ΑΠΟ 7% ΕΩΣ 12% ΟΙ ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ...

Ρεπορτάζ : Κώστας Παπαδής
(από το Βήμα)

Μειώσεις συντάξεων σε όλους τους ασφαλισμένους προκαλεί το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, ενώ οι γυναίκες, οι μητέρες, όσοι συνταξιοδοτούνται με 35ετία, οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να...
εργάζονται μετά τη συνταξιοδότηση φαίνεται να αποτελούν τις ομάδες του πληθυσμού που θα θίξουν ιδιαιτέρως τα κυβερνητικά μέτρα. Σημαντικές απώλειες στο ποσό της σύνταξης θα υποστούν οι νέοι ασφαλισμένοι και κυρίως όσοι θα συνταξιοδοτούνται μετά το 2030, οπότε ο νέος τρόπος υπολογισμού θα εφαρμόζεται πλήρως. Δηλαδή η σύνταξη θα υπολογίζεται πλέον με βάση το σύνολο του εργασιακού βίου του ασφαλισμένου. Ωστόσο απώλειες θα υπάρξουν και στο μεσοδιάστημα από το 2018 έως το 2030. Οι άμεσες μειώσεις των συντάξεων από την ημερομηνία εφαρμογής του νέου τρόπου υπολογισμού φθάνουν στο 7%-12%, κατά τον επιστημονικό συνεργάτη του ΙΝΕ ΓΣΕΕ κ. Γ. Ρωμανιά. «Αν συνυπολογίσουμε και το τριετές πάγωμα των συντάξεων, όπως και την περικοπή της 13ης και της 14ης σύνταξης, οι απώλειες θα φθάσουν στο 30%» υποστηρίζει ο κ. Ρωμανιάς Πάντως και ο υφυπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης χθες χαρακτήρισε «σκληρό και άδικο» μέτρο την περικοπή των δώρων στις συντάξεις και πρόσθεσε ότι πρέπει να επανεξετασθεί όταν θα υπάρξει οικονομική ανάκαμψη.
Πέραν τούτου, απώλειες θα υποστούν οι συντάξεις και από την επιβολή της ειδικής εισφοράς τύπου ΛΑΦΚΑ που καθιερώνεται από την 1η Αυγούστου του τρέχοντος έτους. Οι απώλειες ξεκινούν από το 3% για τις συντάξεις των 1.400 ευρώ και φθάνουν στο 9% για τις συντάξεις άνω των 2.900 ευρώ.
Ο κ. Ρωμανιάς προσδιορίζει τις απώλειες από τον νέο τρόπο υπολογισμού λαμβάνοντας υπόψη μόνο τους νέους συντελεστές αναπλήρωσης και όχι τη βάση του συνόλου του εργασιακού βίου, από τον οποίο οι συντάξεις θα υποστούν και περαιτέρω μείωση. Στα παραδείγματα που έχει επεξεργαστεί λαμβάνει ως συντάξιμες αποδοχές από 1.000 έως 3.000 ευρώ και έως 35 έτη ασφάλισης. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι με τους νέους συντελεστές υπάρχει θεαματική αύξηση της σύνταξης για τους ασφαλισμένους που θα παραμείνουν στην εργασία το διάστημα από τα 35 έως τα 40 έτη ασφάλισης. «Στις περιπτώσεις αυτές η αύξηση της σύνταξης μπορεί να φθάσει στο 15%-20%» σημειώνει ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου.
«Μετά τα 35 έτη υπάρχει ισχυρό κίνητρο για να παραμείνει κανείς» τονίζει ο υφυπουργός Εργασίας. Π άντως, ιδιαίτερη σημασία έχει το άρθρο 11 του νομοσχεδίου, σύμφωνα με το οποίο οι συντάξεις πλέον θα αναπροσαρμόζονται με βάση την αύξηση του πληθωρισμού, του ΑΕΠ και «σε συνάρτηση με τις οικονομικές δυνατότητες των Ταμείων». Αυτό, κατά τους συνδικαλιστές, σημαίνει ότι ενδέχεται να μην υπάρξουν ποτέ αυξήσεις, εφόσον δεν θα το επιτρέπουν οι δυνατότητες των Ταμείων.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2018 για το Δημόσιο και για όλα τα Ταμεία. Οι ασφαλισμένοι θα λαμβάνουν «βασική» σύνταξη που στην ουσία είναι η συμμετοχή του κράτους και «αναλογική» σύνταξη που υπολογίζεται σύμφωνα με τα έτη ασφάλισης και τις αποδοχές.
