτό είναι το ένα από τα μεγάλα ζητήματα που τίθενται με το φετινό προϋπολογισμό. Το άλλο είναι να καταφέρει... να αντλήσει περισσότερα έσοδα (4,5 δισ. ευρώ) από μια οικονομία που βρίσκεται σε ύφεση και δημιουργεί υψηλότερη ανεργία. Ο γρίφος έχει και άλλες παραμέτρους: η αντιπολίτευση στον προϋπολογισμό υποστηρίζει ότι είναι λάθος να αυξάνεις τους φόρους σε μια χειμαζόμενη οικονομία. Ο αντίλογος από την κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η αύξηση θα προέλθει από τους έχοντες και από όσους διαφεύγουν.
Συμπληρώνεται, δε, με το επιχείρημα ότι στην οικονομία θα μπει «φρέσκο» χρήμα: από τις δημόσιες επενδύσεις που θα είναι αυξήμένες, από τα επιπλέον κονδύλια σε υγεία και παιδεία και από τις παροχές στους αδύνατους, οι οποίοι ως επί το πλείστον καταναλώνουν το σύνολο των επιπλέον χρημάτων που παίρνουν (σε αντίθεση με τους έχοντες, οι οποίοι κυρίως αποταμιεύουν).
Αύριο ο Γ. Παπακωνσταντίνου, συνοδεία του νέου προέδρου του ΣΟΕ Γιώργου Ζαννιά, θα ξεκινήσει σειρά διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες ώστε να την «πείσει» για την αναγκαιότητα των μέτρων στήριξης της οικονομίας αλλά και για τη δυνατότητα εκτέλεσης του προϋπολογισμού χωρίς τις γνωστές αποκλίσεις.
Η κυβέρνηση, όμως, υποχρεούται (για τελευταία φορά, όπως η ίδια υποσχέθηκε) να υλοποιήσει έναν προϋπολογισμό που δεν βασίζεται στην εξαρχής καταγραφή των πραγματικών δαπανών αλλά στις προσθαφαιρέσεις των περσινών κονδυλίων.
Ετσι, μοιραία, η εκτέλεσή του κινείται σε ένα τεντωμένο σχοινί: αν δεν πεισθούν όλοι οι υπουργοί για το μέγεθος του προβλήματος και δεν πετύχουν όλους τους στόχους, ο προϋπολογισμός δεν θα είναι βιώσιμος.
Υπάρχει, βέβαια, μία εφεδρεία: οι υπό σκέψη φόροι (όπως στο πετρέλαιο), η αύξηση των αντικειμενικών αξιών καθώς και άλλες παρεμβάσεις οι οποίες θα ενεργοποιηθούν το 2010 για να καλύψουν «τρύπες».
Τι προβλέπει ο προϋπολογισμός του επόμενου έτους;
*Περιορισμό κατά 3,3 δισ. ευρώ στις δαπάνες (ποσό ίσο με την ετήσια δαπάνη συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων). Η μείωση της σπατάλης στο Δημόσιο πρέπει να αποδώσει 1,6 δισ. ευρώ, η περικοπή στις εξοπλιστικές δαπάνες θα προσφέρει 500 εκατ. ευρώ, ενώ ο περιορισμός των χρεών των νοσοκομείων 1,4 δισ. ευρώ.
*Επιδιώκει παράλληλα να αυξήσει κατά 4,5 δισ. ευρώ τα κρατικά έσοδα, υπό συνθήκες ύφεσης. Τα επιπλέον έσοδα θα προκύψουν από είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο (1,2 δισ. ευρώ), το νέο φορολογικό πακέτο και 10% αύξηση στη φορολογία ποτών και καπνού (1,5 δισ. ευρώ) και από τις έκτακτες εισφορές από τις κερδοφόρες επιχειρήσεις και τη μεγάλη ακίνητη περιουσία (1 δισ. ευρώ).
