100 ΗΜΕΡΕΣ ΜΕ ΤΟ... ΠΙΕΣΟΜΕΤΡΟ

Ρεπορτάζ : Γιώργος Καρελιάς

Εξι αποφάσεις, δύο λέξεις και, πάνω απ' όλα, το μπαράζ των διεθνών επικριτικών σχολίων για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας χρωμάτισαν τις εκατό πρώτες ημέρες της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες της θητείας της, η νέα κυβέρνηση δέχεται μεγάλη πίεση σχεδόν σε όλα τα μέτωπα της οικονομίας (έλλειμα και χρέος, μισθοί και δαπάνες, ασφαλιστικά ταμεία κ.ά.), η οποία αναμένεται να συνεχιστεί για τουλάχιστον δύο χρόνια ακόμη. Ενας πρώτος απολογισμός είναι εντελώς σχηματικός και υπακούει στο στερεότυπο... «εκατό ημέρες», το οποίο συνοδεύει, συνήθως, τις νέες κυβερνήσεις. Αλλωστε, το είχε καλλιεργήσει και ο νέος πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου από την προεκλογική περίοδο του περασμένου Οκτωβρίου. Πέντε ημέρες πριν από τις εκλογές είχε πει από τη Θεσσαλονίκη: «Σίγουρα δεν θα αλλάξουμε την Ελλάδα σε εκατό ημέρες, αλλά μπορούμε να της δώσουμε το χρόνο να ανασάνει, να κάνει το βήμα της προοπτικής και το άλμα στο μέλλον».
Οι βασικές αποφάσεις
Η διατύπωση είναι πολύ γενική και δεν προσφέρεται για συγκρίσεις και συμπεράσματα. Περνώντας, όμως, στα περισσότερο συγκεκριμένα, καταγράφουμε τις εξής βασικές κυβερνητικές αποφάσεις (οι πέντε είναι συμβατές με προεκλογικές υποσχέσεις, η μία απ' αυτές -για τα τέλη- όχι):
* Δόθηκε το «επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης» στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους με χαμηλά εισοδήματα.
* Καταργήθηκε το καθεστώς προσλήψεων με stage στο Δημόσιο και επιβεβαιώθηκε η δέσμευση ότι όλες οι προσλήψεις θα γίνονται μέσω του ΑΣΕΠ.
* Επιβλήθηκαν υψηλά τέλη κυκλοφορίας σε παλιά αυτοκίνητα, γεγονός που ο ίδιος ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «λάθος» και υποσχέθηκε διόρθωση του χρόνου.
* Ανακοινώθηκαν οι προτεινόμενες ρυθμίσεις για τις νέες συνενώσεις δήμων (σχέδιο «Καλλικράτης») και οι προτεινόμενες αλλαγές στη χορήγηση ιθαγένειας στους μετανάστες και στο εκλογικό σύστημα. Η ψήφισή τους θεωρείται θέμα χρόνου, παρά τις εκδηλωθείσες αντιδράσεις.
Οι λέξεις που η κυβέρνηση προσπάθησε να επιβάλει στη δημόσια συζήτηση ήταν «διαβούλευση» και «βιογραφικά». Σε «διαβούλευση», κυρίως μέσω του Διαδικτύου, θέτει η κυβέρνηση σχεδόν όλα τα θέματα κυβερνητικής πολιτικής, επιζητώντας, όπως λέει, ιδέες και προτάσεις τόσο από ειδικούς όσο και από απλούς πολίτες. Με τη μέθοδο των «βιογραφικών» επέλεξε να στελεχώσει τις υψηλές θέσεις ευθύνης των υπουργείων και άλλων κρατικών οργανισμών, γεγονός που έχει οδηγήσει και σε διάφορες παρενέργειες, με κυριότερη την καθυστέρηση στην επιλογή των προσώπων. Ωστόσο ο πρωθυπουργός φαίνεται ότι δεν δίνει σημασία σ' αυτές, δηλώνοντας ότι μπορεί η καθυστέρηση να διαρκέσει ώς και ένα χρόνο, για να γίνουν σωστές επιλογές.
Την πιο μεγάλη δυσκολία αντιμετώπισε -και αντιμετωπίζει ακόμη- η νέα κυβέρνηση από τις καταιγιστικές διεθνείς αντιδράσεις (Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωπαίοι ηγέτες, τραπεζίτες και οίκοι αξιολόγησης, μέσα ενημέρωσης), με βασικό ερώτημα αν η χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και πώς θα διασωθεί: με παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου κ.λπ. Ο πρωθυπουργός και, κυρίως, ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου έχουν αποδυθεί σε έναν μαραθώνιο παρεμβάσεων για να αλλάξουν αυτή την εικόνα. Και οι δύο έχουν δώσει τις περισσότερες συνεντεύξεις σε διεθνή ΜΜΕ σε τόσο σύντομο διάστημα κυβερνητικής θητείας.
Η διακυβέρνηση των «εκατό ημερών» χαρακτηρίστηκε επίσης από:
* Ορισμένες κινήσεις νεωτερικότητας, όπως οι συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου παρουσία διαφόρων παραγόντων της δημόσιας ζωής (π.χ. ο Συνήγορος του Πολίτη, ο Αρχιεπίσκοπος κ.ά.) και σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση. Είναι προσωπική επιλογή του κ. Παπανδρέου και έχει συγκεντρώσει θετικά, αλλά και επικριτικά, σχόλια.
* Την παραίτηση του πρώτου μέλους της κυβέρνησης (υφυπουργός Ντίνος Ρόβλιας) για προώθηση διευκολύνσεων προς ψηφοφόρους, κοινώς ρουσφέτια.
* Τη διοχετευθείσα απειλή παραίτησης ενός υπουργού (Εργασίας, Ανδρέας Λοβέρδος), χωρίς συνέχεια.
* Την αντιπαράθεση δύο υπουργών (Αννα Διαμαντοπούλου-Μιχάλης Χρυσοχοΐδης), επίσης χωρίς συνέχεια.
* Τις διαφαινόμενες διαφωνίες των οικονομικών υπουργών (Γιώργος Παπακωνσταντίνου-Λούκα Κατσέλη), αλλά και άλλων υπουργών (Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη) με διακηρυγμένες από ετών θέσεις του ΠΑΣΟΚ, όπως για την εκτροπή του Αχελώου.
Κι ενώ στη δημόσια σφαίρα κυριαρχούσαν κυβερνητικές αντιφάσεις και παλινωδίες, οι πρώτες έρευνες έδειξαν ότι η εκλογική ισχύς του ΠΑΣΟΚ διατηρείται ακέραιη. Είναι, άλλωστε, πολύ νωρίς ακόμη για περισσότερο ασφαλή συμπεράσματα. Η πρώτη εκλογική δοκιμασία, με πραγματική κάλπη, θα είναι σε δέκα μήνες από σήμερα, στις δημοτικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2010.

fimotro