Το ύψος του ποσού της βασικής σύνταξης για το έτος 2010 καθορίζεται στο ποσό των 360 ευρώ και τη δικαιούνται όσοι αποχωρήσουν από την εργασία τους μετά το 2018. Τη βασική σύνταξη δικαιούνται και οι ανασφάλιστοι, εφόσον είναι 65 ετών και πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια.
Η αναλογική σύνταξη υπολογίζεται με βάση τα έτη ασφάλισης και τον μισθό. Στο νομοσχέδιο προβλέπονται 12 ασφαλιστικές κατηγορίες για τους μισθωτούς και 14 κατηγορίες για τους αυτοαπασχολουμένους. Οι συντελεστές για τον υπολογισμό των συντάξεων στους μισθωτούς ξεκινούν από το 0,7% και μπορεί να φθάσουν έως και στο 3%.
Το όριο ηλικίας
Οι γυναίκες αποτελούν τα πρώτα θύματα των αλλαγών. Απειλούνται με αύξηση του ορίου ηλικίας τουλάχιστον κατά μία πενταετία. Αυτό προκύπτει είτε από την εφαρμογή του νόμου Πετραλιά που είχε παγώσει είτε από το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για την εξίσωση ορίου ηλικίας ανδρών και γυναικών στον δημόσιο τομέα. Η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης θα ξεκινήσει από την 1η Ιανουαρίου 2011 και θα ολοκληρωθεί ως τις 31 Δεκεμβρίου 2013.
Μητέρες ανηλίκων στο ΙΚΑ: Κατά μία πενταετία θα αυξηθεί η ηλικία συνταξιοδότησης των γυναικών με ανήλικα παιδιά, ώστε να πάει από το 50ό στο 55ο έτος. Η συγκεκριμένη ρύθμιση προβλέπεται στον νόμο Πετραλιά, ο οποίος έχει «παγώσει» για ένα χρόνο και θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2011.
Μητέρες ανηλίκων στα ειδικά Ταμεία μισθωτών (ΔΕΚΟ και τράπεζες) και στα Ταμεία Τύπου: Και σε αυτή την περίπτωση θα αυξηθεί κατά μία πενταετία η ηλικία συνταξιοδότησης των γυναικών με ανήλικα παιδιά. Η συγκεκριμένη ρύθμιση θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2013. Το όριο ηλικίας για τη συνταξιοδότηση θα αυξάνεται κατά 12 μήνες τον χρόνο ώσπου να φτάσει στο 55ο έτος.
35ετία: Οι δημόσιοι υπάλληλοι που συνταξιοδοτούνται με 35ετία σε ηλικία 58 ετών σταδιακά από το 2011 θα φθάσουν στο 60ό έτος της ηλικίας. Η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης θα είναι έξι μήνες τον χρόνο. Ανάλογη ρύθμιση προβλέπεται και στον νόμο Πετραλιά και για τους ασφαλισμένους στον ιδιωτικό τομέα από το 2013.
Εργαζόμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα: Νέος κατάλογος τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα θα ισχύσει για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Οι αλλαγές θα αγγίξουν όσους ασφαλιστούν για πρώτη φορά την 1η Ιουλίου 2011 και, όπως διαβεβαιώνει το υπουργείο Εργασίας, δεν θα επηρεαστούν οι «παλαιοί» ασφαλισμένοι. Σε όσα επαγγέλματα εξαιρεθούν από τη λίστα, το όριο ηλικίας των νέων θα αυξηθεί από πέντε έως και επτά χρόνια.
Πάντως χθες ο κ. Κουτρουμάνης υπογράμμισε και πάλι ότι όσοι θεμελίωσαν δικαίωμα εντός του 2010 μπορούν να βγουν στη σύνταξη οποτεδήποτε χωρίς να θιγούν. Επίσης «όσοι ασφαλίστηκαν πριν το 1983 δεν θα υποστούν καμία αλλαγή στα όρια συνταξιοδότησής τους».
ΛΑΦΚΑ
Απώλειες από 40 ευρώ έως και 270 ευρώ μηνιαίως θα υποστούν οι συνταξιούχοι από την εφαρμογή του νέου ΛΑΦΚΑ από την 1η Αυγούστου 2010. Η ειδική εισφορά θα επιβληθεί σε συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ ως εξής: 3% για συντάξεις από 1.401 έως 1.700 ευρώ, 5% για συντάξεις από 1.701 έως 2.300 ευρώ, 7% για συντάξεις από 2.301 έως 2.900 ευρώ και 9% για συντάξεις από 2.901 ευρώ και άνω.
Πρόωρες: Από την 1η Ιανουαρίου 2011 το «πέναλτι» πάει από το 4,5% στο 6% για κάθε έτος πρόωρης εξόδου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι κάποιος που αποχωρεί πέντε χρόνια νωρίτερα θα πάρει μειωμένη σύνταξη κατά 30% (ανάλογη ρύθμιση ισχύει ήδη στον ιδιωτικό τομέα με βάση τον νόμο Πετραλιά).
ΟΑΕΕ- ΤΕΒΕ: Από το 2013 θα υπάρξει ενιαίος συντελεστής 2% στο Δημόσιο και σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως ακριβώς ισχύει σήμερα στο ΙΚΑ. Η ρύθμιση αφορά τα Ταμεία που έχουν υψηλότερους συντελεστές, όπως το πρώην ΤΕΒΕ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όσοι ασφαλίζονται σε Ταμεία με υψηλότερους συντελεστές θα έχουν μείωση των συντάξεων. Οι πιο χαμένοι αναμένεται να είναι όσοι καλύπτονται από τον ΟΑΕΕ, οι οποίοι θα δουν τις συντάξεις τους να μειώνονται έως και 10% (καθώς σήμερα οι συντελεστές φθάνουν έως και στο 3,5%).
Στους χαμένους συμπεριλαμβάνονται και οι συνταξιούχοι του δημόσιου τομέα που συνεχίζουν να εργάζονται. Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι οι συνταξιούχοι λόγω γήρατος φορέων κύριας ασφάλισης ή του Δημοσίου και όσοι λαμβάνουν σύνταξη γήρατος με βάση τον κώδικα πολιτικών και στρατιωτικών συντάξεων υπόκεινται στους εξής περιορισμούς: Οσον αφορά όσους δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας, αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης ή των συντάξεων (κύριων και επικουρικών). Μετά τη συμπλήρωση του 55ου έτους το ποσό της ακαθάριστης κύριας σύνταξης που υπερβαίνει τα 30 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη καταβάλλεται μειωμένο κατά 70%. Ειδικά για τους συνταξιούχους που ασκούν δραστηριότητα υπακτέα στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ προβλέπεται ότι μετά τη συμπλήρωση του 55ου έτους καταβάλλουν εισφορές προσαυξημένες κατά 50%. Τέλος, καταργούνται εφεξής οι συντάξεις αγάμων ή διαζευγμένων. Από την 1η Ιανουαρίου 2011 καταργούνται οι γενικές ή καταστατικές διατάξεις των ασφαλιστικών οργανισμών κύριας και επικουρικής ασφάλισης, καθώς και του Δημοσίου για τη συνταξιοδότηση άγαμων και διαζευγμένων θυγατέρων και αδελφών. Συντάξεις που ήδη καταβάλλονται εξακολουθούν να καταβάλλονται υπό ορισμένους περιορισμούς (άρθρο 14). Πάντως, για το θέμα αυτό ο κ. Κουτρουμάνης σημείωσε χθες χαρακτηριστικά ότι «σε καμία χώρα δεν υπάρχει ισόβια σύνταξη εκ μεταβιβάσεως». fimotro