Οσο για τις προεκλογικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης, τελικά έχουν αρκετές «εκπτώσεις»: Ο προϋπολογισμός αποκάλυψε το πάγωμα του κονδυλίου για το ΕΚΑΣ στα 1,14 δισ. ευρώ και το 2010 (δηλαδή στην αναβολή της τιμαριθμοποίησης και της διεύρυνσης των κλιμακίων του), αλλά και τη μείωση του επιδόματος αλληλεγγύης από το 1,6 σε 1 δισ. ευρώ, λόγω των «έκτακτων συνθηκών» που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα.
Τι θετικό περιλαμβάνει τελικά ο νέος προϋπολογισμός;
*Αυξήσεις μισθών κατά 1,5% (1,4% προβλέπεται ο πληθωρισμός), δηλαδή κατά 10 ευρώ τον μήνα.
*Αύξηση του επιδόματος ανεργίας κατά 5% δηλαδή κατά 250 ευρώ επιπλέον το χρόνο ανά δικαιούχο.
*Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών των νέων εργαζόμενων (50 εκατ. ευρώ).
*Αύξηση των αγροτικών συντάξεων (300 εκατ. ευρώ, δηλαδή κατά 30 ευρώ φέτος και κατά 20 ευρώ από τον Ιούλιο του 2010), αλλά και αύξηση της επιστροφής ΦΠΑ στους αγρότες (κόστος 150 εκατ. ευρώ).
*Χορήγηση του έκτακτου επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης, αξίας από 300 έως 1.300 εκατ. ευρώ (θα κοστίσει 500 εκατ. ευρώ φέτος και τα υπόλοιπα το 2010 σε 2,5 εκατ. δικαιούχους).
*Πρόσληψη 3.000 νοσηλευτών στα νοσοκομεία (με κόστος 70 εκατ. ευρώ).
*Επιπλέον αύξηση των επενδυτικών δαπανών κατά 800 εκατ. ευρώ.
*Αύξηση των δαπανών για την εκπαίδευση κατά 1 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 500 εκατ. ευρώ είναι επενδυτικά κονδύλια, δηλαδή υποδομές, υπολογιστές κ.λπ.).
Αν η κυβέρνηση καταφέρει, πρώτη φορά από το 1960, οπότε υπάρχουν στοιχεία, να μειώσει τις κρατικές δαπάνες, τότε έχει πολλές πιθανότητες να κερδίσει το στοίχημα της εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού. Αν όχι, θα βρεθεί εκ νέου στο στόχαστρο των Βρυξελλών. Αυτό είναι το ένα από τα μεγάλα ζητήματα που τίθενται με το φετινό προϋπολογισμό. Το άλλο είναι να καταφέρει... να αντλήσει περισσότερα έσοδα (4,5 δισ. ευρώ) από μια οικονομία που βρίσκεται σε ύφεση και δημιουργεί υψηλότερη ανεργία. Ο γρίφος έχει και άλλες παραμέτρους: η αντιπολίτευση στον προϋπολογισμό υποστηρίζει ότι είναι λάθος να αυξάνεις τους φόρους σε μια χειμαζόμενη οικονομία. Ο αντίλογος από την κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η αύξηση θα προέλθει από τους έχοντες και από όσους διαφεύγουν.
Συμπληρώνεται, δε, με το επιχείρημα ότι στην οικονομία θα μπει «φρέσκο» χρήμα: από τις δημόσιες επενδύσεις που θα είναι αυξήμένες, από τα επιπλέον κονδύλια σε υγεία και παιδεία και από τις παροχές στους αδύνατους, οι οποίοι ως επί το πλείστον καταναλώνουν το σύνολο των επιπλέον χρημάτων που παίρνουν (σε αντίθεση με τους έχοντες, οι οποίοι κυρίως αποταμιεύουν).
Αύριο ο Γ. Παπακωνσταντίνου, συνοδεία του νέου προέδρου του ΣΟΕ Γιώργου Ζαννιά, θα ξεκινήσει σειρά διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες ώστε να την «πείσει» για την αναγκαιότητα των μέτρων στήριξης της οικονομίας αλλά και για τη δυνατότητα εκτέλεσης του προϋπολογισμού χωρίς τις γνωστές αποκλίσεις.
Η κυβέρνηση, όμως, υποχρεούται (για τελευταία φορά, όπως η ίδια υποσχέθηκε) να υλοποιήσει έναν προϋπολογισμό που δεν βασίζεται στην εξαρχής καταγραφή των πραγματικών δαπανών αλλά στις προσθαφαιρέσεις των περσινών κονδυλίων.
Ετσι, μοιραία, η εκτέλεσή του κινείται σε ένα τεντωμένο σχοινί: αν δεν πεισθούν όλοι οι υπουργοί για το μέγεθος του προβλήματος και δεν πετύχουν όλους τους στόχους, ο προϋπολογισμός δεν θα είναι βιώσιμος.
Υπάρχει, βέβαια, μία εφεδρεία: οι υπό σκέψη φόροι (όπως στο πετρέλαιο), η αύξηση των αντικειμενικών αξιών καθώς και άλλες παρεμβάσεις οι οποίες θα ενεργοποιηθούν το 2010 για να καλύψουν «τρύπες».
Τι προβλέπει ο προϋπολογισμός του επόμενου έτους;
*Περιορισμό κατά 3,3 δισ. ευρώ στις δαπάνες (ποσό ίσο με την ετήσια δαπάνη συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων). Η μείωση της σπατάλης στο Δημόσιο πρέπει να αποδώσει 1,6 δισ. ευρώ, η περικοπή στις εξοπλιστικές δαπάνες θα προσφέρει 500 εκατ. ευρώ, ενώ ο περιορισμός των χρεών των νοσοκομείων 1,4 δισ. ευρώ.
*Επιδιώκει παράλληλα να αυξήσει κατά 4,5 δισ. ευρώ τα κρατικά έσοδα, υπό συνθήκες ύφεσης. Τα επιπλέον έσοδα θα προκύψουν από είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο (1,2 δισ. ευρώ), το νέο φορολογικό πακέτο και 10% αύξηση στη φορολογία ποτών και καπνού (1,5 δισ. ευρώ) και από τις έκτακτες εισφορές από τις κερδοφόρες επιχειρήσεις και τη μεγάλη ακίνητη περιουσία (1 δισ. ευρώ).
Οσο για τις προεκλογικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης, τελικά έχουν αρκετές «εκπτώσεις»: Ο προϋπολογισμός αποκάλυψε το πάγωμα του κονδυλίου για το ΕΚΑΣ στα 1,14 δισ. ευρώ και το 2010 (δηλαδή στην αναβολή της τιμαριθμοποίησης και της διεύρυνσης των κλιμακίων του), αλλά και τη μείωση του επιδόματος αλληλεγγύης από το 1,6 σε 1 δισ. ευρώ, λόγω των «έκτακτων συνθηκών» που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα.
Τι θετικό περιλαμβάνει τελικά ο νέος προϋπολογισμός;
*Αυξήσεις μισθών κατά 1,5% (1,4% προβλέπεται ο πληθωρισμός), δηλαδή κατά 10 ευρώ τον μήνα.
*Αύξηση του επιδόματος ανεργίας κατά 5% δηλαδή κατά 250 ευρώ επιπλέον το χρόνο ανά δικαιούχο.
*Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών των νέων εργαζόμενων (50 εκατ. ευρώ).
*Αύξηση των αγροτικών συντάξεων (300 εκατ. ευρώ, δηλαδή κατά 30 ευρώ φέτος και κατά 20 ευρώ από τον Ιούλιο του 2010), αλλά και αύξηση της επιστροφής ΦΠΑ στους αγρότες (κόστος 150 εκατ. ευρώ).
*Χορήγηση του έκτακτου επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης, αξίας από 300 έως 1.300 εκατ. ευρώ (θα κοστίσει 500 εκατ. ευρώ φέτος και τα υπόλοιπα το 2010 σε 2,5 εκατ. δικαιούχους).
*Πρόσληψη 3.000 νοσηλευτών στα νοσοκομεία (με κόστος 70 εκατ. ευρώ).
*Επιπλέον αύξηση των επενδυτικών δαπανών κατά 800 εκατ. ευρώ.
*Αύξηση των δαπανών για την εκπαίδευση κατά 1 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 500 εκατ. ευρώ είναι επενδυτικά κονδύλια, δηλαδή υποδομές, υπολογιστές κ.λπ.).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου